| Descarga e instala la(s) fuente(s) indispensable(s) para ver Sánscrito en toda su gloria Lee Transliterando (2) (castellano) para comprender plenamente el sistema de transliteración |
Aṣṭādhyāyī
Capítulo 4
Introducción
Éste es el cuarto capítulo de los ocho capítulos que componen el Aṣṭādhyāyī.
Esta obra fue escrita por el más grande gramático sánscrito de todos los tiempos: Pāṇini, que vivió alrededor del 500 a. de J. C. en India.
Este Aṣṭādhyāyī contiene todo el conjunto de reglas que controlan la gramática sánscrita. Es lectura obligada para todos los eruditos sánscritos y también para los que quieran profundizar en gramática sánscrita.
Ahora lee el Aṣṭādhyāyī y experimenta Supremo Deleite.
Importante: Todo lo que está entre paréntesis y en cursiva dentro de la traducción ha sido agregado por mí para completar el sentido de una determinada frase u oración. A su vez, todo lo que está entre doble guión (--...--) constituye adicional información aclaratoria también agregada por mí.
Subcapítulo 1
४.१.१ ङ्याप्प्रातिपदिकात्।
4.1.1 Ṅyāpprātipadikāt|
Aún sin traducir.
४.१.२ स्वौजसमौट्छष्टाभ्याम्भिस्ङेभ्याम्भ्यस्ङसिभ्याम्भ्यस्ङसोसाम्ङ्योस्सुप्।
4.1.2 Svaujasamauṭchaṣṭābhyāmbhisṅebhyāmbhyasṅasibhyāmbhyasṅasosāmṅyossup|
Aún sin traducir.
४.१.३ स्त्रियाम्।
4.1.3 Striyām|
Aún sin traducir.
४.१.४ अजाद्यतष्टाप्।
4.1.4 Ajādyataṣṭāp|
Aún sin traducir.
४.१.५ ऋन्नेभ्यो ङीप्।
4.1.5 Ṛnnebhyo ṅīp|
Aún sin traducir.
४.१.६ उगितश्च।
4.1.6 Ugitaśca|
Aún sin traducir.
४.१.७ वनो र च।
4.1.7 Vano ra ca|
Aún sin traducir.
४.१.८ पादोऽन्यतरस्याम्।
4.1.8 Pādo'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.९ टाबृचि।
4.1.9 Ṭābṛci|
Aún sin traducir.
४.१.१० न षट्स्वस्रादिभ्यः।
4.1.10 Na ṣaṭsvasrādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.११ मनः।
4.1.11 Manaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१२ अनो बहुव्रीहेः।
4.1.12 Ano bahuvrīheḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१३ डाबुभाभ्यामन्यतरस्याम्।
4.1.13 Ḍābubhābhyāmanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.१४ अनुपसर्जनात्।
4.1.14 Anupasarjanāt|
Aún sin traducir.
४.१.१५ टिड्ढाणञ्द्वयसज्दघ्नञ्मात्रच्तयप्ठक्ठङ्कङ्क्वरपः।
4.1.15 Ṭiḍḍhāṇañdvayasajdaghnañmātractayapṭhakṭhaṅkaṅkvarapaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१६ यञश्च।
4.1.16 Yañaśca|
Aún sin traducir.
४.१.१७ प्राचां ष्फ तद्धितः।
4.1.17 Prācāṁ ṣpha taddhitaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१८ सर्वत्र लोहितादिकतान्तेभ्यः।
4.1.18 Sarvatra lohitādikatāntebhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१९ कौरव्यमाण्डूकाभ्यां च।
4.1.19 Kauravyamāṇḍūkābhyāṁ ca|
Aún sin traducir.
४.१.२० वयसि प्रथमे।
4.1.20 Vayasi prathame|
Aún sin traducir.
४.१.२१ द्विगोः।
4.1.21 Dvigoḥ|
Aún sin traducir.
४.१.२२ अपरिमाणबिस्ताचितकम्बल्येभ्यो न तद्धितलुकि।
4.1.22 Aparimāṇabistācitakambalyebhyo na taddhitaluki|
Aún sin traducir.
४.१.२३ काण्डान्तात् क्षेत्रे।
4.1.23 Kāṇḍāntāt kṣetre|
Aún sin traducir.
४.१.२४ पुरुषात् प्रमाणेऽन्यतरस्याम्।
4.1.24 Puruṣāt pramāṇe'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.२५ बहुव्रीहेरूधसो ङीष्।
4.1.25 Bahuvrīherūdhaso ṅīṣ|
Aún sin traducir.
४.१.२६ सङ्ख्याऽव्ययादेर्ङीप्।
4.1.26 Saṅkhyā'vyayāderṅīp|
Aún sin traducir.
४.१.२७ दामहायनान्ताच्च।
4.1.27 Dāmahāyanāntācca|
Aún sin traducir.
४.१.२८ अन उपधालोपिनोन्यतरस्याम्।
4.1.28 Ana upadhālopinonyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.२९ नित्यं सञ्ज्ञाछन्दसोः।
4.1.29 Nityaṁ sañjñāchandasoḥ|
Aún sin traducir.
४.१.३० केवलमामकभागधेयपापापरसमानार्यकृतसुमङ्गलभेषजाच्च।
4.1.30 Kevalamāmakabhāgadheyapāpāparasamānāryakṛtasumaṅgalabheṣajācca|
Aún sin traducir.
४.१.३१ रात्रेश्चाजसौ।
4.1.31 Rātreścājasau|
Aún sin traducir.
४.१.३२ अन्तर्वत्पतिवतोर्नुक्।
4.1.32 Antarvatpativatornuk|
Aún sin traducir.
४.१.३३ पत्युर्नो यज्ञसंयोगे।
4.1.33 Patyurno yajñasaṁyoge|
Aún sin traducir.
४.१.३४ विभाषा सपूर्वस्य।
4.1.34 Vibhāṣā sapūrvasya|
Aún sin traducir.
४.१.३५ नित्यं सपत्न्यादिषु।
4.1.35 Nityaṁ sapatnyādiṣu|
Aún sin traducir.
४.१.३६ पूतक्रतोरै च।
4.1.36 Pūtakratorai ca|
Aún sin traducir.
४.१.३७ वृषाकप्यग्निकुसितकुसीदानामुदात्तः।
4.1.37 Vṛṣākapyagnikusitakusīdānāmudāttaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.३८ मनोरौ वा।
4.1.38 Manorau vā|
Aún sin traducir.
४.१.३९ वर्णादनुदात्तात्तोपधात्तो नः।
4.1.39 Varṇādanudāttāttopadhātto naḥ|
Aún sin traducir.
४.१.४० अन्यतो ङीष्।
4.1.40 Anyato ṅīṣ|
Aún sin traducir.
४.१.४१ षिद्गौरादिभ्यश्च।
4.1.41 Ṣidgaurādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.४२ जानपदकुण्डगोणस्थलभाजनागकालनीलकुशकामुककबराद्वृत्त्यमत्रावपनाकृत्रिमाश्राणास्थौल्यवर्णानाच्छादनायोविकारमैथुनेच्छाकेशवेशेषु।
4.1.42 Jānapadakuṇḍagoṇasthalabhājanāgakālanīlakuśakāmukakabarādvṛttyamatrāvapanākṛtrimāśrāṇāsthaulyavarṇānācchādanāyovikāramaithunecchākeśaveśeṣu|
Aún sin traducir.
४.१.४३ शोणात् प्राचाम्।
4.1.43 Śoṇāt prācām|
Aún sin traducir.
४.१.४४ वोतो गुणवचनात्।
4.1.44 Voto guṇavacanāt|
Aún sin traducir.
४.१.४५ बह्वादिभ्यश्च।
4.1.45 Bahvādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.४६ नित्यं छन्दसि।
4.1.46 Nityaṁ chandasi|
Aún sin traducir.
४.१.४७ भुवश्च।
4.1.47 Bhuvaśca|
Aún sin traducir.
४.१.४८ पुंयोगादाख्यायाम्।
4.1.48 Puṁyogādākhyāyām|
Aún sin traducir.
४.१.४९ इन्द्रवरुणभवशर्वरुद्रमृडहिमारण्ययवयवनमातुलाचार्याणामानुक्।
4.1.49 Indravaruṇabhavaśarvarudramṛḍahimāraṇyayavayavanamātulācāryāṇāmānuk|
Aún sin traducir.
४.१.५० क्रीतात् करणपूर्वात्।
4.1.50 Krītāt karaṇapūrvāt|
Aún sin traducir.
४.१.५१ क्तादल्पाख्यायाम्।
4.1.51 Ktādalpākhyāyām|
Aún sin traducir.
४.१.५२ बहुव्रीहेश्चान्तोदात्तात्।
4.1.52 Bahuvrīheścāntodāttāt|
Aún sin traducir.
४.१.५३ अस्वाङ्गपूर्वपदाद्वा।
4.1.53 Asvāṅgapūrvapadādvā|
Aún sin traducir.
४.१.५४ स्वाङ्गाच्चोपसर्जनादसंयोगोपधात्।
4.1.54 Svāṅgāccopasarjanādasaṁyogopadhāt|
Aún sin traducir.
४.१.५५ नासिकोदरौष्ठजङ्घादन्तकर्णशृङ्गाच्च।
4.1.55 Nāsikodarauṣṭhajaṅghādantakarṇaśṛṅgācca|
Aún sin traducir.
४.१.५६ न क्रोडादिबह्वचः।
4.1.56 Na kroḍādibahvacaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.५७ सहनञ्विद्यमानपूर्वाच्च।
4.1.57 Sahanañvidyamānapūrvācca|
Aún sin traducir.
४.१.५८ नखमुखात् सञ्ज्ञायाम्।
4.1.58 Nakhamukhāt sañjñāyām|
Aún sin traducir.
४.१.५९ दीर्घजिह्वी च च्छन्दसि।
4.1.59 Dīrghajihvī ca cchandasi|
Aún sin traducir.
४.१.६० दिक्पूर्वपदान्ङीप्।
4.1.60 Dikpūrvapadānṅīp|
Aún sin traducir.
४.१.६१ वाहः।
4.1.61 Vāhaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.६२ सख्यशिश्वीति भाषायाम्।
4.1.62 Sakhyaśiśvīti bhāṣāyām|
Aún sin traducir.
४.१.६३ जातेरस्त्रीविषयादयोपधात्।
4.1.63 Jāterastrīviṣayādayopadhāt|
Aún sin traducir.
४.१.६४ पाककर्णपर्णपुष्पफलमूलबालोत्तरपदाच्च।
4.1.64 Pākakarṇaparṇapuṣpaphalamūlabālottarapadācca|
Aún sin traducir.
४.१.६५ इतो मनुष्यजातेः।
4.1.65 Ito manuṣyajāteḥ|
Aún sin traducir.
४.१.६६ ऊङुतः।
4.1.66 Ūṅutaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.६७ बाह्वन्तात् सञ्ज्ञायाम्।
4.1.67 Bāhvantāt sañjñāyām|
Aún sin traducir.
४.१.६८ पङ्गोश्च।
4.1.68 Paṅgośca|
Aún sin traducir.
४.१.६९ ऊरूत्तरपदादौपम्ये।
4.1.69 Ūrūttarapadādaupamye|
Aún sin traducir.
४.१.७० संहितशफलक्षणवामादेश्च।
4.1.70 Saṁhitaśaphalakṣaṇavāmādeśca|
Aún sin traducir.
४.१.७१ कद्रुकमण्डल्वोश्छन्दसि।
4.1.71 Kadrukamaṇḍalvośchandasi|
Aún sin traducir.
४.१.७२ सञ्ज्ञायाम्।
4.1.72 Sañjñāyām|
Aún sin traducir.
४.१.७३ शार्ङ्गरवाद्यञो ङीन्।
4.1.73 Śārṅgaravādyaño ṅīn|
Aún sin traducir.
४.१.७४ यङश्चाप्।
4.1.74 Yaṅaścāp|
Aún sin traducir.
४.१.७५ आवट्याच्च।
4.1.75 Āvaṭyācca|
Aún sin traducir.
४.१.७६ तद्धिताः।
4.1.76 Taddhitāḥ|
Aún sin traducir.
४.१.७७ यूनस्तिः।
4.1.77 Yūnastiḥ|
Aún sin traducir.
४.१.७८ अणिञोरनार्षयोर्गुरूपोत्तमयोः ष्यङ् गोत्रे।
4.1.78 Aṇiñoranārṣayorgurūpottamayoḥ ṣyaṅ gotre|
Aún sin traducir.
४.१.७९ गोत्रावयवात्।
4.1.79 Gotrāvayavāt|
Aún sin traducir.
४.१.८० क्रौड्यादिभ्यश्च।
4.1.80 Krauḍyādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.८१ दैवयज्ञिशौचिवृक्षिसात्यमुग्रिकाण्ठेविद्धिभ्योऽन्यतरस्याम्।
4.1.81 Daivayajñiśaucivṛkṣisātyamugrikāṇṭheviddhibhyo'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.८२ समर्थानां प्रथमाद्वा।
4.1.82 Samarthānāṁ prathamādvā|
Aún sin traducir.
४.१.८३ प्राग्दीव्यतोऽण्।
4.1.83 Prāgdīvyato'ṇ|
Aún sin traducir.
४.१.८४ अश्वपत्यादिभ्यश्च।
4.1.84 Aśvapatyādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.८५ दित्यदित्यादित्यपत्युत्तरपदाण्ण्यः।
4.1.85 Dityadityādityapatyuttarapadāṇṇyaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.८६ उत्सादिभ्योऽञ्।
4.1.86 Utsādibhyo'ñ|
Aún sin traducir.
४.१.८७ स्त्रीपुंसाभ्यां नञ्स्नञौ भवनात्।
4.1.87 Strīpuṁsābhyāṁ nañsnañau bhavanāt|
Aún sin traducir.
४.१.८८ द्विगोर्लुगनपत्ये।
4.1.88 Dvigorluganapatye|
Aún sin traducir.
४.१.८९ गोत्रेऽलुगचि।
4.1.89 Gotre'lugaci|
Aún sin traducir.
४.१.९० यूनि लुक्।
4.1.90 Yūni luk|
Aún sin traducir.
४.१.९१ फक्फिञोरन्यतरस्याम्।
4.1.91 Phakphiñoranyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.९२ तस्यापत्यम्।
4.1.92 Tasyāpatyam|
Aún sin traducir.
४.१.९३ एको गोत्रे।
4.1.93 Eko gotre|
Aún sin traducir.
४.१.९४ गोत्राद्यून्यस्त्रियाम्।
4.1.94 Gotrādyūnyastriyām|
Aún sin traducir.
४.१.९५ अत इञ्।
4.1.95 Ata iñ|
Aún sin traducir.
४.१.९६ बाह्वादिभ्यश्च।
4.1.96 Bāhvādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.९७ सुधातुरकङ् च।
4.1.97 Sudhāturakaṅ ca|
Aún sin traducir.
४.१.९८ गोत्रे कुञ्जादिभ्यश्च्फञ्।
4.1.98 Gotre kuñjādibhyaścphañ|
Aún sin traducir.
४.१.९९ नडादिभ्यः फक्।
4.1.99 Naḍādibhyaḥ phak|
Aún sin traducir.
४.१.१०० हरितादिभ्योऽञः।
4.1.100 Haritādibhyo'ñaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१०१ यञिञोश्च।
4.1.101 Yañiñośca|
Aún sin traducir.
४.१.१०२ शरद्वच्छुनकदर्भाद्भृगुवत्साग्रायणेषु।
4.1.102 Śaradvacchunakadarbhādbhṛguvatsāgrāyaṇeṣu|
Aún sin traducir.
४.१.१०३ द्रोणपर्वतजीवन्तादन्यतरयाम्।
4.1.103 Droṇaparvatajīvantādanyatarayām|
Aún sin traducir.
४.१.१०४ अनृष्यानन्तर्ये बिदादिभ्योऽञ्।
4.1.104 Anṛṣyānantarye bidādibhyo'ñ|
Aún sin traducir.
४.१.१०५ गर्गादिभ्यो यञ्।
4.1.105 Gargādibhyo yañ|
Aún sin traducir.
४.१.१०६ मधुबभ्र्वोर्ब्राह्मणकौशिकयोः।
4.1.106 Madhubabhrvorbrāhmaṇakauśikayoḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१०७ कपिबोधादाङ्गिरसे।
4.1.107 Kapibodhādāṅgirase|
Aún sin traducir.
४.१.१०८ वतण्डाच्च।
4.1.108 Vataṇḍācca|
Aún sin traducir.
४.१.१०९ लुक् स्त्रियाम्।
4.1.109 Luk striyām|
Aún sin traducir.
४.१.११० अश्वादिभ्यः फञ्।
4.1.110 Aśvādibhyaḥ phañ|
Aún sin traducir.
४.१.१११ भर्गात् त्रैगर्ते।
4.1.111 Bhargāt traigarte|
Aún sin traducir.
४.१.११२ शिवादिभ्योऽण्।
4.1.112 Śivādibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.१.११३ अवृद्धाभ्यो नदीमानुषीभ्यस्तन्नामिकाभ्यः।
4.1.113 Avṛddhābhyo nadīmānuṣībhyastannāmikābhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.११४ ऋष्यन्धकवृष्णिकुरुभ्यश्च।
4.1.114 Ṛṣyandhakavṛṣṇikurubhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.११५ मातुरुत् सङ्ख्यासम्भद्रपूर्वायाः।
4.1.115 Māturut saṅkhyāsambhadrapūrvāyāḥ|
Aún sin traducir.
४.१.११६ कन्यायाः कनीन च।
4.1.116 Kanyāyāḥ kanīna ca|
Aún sin traducir.
४.१.११७ विकर्णशुङ्गच्छगलाद्वत्सभरद्वाजात्रिषु।
4.1.117 Vikarṇaśuṅgacchagalādvatsabharadvājātriṣu|
Aún sin traducir.
४.१.११८ पीलाया वा।
4.1.118 Pīlāyā vā|
Aún sin traducir.
४.१.११९ ढक् च मण्डूकात्।
4.1.119 Ḍhak ca maṇḍūkāt|
Aún sin traducir.
४.१.१२० स्त्रीभ्यो ढक्।
4.1.120 Strībhyo ḍhak|
Aún sin traducir.
४.१.१२१ द्व्यचः।
4.1.121 Dvyacaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१२२ इतश्चानिञः।
4.1.122 Itaścāniñaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१२३ शुभ्रादिभ्यश्च।
4.1.123 Śubhrādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.१२४ विकर्णकुषीतकात् काश्यपे।
4.1.124 Vikarṇakuṣītakāt kāśyape|
Aún sin traducir.
४.१.१२५ भ्रुवो वुक् च।
4.1.125 Bhruvo vuk ca|
Aún sin traducir.
४.१.१२६ कल्याण्यादीनामिनङ्।
4.1.126 Kalyāṇyādīnāminaṅ|
Aún sin traducir.
४.१.१२७ कुलटाया वा।
4.1.127 Kulaṭāyā vā|
Aún sin traducir.
४.१.१२८ चटकाया ऐरक्।
4.1.128 Caṭakāyā airak|
Aún sin traducir.
४.१.१२९ गोधाया ढ्रक्।
4.1.129 Godhāyā ḍhrak|
Aún sin traducir.
४.१.१३० आरगुदीचाम्।
4.1.130 Āragudīcām|
Aún sin traducir.
४.१.१३१ क्षुद्राभ्यो वा।
4.1.131 Kṣudrābhyo vā|
Aún sin traducir.
४.१.१३२ पितृष्वसुश्छण्।
4.1.132 Pitṛṣvasuśchaṇ|
Aún sin traducir.
४.१.१३३ ढकि लोपः।
4.1.133 Ḍhaki lopaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१३४ मातृष्वसुश्च।
4.1.134 Mātṛṣvasuśca|
Aún sin traducir.
४.१.१३५ चतुष्पाद्भ्यो ढञ्।
4.1.135 Catuṣpādbhyo ḍhañ|
Aún sin traducir.
४.१.१३६ गृष्ट्यादिभ्यश्च।
4.1.136 Gṛṣṭyādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.१३७ राजश्वशुराद्यत्।
4.1.137 Rājaśvaśurādyat|
Aún sin traducir.
४.१.१३८ क्षत्राद्घः।
4.1.138 Kṣatrādghaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१३९ कुलात् खः।
4.1.139 Kulāt khaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१४० अपूर्वपदादन्यतरस्यां यड्ढकञौ।
4.1.140 Apūrvapadādanyatarasyāṁ yaḍḍhakañau|
Aún sin traducir.
४.१.१४१ महाकुलादङ्खञौ।
4.1.141 Mahākulādaṅkhañau|
Aún sin traducir.
४.१.१४२ दुष्कुलाड्ढक्।
4.1.142 Duṣkulāḍḍhak|
Aún sin traducir.
४.१.१४३ स्वसुश्छः।
4.1.143 Svasuśchaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१४४ भ्रातुर्व्यच्च।
4.1.144 Bhrāturvyacca|
Aún sin traducir.
४.१.१४५ व्यन् सपत्ने।
4.1.145 Vyan sapatne|
Aún sin traducir.
४.१.१४६ रेवत्यादिभ्यष्ठक्।
4.1.146 Revatyādibhyaṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.१.१४७ गोत्रस्त्रियाः कुत्सने ण च।
4.1.147 Gotrastriyāḥ kutsane ṇa ca|
Aún sin traducir.
४.१.१४८ वृद्धाट्ठक् सौवीरेषु बहुलम्।
4.1.148 Vṛddhāṭṭhak sauvīreṣu bahulam|
Aún sin traducir.
४.१.१४९ फेश्छ च।
4.1.149 Pheścha ca|
Aún sin traducir.
४.१.१५० फाण्टाहृतिमिमताभ्यां णफिञौ।
4.1.150 Phāṇṭāhṛtimimatābhyāṁ ṇaphiñau|
Aún sin traducir.
४.१.१५१ कुर्वादिभ्यो ण्यः।
4.1.151 Kurvādibhyo ṇyaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१५२ सेनान्तलक्षणकारिभ्यश्च।
4.1.152 Senāntalakṣaṇakāribhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.१५३ उदीचामिञ्।
4.1.153 Udīcāmiñ|
Aún sin traducir.
४.१.१५४ तिकादिभ्यः फिञ्।
4.1.154 Tikādibhyaḥ phiñ|
Aún sin traducir.
४.१.१५५ कौसल्यकार्मार्याभ्यां च।
4.1.155 Kausalyakārmāryābhyāṁ ca|
Aún sin traducir.
४.१.१५६ अणो द्व्यचः।
4.1.156 Aṇo dvyacaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१५७ उदीचां वृद्धादगोत्रात्।
4.1.157 Udīcāṁ vṛddhādagotrāt|
Aún sin traducir.
४.१.१५८ वाकिनादीनां कुक् च।
4.1.158 Vākinādīnāṁ kuk ca|
Aún sin traducir.
४.१.१५९ पुत्रान्तादन्यतरस्याम्।
4.1.159 Putrāntādanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.१.१६० प्राचामवृद्धात् फिन् बहुलम्।
4.1.160 Prācāmavṛddhāt phin bahulam|
Aún sin traducir.
४.१.१६१ मनोर्जातावञ्यतौ षुक् च।
4.1.161 Manorjātāvañyatau ṣuk ca|
Aún sin traducir.
४.१.१६२ अपत्यं पौत्रप्रभृति गोत्रम्।
4.1.162 Apatyaṁ pautraprabhṛti gotram|
Aún sin traducir.
४.१.१६३ जीवति तु वंश्ये युवा।
4.1.163 Jīvati tu vaṁśye yuvā|
Aún sin traducir.
४.१.१६४ भ्रातरि च ज्यायसि।
4.1.164 Bhrātari ca jyāyasi|
Aún sin traducir.
४.१.१६५ वाऽन्यस्मिन् सपिण्डे स्थविरतरे जीवति।
4.1.165 Vā'nyasmin sapiṇḍe sthaviratare jīvati|
Aún sin traducir.
४.१.१६६ वृद्धस्य च पूजायाम्।
4.1.166 Vṛddhasya ca pūjāyām|
Aún sin traducir.
४.१.१६७ यूनश्च कुत्सायाम्।
4.1.167 Yūnaśca kutsāyām|
Aún sin traducir.
४.१.१६८ जनपदशब्दात् क्षत्रियादञ्।
4.1.168 Janapadaśabdāt kṣatriyādañ|
Aún sin traducir.
४.१.१६९ साल्वेयगान्धारिभ्यां च।
4.1.169 Sālveyagāndhāribhyāṁ ca|
Aún sin traducir.
४.१.१७० द्व्यञ्मगधकलिङ्गसूरमसादण्।
4.1.170 Dvyañmagadhakaliṅgasūramasādaṇ|
Aún sin traducir.
४.१.१७१ वृद्धेत्कोसलाजादाञ्ञ्यङ्।
4.1.171 Vṛddhetkosalājādāññyaṅ|
Aún sin traducir.
४.१.१७२ कुरुणादिभ्यो ण्यः।
4.1.172 Kuruṇādibhyo ṇyaḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१७३ साल्वावयवप्रत्यग्रथकलकूटाश्मकादिञ्।
4.1.173 Sālvāvayavapratyagrathakalakūṭāśmakādiñ|
Aún sin traducir.
४.१.१७४ ते तद्राजाः।
4.1.174 Te tadrājāḥ|
Aún sin traducir.
४.१.१७५ कम्बोजाल्लुक्।
4.1.175 Kambojālluk|
Aún sin traducir.
४.१.१७६ स्त्रियामवन्तिकुन्तिकुरुभ्यश्च।
4.1.176 Striyāmavantikuntikurubhyaśca|
Aún sin traducir.
४.१.१७७ अतश्च।
4.1.177 Ataśca|
Aún sin traducir.
४.१.१७८ न प्राच्यभर्गादियौधेयादिभ्यः।
4.1.178 Na prācyabhargādiyaudheyādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
Subcapítulo 2
४.२.१ तेन रक्तं रागात्।
4.2.1 Tena raktaṁ rāgāt|
Aún sin traducir.
४.२.२ लाक्षारोचना(शकलकर्दमा)ट्ठक्।
4.2.2 Lākṣārocanā(śakalakardamā)ṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.३ नक्षत्रेण युक्तः कालः।
4.2.3 Nakṣatreṇa yuktaḥ kālaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.४ लुबविशेषे।
4.2.4 Lubaviśeṣe|
Aún sin traducir.
४.२.५ सञ्ज्ञायां श्रवणाश्वत्थाभ्याम्।
4.2.5 Sañjñāyāṁ śravaṇāśvatthābhyām|
Aún sin traducir.
४.२.६ द्वन्द्वाच्छः।
4.2.6 Dvandvācchaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.७ दृष्टं साम।
4.2.7 Dṛṣṭaṁ sāma|
Aún sin traducir.
४.२.८ कलेर्ढक्।
4.2.8 Kalerḍhak|
Aún sin traducir.
४.२.९ वामदेवाड्ड्यड्ड्यौ।
4.2.9 Vāmadevāḍḍyaḍḍyau|
Aún sin traducir.
४.२.१० परिवृतो रथः।
4.2.10 Parivṛto rathaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.११ पाण्डुकम्बलादिनिः।
4.2.11 Pāṇḍukambalādiniḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१२ द्वैपवैयाघ्रादञ्।
4.2.12 Dvaipavaiyāghrādañ|
Aún sin traducir.
४.२.१३ कौमारापूर्ववचने।
4.2.13 Kaumārāpūrvavacane|
Aún sin traducir.
४.२.१४ तत्रोद्धृतममत्रेभ्यः।
4.2.14 Tatroddhṛtamamatrebhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१५ स्थण्डिलाच्छयितरि व्रते।
4.2.15 Sthaṇḍilācchayitari vrate|
Aún sin traducir.
४.२.१६ संस्कृतं भक्षाः।
4.2.16 Saṁskṛtaṁ bhakṣāḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१७ शूलोखाद्यत्।
4.2.17 Śūlokhādyat|
Aún sin traducir.
४.२.१८ दध्नष्ठक्।
4.2.18 Dadhnaṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.१९ उदश्वितोऽन्यतरस्याम्।
4.2.19 Udaśvito'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.२.२० क्षीराड्ढञ्।
4.2.20 Kṣīrāḍḍhañ|
Aún sin traducir.
४.२.२१ साऽस्मिन् पौर्णमासीति (सञ्ज्ञायाम्)।
4.2.21 Sā'smin paurṇamāsīti (sañjñāyām)|
Aún sin traducir.
४.२.२२ आग्रहायण्यश्वत्थाट्ठक्।
4.2.22 Āgrahāyaṇyaśvatthāṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.२३ विभाषा फाल्गुनीश्रवणाकार्त्तिकीचैत्रीभ्यः।
4.2.23 Vibhāṣā phālgunīśravaṇākārttikīcaitrībhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.२४ साऽस्य देवता।
4.2.24 Sā'sya devatā|
Aún sin traducir.
४.२.२५ कस्येत्।
4.2.25 Kasyet|
Aún sin traducir.
४.२.२६ शुक्राद्घन्।
4.2.26 Śukrādghan|
Aún sin traducir.
४.२.२७ अपोनप्त्रपान्नप्तृभ्यां घः।
4.2.27 Aponaptrapānnaptṛbhyāṁ ghaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.२८ छ च।
4.2.28 Cha ca|
Aún sin traducir.
४.२.२९ महेन्द्राद्घाणौ च।
4.2.29 Mahendrādghāṇau ca|
Aún sin traducir.
४.२.३० सोमाट्ट्यण्।
4.2.30 Somāṭṭyaṇ|
Aún sin traducir.
४.२.३१ वाय्वृतुपित्रुषसो यत्।
4.2.31 Vāyvṛtupitruṣaso yat|
Aún sin traducir.
४.२.३२ द्यावापृथिवीशुनासीरमरुत्वदग्नीषोमवास्तोष्पतिगृहमेधाच्छ च।
4.2.32 Dyāvāpṛthivīśunāsīramarutvadagnīṣomavāstoṣpatigṛhamedhāccha ca|
Aún sin traducir.
४.२.३३ अग्नेर्ढक्।
4.2.33 Agnerḍhak|
Aún sin traducir.
४.२.३४ कालेभ्यो भववत्।
4.2.34 Kālebhyo bhavavat|
Aún sin traducir.
४.२.३५ महाराजप्रोष्ठपदाट्ठञ्।
4.2.35 Mahārājaproṣṭhapadāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.२.३६ पितृव्यमातुलमातामहपितामहाः।
4.2.36 Pitṛvyamātulamātāmahapitāmahāḥ|
Aún sin traducir.
४.२.३७ तस्य समूहः।
4.2.37 Tasya samūhaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.३८ भिक्षाऽऽदिभ्योऽण्।
4.2.38 Bhikṣā''dibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.२.३९ गोत्रोक्षोष्ट्रोरभ्रराजराजन्यराजपुत्रवत्समनुष्याजाद्वुञ्।
4.2.39 Gotrokṣoṣṭrorabhrarājarājanyarājaputravatsamanuṣyājādvuñ|
Aún sin traducir.
४.२.४० केदाराद्यञ् च।
4.2.40 Kedārādyañ ca|
Aún sin traducir.
४.२.४१ ठञ् कवचिनश्च।
4.2.41 Ṭhañ kavacinaśca|
Aún sin traducir.
४.२.४२ ब्राह्मणमाणववाडवाद्यन्।
4.2.42 Brāhmaṇamāṇavavāḍavādyan|
Aún sin traducir.
४.२.४३ ग्रामजनबन्धुसहायेभ्यः तल्।
4.2.43 Grāmajanabandhusahāyebhyaḥ tal|
Aún sin traducir.
४.२.४४ अनुदात्तादेरञ्।
4.2.44 Anudāttāderañ|
Aún sin traducir.
४.२.४५ खण्डिकादिभ्यश्च।
4.2.45 Khaṇḍikādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.४६ चरणेभ्यो धर्मवत्।
4.2.46 Caraṇebhyo dharmavat|
Aún sin traducir.
४.२.४७ अचित्तहस्तिधेनोष्ठक्।
4.2.47 Acittahastidhenoṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.४८ केशाश्वाभ्यां यञ्छावन्यतरस्याम्।
4.2.48 Keśāśvābhyāṁ yañchāvanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.२.४९ पाशादिभ्यो यः।
4.2.49 Pāśādibhyo yaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.५० खलगोरथात्।
4.2.50 Khalagorathāt|
Aún sin traducir.
४.२.५१ इनित्रकट्यचश्च।
4.2.51 Initrakaṭyacaśca|
Aún sin traducir.
४.२.५२ विषयो देशे।
4.2.52 Viṣayo deśe|
Aún sin traducir.
४.२.५३ राजन्यादिभ्यो वुञ्।
4.2.53 Rājanyādibhyo vuñ|
Aún sin traducir.
४.२.५४ भौरिक्याद्यैषुकार्यादिभ्यो विधल्भक्तलौ।
4.2.54 Bhaurikyādyaiṣukāryādibhyo vidhalbhaktalau|
Aún sin traducir.
४.२.५५ सोऽस्यादिरिति च्छन्दसः प्रगाथेषु।
4.2.55 So'syādiriti cchandasaḥ pragātheṣu|
Aún sin traducir.
४.२.५६ सङ्ग्रामे प्रयोजनयोद्धृभ्यः।
4.2.56 Saṅgrāme prayojanayoddhṛbhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.५७ तदस्यां प्रहरणमिति क्रीडायाम् णः।
4.2.57 Tadasyāṁ praharaṇamiti krīḍāyām ṇaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.५८ घञः साऽस्यां क्रियेति ञः।
4.2.58 Ghañaḥ sā'syāṁ kriyeti ñaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.५९ तदधीते तद्वेद।
4.2.59 Tadadhīte tadveda|
Aún sin traducir.
४.२.६० क्रतूक्थादिसूत्रान्ताट्ठक्।
4.2.60 Kratūkthādisūtrāntāṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.६१ क्रमादिभ्यो वुन्।
4.2.61 Kramādibhyo vun|
Aún sin traducir.
४.२.६२ अनुब्राह्मणादिनिः।
4.2.62 Anubrāhmaṇādiniḥ|
Aún sin traducir.
४.२.६३ वसन्तादिभ्यष्ठक्।
4.2.63 Vasantādibhyaṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.६४ प्रोक्ताल्लुक्।
4.2.64 Proktālluk|
Aún sin traducir.
४.२.६५ सूत्राच्च कोपधात्।
4.2.65 Sūtrācca kopadhāt|
Aún sin traducir.
४.२.६६ छन्दोब्राह्मणानि च तद्विषयाणि।
4.2.66 Chandobrāhmaṇāni ca tadviṣayāṇi|
Aún sin traducir.
४.२.६७ तदस्मिन्नस्तीति देशे तन्नाम्नि।
4.2.67 Tadasminnastīti deśe tannāmni|
Aún sin traducir.
४.२.६८ तेन निर्वृत्तम्।
4.2.68 Tena nirvṛttam|
Aún sin traducir.
४.२.६९ तस्य निवासः।
4.2.69 Tasya nivāsaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.७० अदूरभवश्च।
4.2.70 Adūrabhavaśca|
Aún sin traducir.
४.२.७१ ओरञ्।
4.2.71 Orañ|
Aún sin traducir.
४.२.७२ मतोश्च बह्वजङ्गात्।
4.2.72 Matośca bahvajaṅgāt|
Aún sin traducir.
४.२.७३ बह्वचः कूपेषु।
4.2.73 Bahvacaḥ kūpeṣu|
Aún sin traducir.
४.२.७४ उदक् च विपाशः।
4.2.74 Udak ca vipāśaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.७५ सङ्कलादिभ्यश्च।
4.2.75 Saṅkalādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.७६ स्त्रीषु सौवीरसाल्वप्राक्षु।
4.2.76 Strīṣu sauvīrasālvaprākṣu|
Aún sin traducir.
४.२.७७ सुवास्त्वादिभ्योऽण्।
4.2.77 Suvāstvādibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.२.७८ रोणी।
4.2.78 Roṇī|
Aún sin traducir.
४.२.७९ कोपधाच्च।
4.2.79 Kopadhācca|
Aún sin traducir.
४.२.८० वुञ्छण्कठजिलशेनिरढञ्ण्ययफक्फिञिञ्ञ्यकक्ठकोऽरीहणकृशाश्वर्श्यकुमुदकाशतृणप्रेक्षाऽश्मसखिसङ्काशबलपक्षकर्णसुतङ्गमप्रगदिन्वराहकुमुदादिभ्यः।
4.2.80 Vuñchaṇkaṭhajilaśeniraḍhañṇyayaphakphiñiññyakakṭhako'rīhaṇakṛśāśvarśyakumudakāśatṛṇaprekṣā'śmasakhisaṅkāśabalapakṣakarṇasutaṅgamapragadinvarāhakumudādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.८१ जनपदे लुप्।
4.2.81 Janapade lup|
Aún sin traducir.
४.२.८२ वरणादिभ्यश्च।
4.2.82 Varaṇādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.८३ शर्कराया वा।
4.2.83 Śarkarāyā vā|
Aún sin traducir.
४.२.८४ ठक्छौ च।
4.2.84 Ṭhakchau ca|
Aún sin traducir.
४.२.८५ नद्यां मतुप्।
4.2.85 Nadyāṁ matup|
Aún sin traducir.
४.२.८६ मध्वादिभ्यश्च।
4.2.86 Madhvādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.८७ कुमुदनडवेतसेभ्यो ड्मतुप्।
4.2.87 Kumudanaḍavetasebhyo ḍmatup|
Aún sin traducir.
४.२.८८ नडशादाड्ड्वलच्।
4.2.88 Naḍaśādāḍḍvalac|
Aún sin traducir.
४.२.८९ शिखाया वलच्।
4.2.89 Śikhāyā valac|
Aún sin traducir.
४.२.९० उत्करादिभ्यश्छः।
4.2.90 Utkarādibhyaśchaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.९१ नडादीनां कुक् च।
4.2.91 Naḍādīnāṁ kuk ca|
Aún sin traducir.
४.२.९२ शेषे।
4.2.92 Śeṣe|
Aún sin traducir.
४.२.९३ राष्ट्रावारपाराद्घखौ।
4.2.93 Rāṣṭrāvārapārādghakhau|
Aún sin traducir.
४.२.९४ ग्रामाद्यखञौ।
4.2.94 Grāmādyakhañau|
Aún sin traducir.
४.२.९५ कत्त्र्यादिभ्यो ढकञ्।
4.2.95 Kattryādibhyo ḍhakañ|
Aún sin traducir.
४.२.९६ कुलकुक्षिग्रीवाभ्यः श्वास्यलङ्कारेषु।
4.2.96 Kulakukṣigrīvābhyaḥ śvāsyalaṅkāreṣu|
Aún sin traducir.
४.२.९७ नद्यादिभ्यो ढक्।
4.2.97 Nadyādibhyo ḍhak|
Aún sin traducir.
४.२.९८ दक्षिणापश्चात्पुरसस्त्यक्।
4.2.98 Dakṣiṇāpaścātpurasastyak|
Aún sin traducir.
४.२.९९ कापिश्याः ष्फक्।
4.2.99 Kāpiśyāḥ ṣphak|
Aún sin traducir.
४.२.१०० रङ्कोरमनुष्येऽण् च।
4.2.100 Raṅkoramanuṣye'ṇ ca|
Aún sin traducir.
४.२.१०१ द्युप्रागपागुदक्प्रतीचो यत्।
4.2.101 Dyuprāgapāgudakpratīco yat|
Aún sin traducir.
४.२.१०२ कन्थायाष्ठक्।
4.2.102 Kanthāyāṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.२.१०३ वर्णौ वुक्।
4.2.103 Varṇau vuk|
Aún sin traducir.
४.२.१०४ अव्ययात्त्यप्।
4.2.104 Avyayāttyap|
Aún sin traducir.
४.२.१०५ ऐषमोह्यःश्वसोऽन्यतरस्याम्।
4.2.105 Aiṣamohyaḥśvaso'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.२.१०६ तीररूप्योत्तरपदादञ्ञौ।
4.2.106 Tīrarūpyottarapadādaññau|
Aún sin traducir.
४.२.१०७ दिक्पूर्वपदादसञ्ज्ञायां ञः।
4.2.107 Dikpūrvapadādasañjñāyāṁ ñaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१०८ मद्रेभ्योऽञ्।
4.2.108 Madrebhyo'ñ|
Aún sin traducir.
४.२.१०९ उदीच्यग्रामाच्च बह्वचोऽन्तोदात्तात्।
4.2.109 Udīcyagrāmācca bahvaco'ntodāttāt|
Aún sin traducir.
४.२.११० प्रस्थोत्तरपदपलद्यादिकोपधादण्।
4.2.110 Prasthottarapadapaladyādikopadhādaṇ|
Aún sin traducir.
४.२.१११ कण्वादिभ्यो गोत्रे।
4.2.111 Kaṇvādibhyo gotre|
Aún sin traducir.
४.२.११२ इञश्च।
4.2.112 Iñaśca|
Aún sin traducir.
४.२.११३ न द्व्यचः प्राच्यभरतेषु।
4.2.113 Na dvyacaḥ prācyabharateṣu|
Aún sin traducir.
४.२.११४ वृद्धाच्छः।
4.2.114 Vṛddhācchaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.११५ भवतष्ठक्छसौ।
4.2.115 Bhavataṣṭhakchasau|
Aún sin traducir.
४.२.११६ काश्यादिभ्यष्ठञ्ञिठौ।
4.2.116 Kāśyādibhyaṣṭhaññiṭhau|
Aún sin traducir.
४.२.११७ वाहीकग्रामेभ्यश्च।
4.2.117 Vāhīkagrāmebhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.११८ विभाषोशीनरेषु।
4.2.118 Vibhāṣośīnareṣu|
Aún sin traducir.
४.२.११९ ओर्देशे ठञ्।
4.2.119 Ordeśe ṭhañ|
Aún sin traducir.
४.२.१२० वृद्धात् प्राचाम्।
4.2.120 Vṛddhāt prācām|
Aún sin traducir.
४.२.१२१ धन्वयोपधाद्वुञ्।
4.2.121 Dhanvayopadhādvuñ|
Aún sin traducir.
४.२.१२२ प्रस्थपुरवहान्ताच्च।
4.2.122 Prasthapuravahāntācca|
Aún sin traducir.
४.२.१२३ रोपधेतोः प्राचाम्।
4.2.123 Ropadhetoḥ prācām|
Aún sin traducir.
४.२.१२४ जनपदतदवध्योश्च।
4.2.124 Janapadatadavadhyośca|
Aún sin traducir.
४.२.१२५ अवृद्धादपि बहुवचनविषयात्।
4.2.125 Avṛddhādapi bahuvacanaviṣayāt|
Aún sin traducir.
४.२.१२६ कच्छाग्निवक्त्रगर्त्तोत्तरपदात्।
4.2.126 Kacchāgnivaktragarttottarapadāt|
Aún sin traducir.
४.२.१२७ धूमादिभ्यश्च।
4.2.127 Dhūmādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.१२८ नगरात् कुत्सनप्रावीण्ययोः।
4.2.128 Nagarāt kutsanaprāvīṇyayoḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१२९ अरण्यान्मनुष्ये।
4.2.129 Araṇyānmanuṣye|
Aún sin traducir.
४.२.१३० विभाषा कुरुयुगन्धराभ्याम्।
4.2.130 Vibhāṣā kuruyugandharābhyām|
Aún sin traducir.
४.२.१३१ मद्रवृज्योः कन्।
4.2.131 Madravṛjyoḥ kan|
Aún sin traducir.
४.२.१३२ कोपधादण्।
4.2.132 Kopadhādaṇ|
Aún sin traducir.
४.२.१३३ कच्छादिभ्यश्च।
4.2.133 Kacchādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.१३४ मनुष्यतत्स्थयोर्वुञ्।
4.2.134 Manuṣyatatsthayorvuñ|
Aún sin traducir.
४.२.१३५ अपदातौ साल्वात्।
4.2.135 Apadātau sālvāt|
Aún sin traducir.
४.२.१३६ गोयवाग्वोश्च।
4.2.136 Goyavāgvośca|
Aún sin traducir.
४.२.१३७ गर्तोत्तरपदाच्छः।
4.2.137 Gartottarapadācchaḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१३८ गहादिभ्यश्च।
4.2.138 Gahādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.२.१३९ प्राचां कटादेः।
4.2.139 Prācāṁ kaṭādeḥ|
Aún sin traducir.
४.२.१४० राज्ञः क च।
4.2.140 Rājñaḥ ka ca|
Aún sin traducir.
४.२.१४१ वृद्धादकेकान्तखोपधात्।
4.2.141 Vṛddhādakekāntakhopadhāt|
Aún sin traducir.
४.२.१४२ कन्थापलदनगरग्रामह्रदोत्तरपदात्।
4.2.142 Kanthāpaladanagaragrāmahradottarapadāt|
Aún sin traducir.
४.२.१४३ पर्वताच्च।
4.2.143 Parvatācca|
Aún sin traducir.
४.२.१४४ विभाषाऽमनुष्ये।
4.2.144 Vibhāṣā'manuṣye|
Aún sin traducir.
४.२.१४५ कृकणपर्णाद्भारद्वाजे।
4.2.145 Kṛkaṇaparṇādbhāradvāje|
Aún sin traducir.
Subcapítulo 3
४.३.१ युष्मदस्मदोरन्यतरस्यां खञ् च।
4.3.1 Yuṣmadasmadoranyatarasyāṁ khañ ca|
Aún sin traducir.
४.३.२ तस्मिन् नणि च युष्माकास्माकौ।
4.3.2 Tasmin naṇi ca yuṣmākāsmākau|
Aún sin traducir.
४.३.३ तवकममकावेकवचने।
4.3.3 Tavakamamakāvekavacane|
Aún sin traducir.
४.३.४ अर्धाद्यत्।
4.3.4 Ardhādyat|
Aún sin traducir.
४.३.५ परावराधमोत्तमपूर्वाच्च।
4.3.5 Parāvarādhamottamapūrvācca|
Aún sin traducir.
४.३.६ दिक्पूर्वपदाट्ठञ् च।
4.3.6 Dikpūrvapadāṭṭhañ ca|
Aún sin traducir.
४.३.७ ग्रामजनपदैकदेशादञ्ठञौ।
4.3.7 Grāmajanapadaikadeśādañṭhañau|
Aún sin traducir.
४.३.८ मध्यान्मः।
4.3.8 Madhyānmaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.९ अ साम्प्रतिके।
4.3.9 A sāmpratike|
Aún sin traducir.
४.३.१० द्वीपादनुसमुद्रं यञ्।
4.3.10 Dvīpādanusamudraṁ yañ|
Aún sin traducir.
४.३.११ कालाट्ठञ्।
4.3.11 Kālāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.३.१२ श्राद्धे शरदः।
4.3.12 Śrāddhe śaradaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१३ विभाषा रोगातपयोः।
4.3.13 Vibhāṣā rogātapayoḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१४ निशाप्रदोषाभ्यां च।
4.3.14 Niśāpradoṣābhyāṁ ca|
Aún sin traducir.
४.३.१५ श्वसस्तुट् च।
4.3.15 Śvasastuṭ ca|
Aún sin traducir.
४.३.१६ सन्धिवेलाऽऽद्यृतुनक्षत्रेभ्योऽण्।
4.3.16 Sandhivelā''dyṛtunakṣatrebhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१७ प्रावृष एण्यः।
4.3.17 Prāvṛṣa eṇyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१८ वर्षाभ्यष्ठक्।
4.3.18 Varṣābhyaṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.३.१९ छन्दसि ठञ्।
4.3.19 Chandasi ṭhañ|
Aún sin traducir.
४.३.२० वसन्ताच्च।
4.3.20 Vasantācca|
Aún sin traducir.
४.३.२१ हेमन्ताच्च।
4.3.21 Hemantācca|
Aún sin traducir.
४.३.२२ सर्वत्राण् च तलोपश्च।
4.3.22 Sarvatrāṇ ca talopaśca|
Aún sin traducir.
४.३.२३ सायञ्चिरम्प्राह्णेप्रगेऽव्ययेभ्यष्ट्युट्युलौ तुट् च।
4.3.23 Sāyañciramprāhṇeprage'vyayebhyaṣṭyuṭyulau tuṭ ca|
Aún sin traducir.
४.३.२४ विभाषा पूर्वाह्णापराह्णाभ्याम्।
4.3.24 Vibhāṣā pūrvāhṇāparāhṇābhyām|
Aún sin traducir.
४.३.२५ तत्र जातः।
4.3.25 Tatra jātaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.२६ प्रावृषष्ठप्।
4.3.26 Prāvṛṣaṣṭhap|
Aún sin traducir.
४.३.२७ सञ्ज्ञायां शरदो वुञ्।
4.3.27 Sañjñāyāṁ śarado vuñ|
Aún sin traducir.
४.३.२८ पूर्वाह्णापराह्णार्द्रामूलप्रदोषावस्कराद्वुन्।
4.3.28 Pūrvāhṇāparāhṇārdrāmūlapradoṣāvaskarādvun|
Aún sin traducir.
४.३.२९ पथः पन्थ च।
4.3.29 Pathaḥ pantha ca|
Aún sin traducir.
४.३.३० अमावास्याया वा।
4.3.30 Amāvāsyāyā vā|
Aún sin traducir.
४.३.३१ अ च।
4.3.31 A ca|
Aún sin traducir.
४.३.३२ सिन्ध्वपकराभ्यां कन्।
4.3.32 Sindhvapakarābhyāṁ kan|
Aún sin traducir.
४.३.३३ अणञौ च।
4.3.33 Aṇañau ca|
Aún sin traducir.
४.३.३४ श्रविष्ठाफल्गुन्यनुराधास्वातितिष्यपुनर्वसुहस्तविशाखाऽषाढाबहुलाल्लुक्।
4.3.34 Śraviṣṭhāphalgunyanurādhāsvātitiṣyapunarvasuhastaviśākhā'ṣāḍhābahulālluk|
Aún sin traducir.
४.३.३५ स्थानान्तगोशालखरशालाच्च।
4.3.35 Sthānāntagośālakharaśālācca|
Aún sin traducir.
४.३.३६ वत्सशालाऽभिजिदश्वयुक्छतभिषजो वा।
4.3.36 Vatsaśālā'bhijidaśvayukchatabhiṣajo vā|
Aún sin traducir.
४.३.३७ नक्षत्रेभ्यो बहुलम्।
4.3.37 Nakṣatrebhyo bahulam|
Aún sin traducir.
४.३.३८ कृतलब्धक्रीतकुशलाः।
4.3.38 Kṛtalabdhakrītakuśalāḥ|
Aún sin traducir.
४.३.३९ प्रायभवः।
4.3.39 Prāyabhavaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.४० उपजानूपकर्णोपनीवेष्ठक्।
4.3.40 Upajānūpakarṇopanīveṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.३.४१ सम्भूते।
4.3.41 Sambhūte|
Aún sin traducir.
४.३.४२ कोशाड्ढञ्।
4.3.42 Kośāḍḍhañ|
Aún sin traducir.
४.३.४३ कालात् साधुपुष्प्यत्पच्यमानेषु।
4.3.43 Kālāt sādhupuṣpyatpacyamāneṣu|
Aún sin traducir.
४.३.४४ उप्ते च।
4.3.44 Upte ca|
Aún sin traducir.
४.३.४५ आश्वयुज्या वुञ्।
4.3.45 Āśvayujyā vuñ|
Aún sin traducir.
४.३.४६ ग्रीष्मवसन्तादन्यतरस्याम्।
4.3.46 Grīṣmavasantādanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.३.४७ देयमृणे।
4.3.47 Deyamṛṇe|
Aún sin traducir.
४.३.४८ कलाप्यश्वत्थयवबुसाद्वुन्।
4.3.48 Kalāpyaśvatthayavabusādvun|
Aún sin traducir.
४.३.४९ ग्रीष्मावरसमाद्वुञ्।
4.3.49 Grīṣmāvarasamādvuñ|
Aún sin traducir.
४.३.५० संवत्सराग्रहायणीभ्यां ठञ् च।
4.3.50 Saṁvatsarāgrahāyaṇībhyāṁ ṭhañ ca|
Aún sin traducir.
४.३.५१ व्याहरति मृगः।
4.3.51 Vyāharati mṛgaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.५२ तदस्य सोढम्।
4.3.52 Tadasya soḍham|
Aún sin traducir.
४.३.५३ तत्र भवः।
4.3.53 Tatra bhavaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.५४ दिगादिभ्यो यत्।
4.3.54 Digādibhyo yat|
Aún sin traducir.
४.३.५५ शरीरावयवाच्च।
4.3.55 Śarīrāvayavācca|
Aún sin traducir.
४.३.५६ दृतिकुक्षिकलशिवस्त्यस्त्यहेर्ढञ्।
4.3.56 Dṛtikukṣikalaśivastyastyaherḍhañ|
Aún sin traducir.
४.३.५७ ग्रीवाभ्योऽण् च।
4.3.57 Grīvābhyo'ṇ ca|
Aún sin traducir.
४.३.५८ गम्भीराञ्ञ्यः।
4.3.58 Gambhīrāññyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.५९ अव्ययीभावाच्च।
4.3.59 Avyayībhāvācca|
Aún sin traducir.
४.३.६० अन्तःपूर्वपदाट्ठञ्।
4.3.60 Antaḥpūrvapadāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.३.६१ ग्रामात् पर्यनुपूर्वात्।
4.3.61 Grāmāt paryanupūrvāt|
Aún sin traducir.
४.३.६२ जिह्वामूलाङ्गुलेश्छः।
4.3.62 Jihvāmūlāṅguleśchaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.६३ वर्गान्ताच्च।
4.3.63 Vargāntācca|
Aún sin traducir.
४.३.६४ अशब्दे यत्खावन्यतरस्याम्।
4.3.64 Aśabde yatkhāvanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.३.६५ कर्णललाटात् कनलङ्कारे।
4.3.65 Karṇalalāṭāt kanalaṅkāre|
Aún sin traducir.
४.३.६६ तस्य व्याख्यान इति च व्याख्यातव्यनाम्नः।
4.3.66 Tasya vyākhyāna iti ca vyākhyātavyanāmnaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.६७ बह्वचोऽन्तोदात्ताट्ठञ्।
4.3.67 Bahvaco'ntodāttāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.३.६८ क्रतुयज्ञेभ्यश्च।
4.3.68 Kratuyajñebhyaśca|
Aún sin traducir.
४.३.६९ अध्यायेष्वेवर्षेः।
4.3.69 Adhyāyeṣvevarṣeḥ|
Aún sin traducir.
४.३.७० पौरोडाशपुरोडाशात् ष्ठन्।
4.3.70 Pauroḍāśapuroḍāśāt ṣṭhan|
Aún sin traducir.
४.३.७१ छन्दसो यदणौ।
4.3.71 Chandaso yadaṇau|
Aún sin traducir.
४.३.७२ द्व्यजृद्ब्राह्मणर्क्प्रथमाध्वरपुरश्चरणनामाख्याताट्ठक्।
4.3.72 Dvyajṛdbrāhmaṇarkprathamādhvarapuraścaraṇanāmākhyātāṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.३.७३ अणृगयनादिभ्यः।
4.3.73 Aṇṛgayanādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.७४ तत आगतः।
4.3.74 Tata āgataḥ|
Aún sin traducir.
४.३.७५ ठगायस्थानेभ्यः।
4.3.75 Ṭhagāyasthānebhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.७६ शुण्डिकादिभ्योऽण्।
4.3.76 Śuṇḍikādibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.३.७७ विद्यायोनिसम्बन्धेभ्यो वुञ्।
4.3.77 Vidyāyonisambandhebhyo vuñ|
Aún sin traducir.
४.३.७८ ऋतश्ठञ्।
4.3.78 Ṛtaśṭhañ|
Aún sin traducir.
४.३.७९ पितुर्यच्च।
4.3.79 Pituryacca|
Aún sin traducir.
४.३.८० गोत्रादङ्कवत्।
4.3.80 Gotrādaṅkavat|
Aún sin traducir.
४.३.८१ हेतुमनुष्येभ्योऽन्यतरस्यां रूप्यः।
4.3.81 Hetumanuṣyebhyo'nyatarasyāṁ rūpyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.८२ मयट् च।
4.3.82 Mayaṭ ca|
Aún sin traducir.
४.३.८३ प्रभवति।
4.3.83 Prabhavati|
Aún sin traducir.
४.३.८४ विदूराञ्ञ्यः।
4.3.84 Vidūrāññyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.८५ तद्गच्छति पथिदूतयोः।
4.3.85 Tadgacchati pathidūtayoḥ|
Aún sin traducir.
४.३.८६ अभिनिष्क्रामति द्वारम्।
4.3.86 Abhiniṣkrāmati dvāram|
Aún sin traducir.
४.३.८७ अधिकृत्य कृते ग्रन्थे।
4.3.87 Adhikṛtya kṛte granthe|
Aún sin traducir.
४.३.८८ शिशुक्रन्दयमसभद्वन्द्वेन्द्रजननादिभ्यश्छः।
4.3.88 Śiśukrandayamasabhadvandvendrajananādibhyaśchaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.८९ सोऽस्य निवासः।
4.3.89 So'sya nivāsaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.९० अभिजनश्च।
4.3.90 Abhijanaśca|
Aún sin traducir.
४.३.९१ आयुधजीविभ्यश्छः पर्वते।
4.3.91 Āyudhajīvibhyaśchaḥ parvate|
Aún sin traducir.
४.३.९२ शण्डिकादिभ्यो ञ्यः।
4.3.92 Śaṇḍikādibhyo ñyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.९३ सिन्धुतक्षशिलाऽऽदिभ्योऽणञौ।
4.3.93 Sindhutakṣaśilā''dibhyo'ṇañau|
Aún sin traducir.
४.३.९४ तूदीशलातुरवर्मतीकूचवाराड्ढक्छण्ढञ्यकः।
4.3.94 Tūdīśalāturavarmatīkūcavārāḍḍhakchaṇḍhañyakaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.९५ भक्तिः।
4.3.95 Bhaktiḥ|
Aún sin traducir.
४.३.९६ अचित्ताददेशकालाट्ठक्।
4.3.96 Acittādadeśakālāṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.३.९७ महाराजाट्ठञ्।
4.3.97 Mahārājāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.३.९८ वासुदेवार्जुनाभ्यां वुन्।
4.3.98 Vāsudevārjunābhyāṁ vun|
Aún sin traducir.
४.३.९९ गोत्रक्षत्रियाख्येभ्यो बहुलं वुञ्।
4.3.99 Gotrakṣatriyākhyebhyo bahulaṁ vuñ|
Aún sin traducir.
४.३.१०० जनपदिनां जनपदवत् सर्वं जनपदेन समानशब्दानां बहुवचने।
4.3.100 Janapadināṁ janapadavat sarvaṁ janapadena samānaśabdānāṁ bahuvacane|
Aún sin traducir.
४.३.१०१ तेन प्रोक्तम्।
4.3.101 Tena proktam|
Aún sin traducir.
४.३.१०२ तित्तिरिवरतन्तुखण्डिकोखाच्छण्।
4.3.102 Tittirivaratantukhaṇḍikokhācchaṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१०३ काश्यपकौशिकाभ्यामृषिभ्यां णिनिः।
4.3.103 Kāśyapakauśikābhyāmṛṣibhyāṁ ṇiniḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१०४ कलापिवैशम्पायनान्तेवासिभ्यश्च।
4.3.104 Kalāpivaiśampāyanāntevāsibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.३.१०५ पुराणप्रोक्तेषु ब्राह्मणकल्पेषु।
4.3.105 Purāṇaprokteṣu brāhmaṇakalpeṣu|
Aún sin traducir.
४.३.१०६ शौनकादिभ्यश्छन्दसि।
4.3.106 Śaunakādibhyaśchandasi|
Aún sin traducir.
४.३.१०७ कठचरकाल्लुक्।
4.3.107 Kaṭhacarakālluk|
Aún sin traducir.
४.३.१०८ कलापिनोऽण्।
4.3.108 Kalāpino'ṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१०९ छगलिनो ढिनुक्।
4.3.109 Chagalino ḍhinuk|
Aún sin traducir.
४.३.११० पाराशर्यशिलालिभ्यां भिक्षुनटसूत्रयोः।
4.3.110 Pārāśaryaśilālibhyāṁ bhikṣunaṭasūtrayoḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१११ कर्मन्दकृशाश्वादिनिः।
4.3.111 Karmandakṛśāśvādiniḥ|
Aún sin traducir.
४.३.११२ तेनैकदिक्।
4.3.112 Tenaikadik|
Aún sin traducir.
४.३.११३ तसिश्च।
4.3.113 Tasiśca|
Aún sin traducir.
४.३.११४ उरसो यच्च।
4.3.114 Uraso yacca|
Aún sin traducir.
४.३.११५ उपज्ञाते।
4.3.115 Upajñāte|
Aún sin traducir.
४.३.११६ कृते ग्रन्थे।
4.3.116 Kṛte granthe|
Aún sin traducir.
४.३.११७ सञ्ज्ञायाम्।
4.3.117 Sañjñāyām|
Aún sin traducir.
४.३.११८ कुलालादिभ्यो वुञ्।
4.3.118 Kulālādibhyo vuñ|
Aún sin traducir.
४.३.११९ क्षुद्राभ्रमरवटरपादपादञ्।
4.3.119 Kṣudrābhramaravaṭarapādapādañ|
Aún sin traducir.
४.३.१२० तस्येदम्।
4.3.120 Tasyedam|
Aún sin traducir.
४.३.१२१ रथाद्यत्।
4.3.121 Rathādyat|
Aún sin traducir.
४.३.१२२ पत्त्रपूर्वादञ्।
4.3.122 Pattrapūrvādañ|
Aún sin traducir.
४.३.१२३ पत्त्राध्वर्युपरिषदश्च।
4.3.123 Pattrādhvaryupariṣadaśca|
Aún sin traducir.
४.३.१२४ हलसीराट्ठक्।
4.3.124 Halasīrāṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.३.१२५ द्वन्द्वाद्वुन् वैरमैथुनिकयोः।
4.3.125 Dvandvādvun vairamaithunikayoḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१२६ गोत्रचरणाद्वुञ्।
4.3.126 Gotracaraṇādvuñ|
Aún sin traducir.
४.३.१२७ सङ्घाङ्कलक्षणेष्वञ्यञिञामण्।
4.3.127 Saṅghāṅkalakṣaṇeṣvañyañiñāmaṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१२८ शाकलाद्वा।
4.3.128 Śākalādvā|
Aún sin traducir.
४.३.१२९ छन्दोगौक्थिकयाज्ञिकबह्वृचनटाञ्ञ्यः।
4.3.129 Chandogaukthikayājñikabahvṛcanaṭāññyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१३० न दण्डमाणवान्तेवासिषु।
4.3.130 Na daṇḍamāṇavāntevāsiṣu|
Aún sin traducir.
४.३.१३१ रैवतिकादिभ्यश्छः।
4.3.131 Raivatikādibhyaśchaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१३२ कौपिञ्जलहास्तिपदादण्।
4.3.132 Kaupiñjalahāstipadādaṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१३३ आथर्वणिकस्येकलोपश्च।
4.3.133 Ātharvaṇikasyekalopaśca|
Aún sin traducir.
४.३.१३४ तस्य विकारः।
4.3.134 Tasya vikāraḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१३५ अवयवे च प्राण्योषधिवृक्षेभ्यः।
4.3.135 Avayave ca prāṇyoṣadhivṛkṣebhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१३६ बिल्वादिभ्योऽण्।
4.3.136 Bilvādibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१३७ कोपधाच्च।
4.3.137 Kopadhācca|
Aún sin traducir.
४.३.१३८ त्रपुजतुनोः षुक्।
4.3.138 Trapujatunoḥ ṣuk|
Aún sin traducir.
४.३.१३९ ओरञ्।
4.3.139 Orañ|
Aún sin traducir.
४.३.१४० अनुदात्तादेश्च।
4.3.140 Anudāttādeśca|
Aún sin traducir.
४.३.१४१ पलाशादिभ्यो वा।
4.3.141 Palāśādibhyo vā|
Aún sin traducir.
४.३.१४२ शम्याष्ट्लञ्।
4.3.142 Śamyāṣṭlañ|
Aún sin traducir.
४.३.१४३ मयड्वैतयोर्भाषायामभक्ष्याच्छादनयोः।
4.3.143 Mayaḍvaitayorbhāṣāyāmabhakṣyācchādanayoḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१४४ नित्यं वृद्धशरादिभ्यः।
4.3.144 Nityaṁ vṛddhaśarādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१४५ गोश्च पुरीषे।
4.3.145 Gośca purīṣe|
Aún sin traducir.
४.३.१४६ पिष्टाच्च।
4.3.146 Piṣṭācca|
Aún sin traducir.
४.३.१४७ सञ्ज्ञायां कन्।
4.3.147 Sañjñāyāṁ kan|
Aún sin traducir.
४.३.१४८ व्रीहेः पुरोडाशे।
4.3.148 Vrīheḥ puroḍāśe|
Aún sin traducir.
४.३.१४९ असञ्ज्ञायां तिलयवाभ्याम्।
4.3.149 Asañjñāyāṁ tilayavābhyām|
Aún sin traducir.
४.३.१५० द्व्यचश्छन्दसि।
4.3.150 Dvyacaśchandasi|
Aún sin traducir.
४.३.१५१ नोत्वद्वर्ध्रबिल्वात्।
4.3.151 Notvadvardhrabilvāt|
Aún sin traducir.
४.३.१५२ तालादिभ्योऽण्।
4.3.152 Tālādibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१५३ जातरूपेभ्यः परिमाणे।
4.3.153 Jātarūpebhyaḥ parimāṇe|
Aún sin traducir.
४.३.१५४ प्राणिरजतादिभ्योऽञ्।
4.3.154 Prāṇirajatādibhyo'ñ|
Aún sin traducir.
४.३.१५५ ञितश्च तत्प्रत्ययात्।
4.3.155 Ñitaśca tatpratyayāt|
Aún sin traducir.
४.३.१५६ क्रीतवत् परिमाणात्।
4.3.156 Krītavat parimāṇāt|
Aún sin traducir.
४.३.१५७ उष्ट्राद्वुञ्।
4.3.157 Uṣṭrādvuñ|
Aún sin traducir.
४.३.१५८ उमोर्णयोर्वा।
4.3.158 Umorṇayorvā|
Aún sin traducir.
४.३.१५९ एण्या ढञ्।
4.3.159 Eṇyā ḍhañ|
Aún sin traducir.
४.३.१६० गोपयसोर्यत्।
4.3.160 Gopayasoryat|
Aún sin traducir.
४.३.१६१ द्रोश्च।
4.3.161 Drośca|
Aún sin traducir.
४.३.१६२ माने वयः।
4.3.162 Māne vayaḥ|
Aún sin traducir.
४.३.१६३ फले लुक्।
4.3.163 Phale luk|
Aún sin traducir.
४.३.१६४ प्लक्षादिभ्योऽण्।
4.3.164 Plakṣādibhyo'ṇ|
Aún sin traducir.
४.३.१६५ जम्ब्वा वा।
4.3.165 Jambvā vā|
Aún sin traducir.
४.३.१६६ लुप् च।
4.3.166 Lup ca|
Aún sin traducir.
४.३.१६७ हरीतक्यादिभ्यश्च।
4.3.167 Harītakyādibhyaśca|
Aún sin traducir.
४.३.१६८ कंसीयपरशव्ययोर्यञञौ लुक् च।
4.3.168 Kaṁsīyaparaśavyayoryañañau luk ca|
Aún sin traducir.
Subcapítulo 4
४.४.१ प्राग्वहतेष्ठक्।
4.4.1 Prāgvahateṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.४.२ तेन दीव्यति खनति जयति जितम्।
4.4.2 Tena dīvyati khanati jayati jitam|
Aún sin traducir.
४.४.३ संस्कृतम्।
4.4.3 Saṁskṛtam|
Aún sin traducir.
४.४.४ कुलत्थकोपधादण्।
4.4.4 Kulatthakopadhādaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.५ तरति।
4.4.5 Tarati|
Aún sin traducir.
४.४.६ गोपुच्छाट्ठञ्।
4.4.6 Gopucchāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.४.७ नौद्व्यचष्ठन्।
4.4.7 Naudvyacaṣṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.८ चरति।
4.4.8 Carati|
Aún sin traducir.
४.४.९ आकर्षात् ष्ठल्।
4.4.9 Ākarṣāt ṣṭhal|
Aún sin traducir.
४.४.१० पर्पादिभ्यः ष्ठन्।
4.4.10 Parpādibhyaḥ ṣṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.११ श्वगणाट्ठञ्च।
4.4.11 Śvagaṇāṭṭhañca|
Aún sin traducir.
४.४.१२ वेतनादिभ्यो जीवति।
4.4.12 Vetanādibhyo jīvati|
Aún sin traducir.
४.४.१३ वस्नक्रयविक्रयाट्ठन्।
4.4.13 Vasnakrayavikrayāṭṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.१४ आयुधाच्छ च।
4.4.14 Āyudhāccha ca|
Aún sin traducir.
४.४.१५ हरत्युत्सङ्गादिभ्यः।
4.4.15 Haratyutsaṅgādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१६ भस्त्राऽऽदिभ्यः ष्ठन्।
4.4.16 Bhastrā''dibhyaḥ ṣṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.१७ विभाषा विवधवीवधात्।
4.4.17 Vibhāṣā vivadhavīvadhāt|
Aún sin traducir.
४.४.१८ अण् कुटिलिकायाः।
4.4.18 Aṇ kuṭilikāyāḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१९ निर्वृत्तेऽक्षद्यूतादिभ्यः।
4.4.19 Nirvṛtte'kṣadyūtādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.२० क्त्रेर्मम् नित्यं।
4.4.20 Ktrermam nityaṁ|
Aún sin traducir.
४.४.२१ अपमित्ययाचिताभ्यां कक्कनौ।
4.4.21 Apamityayācitābhyāṁ kakkanau|
Aún sin traducir.
४.४.२२ संसृष्टे।
4.4.22 Saṁsṛṣṭe|
Aún sin traducir.
४.४.२३ चूर्णादिनिः।
4.4.23 Cūrṇādiniḥ|
Aún sin traducir.
४.४.२४ लवणाल्लुक्।
4.4.24 Lavaṇālluk|
Aún sin traducir.
४.४.२५ मुद्गादण्।
4.4.25 Mudgādaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.२६ व्यञ्जनैरुपसिक्ते।
4.4.26 Vyañjanairupasikte|
Aún sin traducir.
४.४.२७ ओजस्सहोऽम्भसा वर्तते।
4.4.27 Ojassaho'mbhasā vartate|
Aún sin traducir.
४.४.२८ तत् प्रत्यनुपूर्वमीपलोमकूलम्।
4.4.28 Tat pratyanupūrvamīpalomakūlam|
Aún sin traducir.
४.४.२९ परिमुखं च।
4.4.29 Parimukhaṁ ca|
Aún sin traducir.
४.४.३० प्रयच्छति गर्ह्यम्।
4.4.30 Prayacchati garhyam|
Aún sin traducir.
४.४.३१ कुसीददशैकादशात् ष्ठन्ष्ठचौ।
4.4.31 Kusīdadaśaikādaśāt ṣṭhanṣṭhacau|
Aún sin traducir.
४.४.३२ उञ्छति।
4.4.32 Uñchati|
Aún sin traducir.
४.४.३३ रक्षति।
4.4.33 Rakṣati|
Aún sin traducir.
४.४.३४ शब्ददर्दुरं करोति।
4.4.34 Śabdadarduraṁ karoti|
Aún sin traducir.
४.४.३५ पक्षिमत्स्यमृगान् हन्ति।
4.4.35 Pakṣimatsyamṛgān hanti|
Aún sin traducir.
४.४.३६ परिपन्थं च तिष्ठति।
4.4.36 Paripanthaṁ ca tiṣṭhati|
Aún sin traducir.
४.४.३७ माथोत्तरपदपदव्यनुपदं धावति।
4.4.37 Māthottarapadapadavyanupadaṁ dhāvati|
Aún sin traducir.
४.४.३८ आक्रन्दाट्ठञ्च।
4.4.38 Ākrandāṭṭhañca|
Aún sin traducir.
४.४.३९ पदोत्तरपदं गृह्णाति।
4.4.39 Padottarapadaṁ gṛhṇāti|
Aún sin traducir.
४.४.४० प्रतिकण्ठार्थललामं च।
4.4.40 Pratikaṇṭhārthalalāmaṁ ca|
Aún sin traducir.
४.४.४१ धर्मं चरति।
4.4.41 Dharmaṁ carati|
Aún sin traducir.
४.४.४२ प्रतिपथमेति ठंश्च।
4.4.42 Pratipathameti ṭhaṁśca|
Aún sin traducir.
४.४.४३ समवायान् समवैति।
4.4.43 Samavāyān samavaiti|
Aún sin traducir.
४.४.४४ परिषदो ण्यः।
4.4.44 Pariṣado ṇyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.४५ सेनाया वा।
4.4.45 Senāyā vā|
Aún sin traducir.
४.४.४६ सञ्ज्ञायां ललाटकुक्कुट्यौ पश्यति।
4.4.46 Sañjñāyāṁ lalāṭakukkuṭyau paśyati|
Aún sin traducir.
४.४.४७ तस्य धर्म्यम्।
4.4.47 Tasya dharmyam|
Aún sin traducir.
४.४.४८ अण् महिष्यादिभ्यः।
4.4.48 Aṇ mahiṣyādibhyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.४९ ऋतोऽञ्।
4.4.49 Ṛto'ñ|
Aún sin traducir.
४.४.५० अवक्रयः।
4.4.50 Avakrayaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.५१ तदस्य पण्यम्।
4.4.51 Tadasya paṇyam|
Aún sin traducir.
४.४.५२ लवणाट्ठञ्।
4.4.52 Lavaṇāṭṭhañ|
Aún sin traducir.
४.४.५३ किशरादिभ्यः ष्ठन्।
4.4.53 Kiśarādibhyaḥ ṣṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.५४ शलालुनोऽन्यतरस्याम्।
4.4.54 Śalāluno'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.४.५५ शिल्पम्।
4.4.55 Śilpam|
Aún sin traducir.
४.४.५६ मड्डुकझर्झरादणन्यतरस्याम्।
4.4.56 Maḍḍukajharjharādaṇanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.४.५७ प्रहरणम्।
4.4.57 Praharaṇam|
Aún sin traducir.
४.४.५८ परश्वधाट्ठञ्च।
4.4.58 Paraśvadhāṭṭhañca|
Aún sin traducir.
४.४.५९ शक्तियष्ट्योरीकक्।
4.4.59 Śaktiyaṣṭyorīkak|
Aún sin traducir.
४.४.६० अस्तिनास्तिदिष्टं मतिः।
4.4.60 Astināstidiṣṭaṁ matiḥ|
Aún sin traducir.
४.४.६१ शीलम्।
4.4.61 Śīlam|
Aún sin traducir.
४.४.६२ छत्रादिभ्यो णः।
4.4.62 Chatrādibhyo ṇaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.६३ कर्माध्ययने वृत्तम्।
4.4.63 Karmādhyayane vṛttam|
Aún sin traducir.
४.४.६४ बह्वच्पूर्वपदाट्ठच्।
4.4.64 Bahvacpūrvapadāṭṭhac|
Aún sin traducir.
४.४.६५ हितं भक्षाः।
4.4.65 Hitaṁ bhakṣāḥ|
Aún sin traducir.
४.४.६६ तदस्मै दीयते नियुक्तम्।
4.4.66 Tadasmai dīyate niyuktam|
Aún sin traducir.
४.४.६७ श्राणामांसौदनाट्टिठन्।
4.4.67 Śrāṇāmāṁsaudanāṭṭiṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.६८ भक्तादणन्यतरस्याम्।
4.4.68 Bhaktādaṇanyatarasyām|
Aún sin traducir.
४.४.६९ तत्र नियुक्तः।
4.4.69 Tatra niyuktaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.७० अगारान्ताट्ठन्।
4.4.70 Agārāntāṭṭhan|
Aún sin traducir.
४.४.७१ अध्यायिन्यदेशकालात्।
4.4.71 Adhyāyinyadeśakālāt|
Aún sin traducir.
४.४.७२ कठिनान्तप्रस्तारसंस्थानेषु व्यवहरति।
4.4.72 Kaṭhināntaprastārasaṁsthāneṣu vyavaharati|
Aún sin traducir.
४.४.७३ निकटे वसति।
4.4.73 Nikaṭe vasati|
Aún sin traducir.
४.४.७४ आवसथात् ष्ठल्।
4.4.74 Āvasathāt ṣṭhal|
Aún sin traducir.
४.४.७५ प्राग्घिताद्यत्।
4.4.75 Prāgghitādyat|
Aún sin traducir.
४.४.७६ तद्वहति रथयुगप्रासङ्गम्।
4.4.76 Tadvahati rathayugaprāsaṅgam|
Aún sin traducir.
४.४.७७ धुरो यड्ढकौ।
4.4.77 Dhuro yaḍḍhakau|
Aún sin traducir.
४.४.७८ खः सर्वधुरात्।
4.4.78 Khaḥ sarvadhurāt|
Aún sin traducir.
४.४.७९ एकधुराल्लुक् च।
4.4.79 Ekadhurālluk ca|
Aún sin traducir.
४.४.८० शकटादण्।
4.4.80 Śakaṭādaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.८१ हलसीराट्ठक्।
4.4.81 Halasīrāṭṭhak|
Aún sin traducir.
४.४.८२ सञ्ज्ञायां जन्याः।
4.4.82 Sañjñāyāṁ janyāḥ|
Aún sin traducir.
४.४.८३ विध्यत्यधनुषा।
4.4.83 Vidhyatyadhanuṣā|
Aún sin traducir.
४.४.८४ धनगणं लब्धा।
4.4.84 Dhanagaṇaṁ labdhā|
Aún sin traducir.
४.४.८५ अन्नाण्णः।
4.4.85 Annāṇṇaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.८६ वशं गतः।
4.4.86 Vaśaṁ gataḥ|
Aún sin traducir.
४.४.८७ पदमस्मिन् दृश्यम्।
4.4.87 Padamasmin dṛśyam|
Aún sin traducir.
४.४.८८ मूलमस्याबर्हि।
4.4.88 Mūlamasyābarhi|
Aún sin traducir.
४.४.८९ सञ्ज्ञायां धेनुष्या।
4.4.89 Sañjñāyāṁ dhenuṣyā|
Aún sin traducir.
४.४.९० गृहपतिना संयुक्ते ञ्यः।
4.4.90 Gṛhapatinā saṁyukte ñyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.९१ नौवयोधर्मविषमूलमूलसीतातुलाभ्यस्तार्यतुल्यप्राप्यवध्यानाम्यसमसमितसम्मितेषु।
4.4.91 Nauvayodharmaviṣamūlamūlasītātulābhyastāryatulyaprāpyavadhyānāmyasamasamitasammiteṣu|
Aún sin traducir.
४.४.९२ धर्मपथ्यर्थन्यायादनपेते।
4.4.92 Dharmapathyarthanyāyādanapete|
Aún sin traducir.
४.४.९३ छन्दसो निर्मिते।
4.4.93 Chandaso nirmite|
Aún sin traducir.
४.४.९४ उरसोऽण् च।
4.4.94 Uraso'ṇ ca|
Aún sin traducir.
४.४.९५ हृदयस्य प्रियः।
4.4.95 Hṛdayasya priyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.९६ बन्धने चर्षौ।
4.4.96 Bandhane carṣau|
Aún sin traducir.
४.४.९७ मतजनहलात् करणजल्पकर्षेषु।
4.4.97 Matajanahalāt karaṇajalpakarṣeṣu|
Aún sin traducir.
४.४.९८ तत्र साधुः।
4.4.98 Tatra sādhuḥ|
Aún sin traducir.
४.४.९९ प्रतिजनादिभ्यः खञ्।
4.4.99 Pratijanādibhyaḥ khañ|
Aún sin traducir.
४.४.१०० भक्ताण्णः।
4.4.100 Bhaktāṇṇaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१०१ परिषदो ण्यः।
4.4.101 Pariṣado ṇyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१०२ कथाऽऽदिभ्यष्ठक्।
4.4.102 Kathā''dibhyaṣṭhak|
Aún sin traducir.
४.४.१०३ गुडादिभ्यष्ठञ्।
4.4.103 Guḍādibhyaṣṭhañ|
Aún sin traducir.
४.४.१०४ पथ्यतिथिवसतिस्वपतेर्ढञ्।
4.4.104 Pathyatithivasatisvapaterḍhañ|
Aún sin traducir.
४.४.१०५ सभाया यः।
4.4.105 Sabhāyā yaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१०६ ढश्छन्दसि।
4.4.106 Ḍhaśchandasi|
Aún sin traducir.
४.४.१०७ समानतीर्थे वासी।
4.4.107 Samānatīrthe vāsī|
Aún sin traducir.
४.४.१०८ समानोदरे शयित ओ चोदात्तः।
4.4.108 Samānodare śayita o codāttaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१०९ सोदराद्यः।
4.4.109 Sodarādyaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.११० भवे छन्दसि।
4.4.110 Bhave chandasi|
Aún sin traducir.
४.४.१११ पाथोनदीभ्यां ड्यण्।
4.4.111 Pāthonadībhyāṁ ḍyaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.११२ वेशन्तहिमवद्भ्यामण्।
4.4.112 Veśantahimavadbhyāmaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.११३ स्रोतसो विभाषा ड्यड्ड्यौ।
4.4.113 Srotaso vibhāṣā ḍyaḍḍyau|
Aún sin traducir.
४.४.११४ सगर्भसयूथसनुताद्यन्।
4.4.114 Sagarbhasayūthasanutādyan|
Aún sin traducir.
४.४.११५ तुग्राद्घन्।
4.4.115 Tugrādghan|
Aún sin traducir.
४.४.११६ अग्राद्यत्।
4.4.116 Agrādyat|
Aún sin traducir.
४.४.११७ घच्छौ च।
4.4.117 Ghacchau ca|
Aún sin traducir.
४.४.११८ समुद्राभ्राद्घः।
4.4.118 Samudrābhrādghaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.११९ बर्हिषि दत्तम्।
4.4.119 Barhiṣi dattam|
Aún sin traducir.
४.४.१२० दूतस्य भागकर्मणी।
4.4.120 Dūtasya bhāgakarmaṇī|
Aún sin traducir.
४.४.१२१ रक्षोयातूनां हननी।
4.4.121 Rakṣoyātūnāṁ hananī|
Aún sin traducir.
४.४.१२२ रेवतीजगतीहविष्याभ्यः प्रशस्ये।
4.4.122 Revatījagatīhaviṣyābhyaḥ praśasye|
Aún sin traducir.
४.४.१२३ असुरस्य स्वम्।
4.4.123 Asurasya svam|
Aún sin traducir.
४.४.१२४ मायायामण्।
4.4.124 Māyāyāmaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.१२५ तद्वानासामुपधानो मन्त्र इतीष्टकासु लुक् च मतोः।
4.4.125 Tadvānāsāmupadhāno mantra itīṣṭakāsu luk ca matoḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१२६ अश्विमानण्।
4.4.126 Aśvimānaṇ|
Aún sin traducir.
४.४.१२७ वयस्यासु मूर्ध्नो मतुप्।
4.4.127 Vayasyāsu mūrdhno matup|
Aún sin traducir.
४.४.१२८ मत्वर्थे मासतन्वोः।
4.4.128 Matvarthe māsatanvoḥ|
Aún sin traducir.
४ ४.१२९ मधोर्ञ च।
4 4.129 Madhorña ca|
Aún sin traducir.
४.४.१३० ओजसोऽहनि यत्खौ।
4.4.130 Ojaso'hani yatkhau|
Aún sin traducir.
४.४.१३१ वेशोयशादेर्भगाद्यल्।
4.4.131 Veśoyaśāderbhagādyal|
Aún sin traducir.
४.४.१३२ ख च।
4.4.132 Kha ca|
Aún sin traducir.
४.४.१३३ पूर्वैः कृतमिनियौ च।
4.4.133 Pūrvaiḥ kṛtaminiyau ca|
Aún sin traducir.
४.४.१३४ अद्भिः संस्कृतम्।
4.4.134 Adbhiḥ saṁskṛtam|
Aún sin traducir.
४.४.१३५ सहस्रेण सम्मितौ घः।
4.4.135 Sahasreṇa sammitau ghaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१३६ मतौ च।
4.4.136 Matau ca|
Aún sin traducir.
४.४.१३७ सोममर्हति यः।
4.4.137 Somamarhati yaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१३८ मये च।
4.4.138 Maye ca|
Aún sin traducir.
४.४.१३९ मधोः।
4.4.139 Madhoḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१४० वसोः समूहे च।
4.4.140 Vasoḥ samūhe ca|
Aún sin traducir.
४.४.१४१ नक्षत्राद्घः।
4.4.141 Nakṣatrādghaḥ|
Aún sin traducir.
४.४.१४२ सर्वदेवात् तातिल्।
4.4.142 Sarvadevāt tātil|
Aún sin traducir.
४.४.१४३ शिवशमरिष्टस्य करे।
4.4.143 Śivaśamariṣṭasya kare|
Aún sin traducir.
४.४.१४४ भावे च।
4.4.144 Bhāve ca|
Aún sin traducir.
LA TRADUCCIÓN ESTÁ EN PROGRESO SIN NINGÚN TIPO DE PULIDO TODAVÍA
Información Adicional
Este documento ha sido concebido por Gabriel Pradīpaka, uno de los dos fundadores de este sitio, y guru espiritual versado en idioma Sánscrito y filosofía Trika.
Para mayor información sobre Sánscrito, Yoga y Filosofía India; o si quieres hacerme algún comentario, preguntar algo o corregir algún error, siéntete libre de contactarnos: Ésta es nuestra dirección de correo.
| Regresa a Capítulo 3 |  |
Sigue leyendo Capítulo 5 |