| Descarga e instala la(s) fuente(s) indispensable(s) para ver Sánscrito en toda su gloria Lee Transliterando (2) (castellano) para comprender plenamente el sistema de transliteración |
Aṣṭādhyāyī
Capítulo 3
Introducción
Éste es el tercer capítulo de los ocho capítulos que componen el Aṣṭādhyāyī.
Esta obra fue escrita por el más grande gramático sánscrito de todos los tiempos: Pāṇini, que vivió alrededor del 500 a. de J. C. en India.
Este Aṣṭādhyāyī contiene todo el conjunto de reglas que controlan la gramática sánscrita. Es lectura obligada para todos los eruditos sánscritos y también para los que quieran profundizar en gramática sánscrita.
Ahora lee el Aṣṭādhyāyī y experimenta Supremo Deleite.
Importante: Todo lo que está entre paréntesis y en cursiva dentro de la traducción ha sido agregado por mí para completar el sentido de una determinada frase u oración. A su vez, todo lo que está entre doble guión (--...--) constituye adicional información aclaratoria también agregada por mí.
Subcapítulo 1
३.१.१ प्रत्ययः।
3.1.1 Pratyayaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.२ परश्च।
3.1.2 Paraśca|
Aún sin traducir.
३.१.३ आद्युदात्तश्च।
3.1.3 Ādyudāttaśca|
Aún sin traducir.
३.१.४ अनुदत्तौ सुप्पितौ।
3.1.4 Anudattau suppitau|
Aún sin traducir.
३.१.५ गुप्तिज्किद्भ्यः सन्।
3.1.5 Guptijkidbhyaḥ san|
Aún sin traducir.
३.१.६ मान्बधदान्शान्भ्यो दीर्घश्चाभ्यासस्य।
3.1.6 Mānbadhadānśānbhyo dīrghaścābhyāsasya|
Aún sin traducir.
३.१.७ धातोः कर्मणः समानकर्तृकादिच्छायां वा।
3.1.7 Dhātoḥ karmaṇaḥ samānakartṛkādicchāyāṁ vā|
Aún sin traducir.
३.१.८ सुप आत्मनः क्यच्।
3.1.8 Supa ātmanaḥ kyac|
Aún sin traducir.
३.१.९ काम्यच्च।
3.1.9 Kāmyacca|
Aún sin traducir.
३.१.१० उपमानादाचारे।
3.1.10 Upamānādācāre|
Aún sin traducir.
३.१.११ कर्तुः क्यङ् सलोपश्च।
3.1.11 Kartuḥ kyaṅ salopaśca|
Aún sin traducir.
३.१.१२ भृशादिभ्यो भुव्यच्वेर्लोपश्च हलः।
3.1.12 Bhṛśādibhyo bhuvyacverlopaśca halaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१३ लोहितादिडाज्भ्यः क्यष्.
३.१.१४ कष्टाय क्रमणे।
3.1.13 Lohitādiḍājbhyaḥ kyaṣ.
3.1.14 Kaṣṭāya kramaṇe|
Aún sin traducir.
३.१.१५ कर्मणः रोमन्थतपोभ्यां वर्तिचरोः।
3.1.15 Karmaṇaḥ romanthatapobhyāṁ varticaroḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१६ बाष्पोष्माभ्यां उद्वमने।
3.1.16 Bāṣpoṣmābhyāṁ udvamane|
Aún sin traducir.
३.१.१७ शब्दवैरकलहाभ्रकण्वमेघेभ्यः करणे।
3.1.17 Śabdavairakalahābhrakaṇvameghebhyaḥ karaṇe|
Aún sin traducir.
३.१.१८ सुखादिभ्यः कर्तृवेदनायाम्।
3.1.18 Sukhādibhyaḥ kartṛvedanāyām|
Aún sin traducir.
३.१.१९ नमोवरिवश्चित्रङः क्यच्।
3.1.19 Namovarivaścitraṅaḥ kyac|
Aún sin traducir.
३.१.२० पुच्छभाण्डचीवराण्णिङ्।
3.1.20 Pucchabhāṇḍacīvarāṇṇiṅ|
Aún sin traducir.
३.१.२१ मुण्डमिश्रश्लक्ष्णलवणव्रतवस्त्रहलकलकृततूस्तेभ्यो णिच्।
3.1.21 Muṇḍamiśraślakṣṇalavaṇavratavastrahalakalakṛtatūstebhyo ṇic|
Aún sin traducir.
३.१.२२ धातोरेकाचो हलादेः क्रियासमभिहारे यङ्।
3.1.22 Dhātorekāco halādeḥ kriyāsamabhihāre yaṅ|
Aún sin traducir.
३.१.२३ नित्यं कौटिल्ये गतौ।
3.1.23 Nityaṁ kauṭilye gatau|
Aún sin traducir.
३.१.२४ लुपसदचरजपजभदहदशगॄभ्यो भावगर्हायाम्।
3.1.24 Lupasadacarajapajabhadahadaśagṝbhyo bhāvagarhāyām|
Aún sin traducir.
३.१.२५ सत्यापपाशरूपवीणातूलश्लोकसेनालोमत्वचवर्मवर्णचूर्णचुरादिभ्यो णिच्।
3.1.25 Satyāpapāśarūpavīṇātūlaślokasenālomatvacavarmavarṇacūrṇacurādibhyo ṇic|
Aún sin traducir.
३.१.२६ हेतुमति च।
3.1.26 Hetumati ca|
Aún sin traducir.
३.१.२७ कण्ड्वादिभ्यो यक्।
3.1.27 Kaṇḍvādibhyo yak|
Aún sin traducir.
३.१.२८ गुपूधूपविच्छिपणिपनिभ्य आयः।
3.1.28 Gupūdhūpavicchipaṇipanibhya āyaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.२९ ऋतेरीयङ्।
3.1.29 Ṛterīyaṅ|
Aún sin traducir.
३.१.३० कमेर्णिङ्।
3.1.30 Kamerṇiṅ|
Aún sin traducir.
३.१.३१ आयादय आर्धद्धातुके वा।
3.1.31 Āyādaya ārdhaddhātuke vā|
Aún sin traducir.
३.१.३२ सनाद्यन्ता धातवः।
3.1.32 Sanādyantā dhātavaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.३३ स्यतासी लृलुटोः।
3.1.33 Syatāsī lṛluṭoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.३४ सिब्बहुलं लेटि।
3.1.34 Sibbahulaṁ leṭi|
Aún sin traducir.
३.१.३५ कास्प्रत्ययादाममन्त्रे लिटि।
3.1.35 Kāspratyayādāmamantre liṭi|
Aún sin traducir.
३.१.३६ इजादेश्च गुरुमतोऽनृच्छः।
3.1.36 Ijādeśca gurumato'nṛcchaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.३७ दयायासश्च।
3.1.37 Dayāyāsaśca|
Aún sin traducir.
३.१.३८ उषविदजागृभ्योऽन्यतरस्याम्।
3.1.38 Uṣavidajāgṛbhyo'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.१.३९ भीह्रीभृहुवां श्लुवच्च।
3.1.39 Bhīhrībhṛhuvāṁ śluvacca|
Aún sin traducir.
३.१.४० कृञ् चानुप्रयुज्यते लिटि।
3.1.40 Kṛñ cānuprayujyate liṭi|
Aún sin traducir.
३.१.४१ विदाङ्कुर्वन्त्वित्यन्यतरस्याम्।
3.1.41 Vidāṅkurvantvityanyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.१.४२ अभ्युत्सादयाम्प्रजनयाञ्चिकयांरमयामकः
पावयाङ्क्रियाद्विदामक्रन्निति च्छन्दसि।
3.1.42 Abhyutsādayāmprajanayāñcikayāṁramayāmakaḥ
pāvayāṅkriyādvidāmakranniti cchandasi|
Aún sin traducir.
३.१.४३ च्लि लुङि।
3.1.43 Cli luṅi|
Aún sin traducir.
३.१.४४ च्लेः सिच्।
3.1.44 Cleḥ sic|
Aún sin traducir.
३.१.४५ शल इगुपधादनिटः क्सः।
3.1.45 Śala igupadhādaniṭaḥ ksaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.४६ श्लिष आलिङ्गने।
3.1.46 Śliṣa āliṅgane|
Aún sin traducir.
३.१.४७ न दृशः।
3.1.47 Na dṛśaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.४८ णिश्रिद्रुस्रुभ्यः कर्तरि चङ्।
3.1.48 Ṇiśridrusrubhyaḥ kartari caṅ|
Aún sin traducir.
३.१.४९ विभाषा धेट्श्व्योः।
3.1.49 Vibhāṣā dheṭśvyoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.५० गुपेश्छन्दसि।
3.1.50 Gupeśchandasi|
Aún sin traducir.
३.१.५१ नोनयतिध्वनयत्येलयत्यर्दयतिभ्यः।
3.1.51 Nonayatidhvanayatyelayatyardayatibhyaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.५२ अस्यतिवक्तिख्यातिभ्यः अङ्।
3.1.52 Asyativaktikhyātibhyaḥ aṅ|
Aún sin traducir.
३.१.५३ लिपिसिचिह्वश्च।
3.1.53 Lipisicihvaśca|
Aún sin traducir.
३.१.५४ आत्मनेपदेष्वन्यतरस्याम्।
3.1.54 Ātmanepadeṣvanyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.१.५५ पुषादिद्युताद्यॢदितः परस्मैपदेषु।
3.1.55 Puṣādidyutādyḷditaḥ parasmaipadeṣu|
Aún sin traducir.
३.१.५६ सर्त्तिशास्त्यर्तिभ्यश्च।
3.1.56 Sarttiśāstyartibhyaśca|
Aún sin traducir.
३.१.५७ इरितो वा।
3.1.57 Irito vā|
Aún sin traducir.
३.१.५८ जृस्तम्भुम्रुचुम्लुचुग्रुचुग्लुचुग्लुञ्चुश्विभ्यश्च।
3.1.58 Jṛstambhumrucumlucugrucuglucugluñcuśvibhyaśca|
Aún sin traducir.
३.१.५९ कृमृदृरुहिभ्यश्छन्दसि।
3.1.59 Kṛmṛdṛruhibhyaśchandasi|
Aún sin traducir.
३.१.६० चिण् ते पदः।
3.1.60 ciṇ te padaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.६१ दीपजनबुधपूरितायिप्यायिभ्योऽन्यतरस्याम्।
3.1.61 Dīpajanabudhapūritāyipyāyibhyo'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.१.६२ अचः कर्मकर्तरि।
3.1.62 Acaḥ karmakartari|
Aún sin traducir.
३.१.६३ दुहश्च।
3.1.63 Duhaśca|
Aún sin traducir.
३.१.६४ न रुधः।
3.1.64 Na rudhaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.६५ तपोऽनुतापे च।
3.1.65 Tapo'nutāpe ca|
Aún sin traducir.
३.१.६६ चिण् भावकर्मणोः।
3.1.66 Ciṇ bhāvakarmaṇoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.६७ सार्वधातुके यक्।
3.1.67 Sārvadhātuke yak|
Aún sin traducir.
३.१.६८ कर्तरि शप्।
3.1.68 Kartari śap|
Aún sin traducir.
३.१.६९ दिवादिभ्यः श्यन्।
3.1.69 Divādibhyaḥ śyan|
Aún sin traducir.
३.१.७० वा भ्राशभ्लाशभ्रमुक्रमुक्लमुत्रसित्रुटिलषः।
3.1.70 Vā bhrāśabhlāśabhramukramuklamutrasitruṭilaṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.७१ यसोऽनुपसर्गात्।
3.1.71 Yaso'nupasargāt|
Aún sin traducir.
३.१.७२ संयसश्च।
3.1.72 Saṁyasaśca|
Aún sin traducir.
३.१.७३ स्वादिभ्यः श्नुः।
3.1.73 Svādibhyaḥ śnuḥ|
Aún sin traducir.
३.१.७४ श्रुवः शृ च।
3.1.74 Śruvaḥ śṛ ca|
Aún sin traducir.
३.१.७५ अक्षोऽन्यतरस्याम्।
3.1.75 Akṣo'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.१.७६ तनूकरणे तक्षः।
3.1.76 Tanūkaraṇe takṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.७७ तुदादिभ्यः शः।
3.1.77 Tudādibhyaḥ śaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.७८ रुधादिभ्यः श्नम्।
3.1.78 Rudhādibhyaḥ śnam|
Aún sin traducir.
३.१.७९ तनादिकृञ्भ्य उः।
3.1.79 Tanādikṛñbhya uḥ|
Aún sin traducir.
३.१.८० धिन्विकृण्व्योर च।
3.1.80 Dhinvikṛṇvyora ca|
Aún sin traducir.
३.१.८१ क्र्यादिभ्यः श्ना।
3.1.81 Kryādibhyaḥ śnā|
Aún sin traducir.
३.१.८२ स्तम्भुस्तुम्भुस्कम्भुस्कुम्भुस्कुञ्भ्यः श्नुश्च।
3.1.82 Stambhustumbhuskambhuskumbhuskuñbhyaḥ śnuśca|
Aún sin traducir.
३.१.८३ हलः श्नः शानज्झौ।
3.1.83 Halaḥ śnaḥ śānajjhau|
Aún sin traducir.
३.१.८४ छन्दसि शायजपि।
3.1.84 Chandasi śāyajapi|
Aún sin traducir.
३.१.८५ व्यत्ययो बहुलम्।
3.1.85 Vyatyayo bahulam|
Aún sin traducir.
३.१.८६ लिङ्याशिष्यङ्।
3.1.86 Liṅyāśiṣyaṅ|
Aún sin traducir.
३.१.८७ कर्मवत् कर्मणा तुल्यक्रियः।
3.1.87 Karmavat karmaṇā tulyakriyaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.८८ तपस्तपःकर्मकस्यैव।
3.1.88 Tapastapaḥkarmakasyaiva|
Aún sin traducir.
३.१.८९ न दुहस्नुनमां यक्चिणौ।
3.1.89 Na duhasnunamāṁ yakciṇau|
Aún sin traducir.
३.१.९० कुषिरजोः प्राचां श्यन् परस्मैपदं च।
3.1.90 Kuṣirajoḥ prācāṁ śyan parasmaipadaṁ ca|
Aún sin traducir.
३.१.९१ धातोः।
3.1.91 Dhātoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.९२ तत्रोपपदं सप्तमीस्थम्।
3.1.92 Tatropapadaṁ saptamīstham|
Aún sin traducir.
३.१.९३ कृदतिङ्।
3.1.93 Kṛdatiṅ|
Aún sin traducir.
३.१.९४ वाऽसरूपोऽस्त्रियाम्।
3.1.94 Vā'sarūpo'striyām|
Aún sin traducir.
३.१.९५ कृत्याः प्राङ् ण्वुलः।
3.1.95 Kṛtyāḥ prāṅ ṇvulaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.९६ तव्यत्तव्यानीयरः।
3.1.96 Tavyattavyānīyaraḥ|
Aún sin traducir.
३.१.९७ अचो यत्।
3.1.97 Aco yat|
Aún sin traducir.
३.१.९८ पोरदुपधात्।
3.1.98 Poradupadhāt|
Aún sin traducir.
३.१.९९ शकिसहोश्च।
3.1.99 Śakisahośca|
Aún sin traducir.
३.१.१०० गदमदचरयमश्चानुपसर्गे।
3.1.100 Gadamadacarayamaścānupasarge|
Aún sin traducir.
३.१.१०१ अवद्यपण्यवर्या गर्ह्यपणितव्यानिरोधेषु।
3.1.101 Avadyapaṇyavaryā garhyapaṇitavyānirodheṣu|
Aún sin traducir.
३.१.१०२ वह्यं करणम्।
3.1.102 Vahyaṁ karaṇam|
Aún sin traducir.
३.१.१०३ अर्यः स्वामिवैश्ययोः।
3.1.103 Aryaḥ svāmivaiśyayoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१०४ उपसर्या काल्या प्रजने।
3.1.104 Upasaryā kālyā prajane|
Aún sin traducir.
३.१.१०५ अजर्यं सङ्गतम्।
3.1.105 Ajaryaṁ saṅgatam|
Aún sin traducir.
३.१.१०६ वदः सुपि क्यप् च।
3.1.106 Vadaḥ supi kyap ca|
Aún sin traducir.
३.१.१०७ भुवो भावे।
3.1.107 Bhuvo bhāve|
Aún sin traducir.
३.१.१०८ हनस्त च।
3.1.108 Hanasta ca|
Aún sin traducir.
३.१.१०९ एतिस्तुशस्वृदृजुषः क्यप्।
3.1.109 Etistuśasvṛdṛjuṣaḥ kyap|
Aún sin traducir.
३.१.११० ऋदुपधाच्चाकॢपिचृतेः।
3.1.110 Ṛdupadhāccākḷpicṛteḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१११ ई च खनः।
3.1.111 Ī ca khanaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.११२ भृञोऽसञ्ज्ञायाम्।
3.1.112 Bhṛño'sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.१.११३ मृजेर्विभाषा।
3.1.113 Mṛjervibhāṣā|
Aún sin traducir.
३.१.११४ राजसूयसूर्यमृषोद्यरुच्यकुप्यकृष्टपच्याव्यथ्याः।
3.1.114 Rājasūyasūryamṛṣodyarucyakupyakṛṣṭapacyāvyathyāḥ|
Aún sin traducir.
३.१.११५ भिद्योद्ध्यौ नदे।
3.1.115 Bhidyoddhyau nade|
Aún sin traducir.
३.१.११६ पुष्यसिद्ध्यौ नक्षत्रे।
3.1.116 Puṣyasiddhyau nakṣatre|
Aún sin traducir.
३.१.११७ विपूयविनीयजित्या मुञ्जकल्कहलिषु।
3.1.117 Vipūyavinīyajityā muñjakalkahaliṣu|
Aún sin traducir.
३.१.११८ प्रत्यपिभ्यां ग्रहेश्छन्दसि।
3.1.118 Pratyapibhyāṁ graheśchandasi|
Aún sin traducir.
३.१.११९ पदास्वैरिबाह्यापक्ष्येषु च।
3.1.119 Padāsvairibāhyāpakṣyeṣu ca|
Aún sin traducir.
३.१.१२० विभाषा कृवृषोः।
3.1.120 Vibhāṣā kṛvṛṣoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१२१ युग्यं च पत्त्रे।
3.1.121 Yugyaṁ ca pattre|
Aún sin traducir.
३.१.१२२ अमावस्यदन्यतरस्याम्।
3.1.122 Amāvasyadanyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.१.१२३ छन्दसि निष्टर्क्यदेवहूयप्रणीयोन्नीयोच्छिष्य मर्यस्तर्याध्वर्यखन्यखान्यदेवयज्याऽऽपृच्छ्य प्रतिषीव्यब्रह्मवाद्यभाव्यस्ताव्योपचाय्यपृडानि।
3.1.123 Chandasi niṣṭarkyadevahūyapraṇīyonnīyocchiṣya maryastaryādhvaryakhanyakhānyadevayajyā''pṛcchya pratiṣīvyabrahmavādyabhāvyastāvyopacāyyapṛḍāni|
Aún sin traducir.
३.१.१२४ ऋहलोर्ण्यत्।
3.1.124 Ṛhalorṇyat|
Aún sin traducir.
३.१.१२५ ओरावश्यके।
3.1.125 Orāvaśyake|
Aún sin traducir.
३.१.१२६ आसुयुवपिरपिलपित्रपिचमश्च।
3.1.126 Āsuyuvapirapilapitrapicamaśca|
Aún sin traducir.
३.१.१२७ आनाय्योऽनित्ये।
3.1.127 Ānāyyo'nitye|
Aún sin traducir.
३.१.१२८ प्रणाय्योऽसम्मतौ।
3.1.128 Praṇāyyo'sammatau|
Aún sin traducir.
३.१.१२९ पाय्यसान्नाय्यनिकाय्यधाय्या मानहविर्निवाससामिधेनीषु।
3.1.129 Pāyyasānnāyyanikāyyadhāyyā mānahavirnivāsasāmidhenīṣu|
Aún sin traducir.
३.१.१३० क्रतौ कुण्डपाय्यसञ्चाय्यौ।
3.1.130 Kratau kuṇḍapāyyasañcāyyau|
Aún sin traducir.
३.१.१३१ अग्नौ परिचाय्योपचाय्यसमूह्याः।
3.1.131 Agnau paricāyyopacāyyasamūhyāḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१३२ चित्याग्निचित्ये च।
3.1.132 Cityāgnicitye ca|
Aún sin traducir.
३.१.१३३ ण्वुल्तृचौ।
3.1.133 Ṇvultṛcau|
Aún sin traducir.
३.१.१३४ नन्दिग्रहिपचादिभ्यो ल्युणिन्यचः।
3.1.134 Nandigrahipacādibhyo lyuṇinyacaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१३५ इगुपधज्ञाप्रीकिरः कः।
3.1.135 Igupadhajñāprīkiraḥ kaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१३६ आतश्चोपसर्गे।
3.1.136 Ātaścopasarge|
Aún sin traducir.
३.१.१३७ पाघ्राध्माधेट्दृशः शः।
3.1.137 Pāghrādhmādheṭdṛśaḥ śaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१३८ अनुपसर्गाल्लिम्पविन्दधारिपारिवेद्युदेजिचेतिसातिसाहिभ्यश्च।
3.1.138 Anupasargāllimpavindadhāripārivedyudejicetisātisāhibhyaśca|
Aún sin traducir.
३.१.१३९ ददातिदधात्योर्विभाषा।
3.1.139 Dadātidadhātyorvibhāṣā|
Aún sin traducir.
३.१.१४० ज्वलितिकसन्तेभ्यो णः।
3.1.140 Jvalitikasantebhyo ṇaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१४१ श्याऽऽद्व्यधास्रुसंस्र्वतीणवसाऽवहृलिहश्लिषश्वसश्च।
3.1.141 Śyā''dvyadhāsrusaṁsrvatīṇavasā'vahṛlihaśliṣaśvasaśca|
Aún sin traducir.
३.१.१४२ दुन्योरनुपसर्गे।
3.1.142 Dunyoranupasarge|
Aún sin traducir.
३.१.१४३ विभाषा ग्रहेः।
3.1.143 Vibhāṣā graheḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१४४ गेहे कः।
3.1.144 Gehe kaḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१४५ शिल्पिनि ष्वुन्।
3.1.145 Śilpini ṣvun|
Aún sin traducir.
३.१.१४६ गस्थकन्।
3.1.146 Gasthakan|
Aún sin traducir.
३.१.१४७ ण्युट् च।
3.1.147 Ṇyuṭ ca|
Aún sin traducir.
३.१.१४८ हश्च व्रीहिकालयोः।
3.1.148 Haśca vrīhikālayoḥ|
Aún sin traducir.
३.१.१४९ प्रुसृल्वः समभिहारे वुन्।
3.1.149 Prusṛlvaḥ samabhihāre vun|
Aún sin traducir.
३.१.१५० आशिषि च।
3.1.150 Āśiṣi ca|
Aún sin traducir.
Subcapítulo 2
३.२.१ कर्मण्यण्।
3.2.1 Karmaṇyaṇ|
Aún sin traducir.
३.२.२ ह्वावामश्च।
3.2.2 Hvāvāmaśca|
Aún sin traducir.
३.२.३ आतोऽनुपसर्गे कः।
3.2.3 Āto'nupasarge kaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४ सुपि स्थः।
3.2.4 Supi sthaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.५ तुन्दशोकयोः परिमृजापनुदोः।
3.2.5 Tundaśokayoḥ parimṛjāpanudoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.६ प्रे दाज्ञः।
3.2.6 Pre dājñaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.७ समि ख्यः।
3.2.7 Sami khyaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.८ गापोष्टक्।
3.2.8 Gāpoṣṭak|
Aún sin traducir.
३.२.९ हरतेरनुद्यमनेऽच्।
3.2.9 Harateranudyamane'c|
Aún sin traducir.
३.२.१० वयसि च।
3.2.10 Vayasi ca|
Aún sin traducir.
३.२.११ आङि ताच्छील्ये।
3.2.11 Āṅi tācchīlye|
Aún sin traducir.
३.२.१२ अर्हः।
3.2.12 Arhaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१३ स्तम्बकर्णयोः रमिजपोः।
3.2.13 Stambakarṇayoḥ ramijapoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१४ शमि धातोः सञ्ज्ञायाम्।
3.2.14 Śami dhātoḥ sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.२.१५ अधिकरणे शेतेः।
3.2.15 Adhikaraṇe śeteḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१६ चरेष्टः।
3.2.16 Careṣṭaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१७ भिक्षासेनाऽऽदायेषु च।
3.2.17 Bhikṣāsenā''dāyeṣu ca|
Aún sin traducir.
३.२.१८ पुरोऽग्रतोऽग्रेषु सर्तेः।
3.2.18 Puro'grato'greṣu sarteḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१९ पूर्वे कर्तरि।
3.2.19 Pūrve kartari|
Aún sin traducir.
३.२.२० कृञो हेतुताच्छील्यानुलोम्येषु।
3.2.20 Kṛño hetutācchīlyānulomyeṣu|
Aún sin traducir.
३.२.२१ दिवाविभानिशाप्रभाभास्करान्तानन्तादिबहुनान्दीकिम्लिपि लिबिबलिभक्तिकर्तृचित्रक्षेत्रसङ्ख्याजङ्घाबाह्वहर्यत्तत्धनुररुष्षु।
3.2.21 Divāvibhāniśāprabhābhāskarāntānantādibahunāndīkimlipi libibalibhaktikartṛcitrakṣetrasaṅkhyājaṅghābāhvaharyattatdhanuraruṣṣu|
Aún sin traducir.
३.२.२२ कर्मणि भृतौ।
3.2.22 Karmaṇi bhṛtau|
Aún sin traducir.
३.२.२३ न शब्दश्लोककलहगाथावैरचाटुसूत्रमन्त्रपदेषु।
3.2.23 Na śabdaślokakalahagāthāvairacāṭusūtramantrapadeṣu|
Aún sin traducir.
३.२.२४ स्तम्बशकृतोरिन्।
3.2.24 Stambaśakṛtorin|
Aún sin traducir.
३.२.२५ हरतेर्दृतिनाथयोः पशौ।
3.2.25 Haraterdṛtināthayoḥ paśau|
Aún sin traducir.
३.२.२६ फलेग्रहिरात्मम्भरिश्च।
3.2.26 Phalegrahirātmambhariśca|
Aún sin traducir.
३.२.२७ छन्दसि वनसनरक्षिमथाम्।
3.2.27 Chandasi vanasanarakṣimathām|
Aún sin traducir.
३.२.२८ एजेः खश्।
3.2.28 Ejeḥ khaś|
Aún sin traducir.
३.२.२९ नासिकास्तनयोर्ध्माधेटोः।
3.2.29 Nāsikāstanayordhmādheṭoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.३० नाडीमुष्ट्योश्च।
3.2.30 Nāḍīmuṣṭyośca|
Aún sin traducir.
३.२.३१ उदि कूले रुजिवहोः।
3.2.31 Udi kūle rujivahoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.३२ वहाभ्रे लिहः।
3.2.32 Vahābhre lihaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.३३ परिमाणे पचः।
3.2.33 Parimāṇe pacaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.३४ मितनखे च।
3.2.34 Mitanakhe ca|
Aún sin traducir.
३.२.३५ विध्वरुषोः तुदः।
3.2.35 Vidhvaruṣoḥ tudaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.३६ असूर्यललाटयोर्दृशितपोः।
3.2.36 Asūryalalāṭayordṛśitapoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.३७ उग्रम्पश्येरम्मदपाणिन्धमाश्च।
3.2.37 Ugrampaśyerammadapāṇindhamāśca|
Aún sin traducir.
३.२.३८ प्रियवशे वदः खच्।
3.2.38 Priyavaśe vadaḥ khac|
Aún sin traducir.
३.२.३९ द्विषत्परयोस्तापेः।
3.2.39 Dviṣatparayostāpeḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४० वाचि यमो व्रते।
3.2.40 Vāci yamo vrate|
Aún sin traducir.
३.२.४१ पूःसर्वयोर्दारिसहोः।
3.2.41 Pūḥsarvayordārisahoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४२ सर्वकूलाभ्रकरीषेषु कषः।
3.2.42 Sarvakūlābhrakarīṣeṣu kaṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४३ मेघर्तिभयेषु कृञः।
3.2.43 Meghartibhayeṣu kṛñaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४४ क्षेमप्रियमद्रेऽण् च।
3.2.44 Kṣemapriyamadre'ṇ ca|
Aún sin traducir.
३.२.४५ आशिते भुवः करणभावयोः।
3.2.45 Āśite bhuvaḥ karaṇabhāvayoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४६ सञ्ज्ञायां भृतॄवृजिधारिसहितपिदमः।
3.2.46 Sañjñāyāṁ bhṛtṝvṛjidhārisahitapidamaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४७ गमश्च।
3.2.47 Gamaśca|
Aún sin traducir.
३.२.४८ अन्तात्यन्ताध्वदूरपारसर्वानन्तेषु डः।
3.2.48 Antātyantādhvadūrapārasarvānanteṣu ḍaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.४९ आशिषि हनः।
3.2.49 Āśiṣi hanaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.५० अपे क्लेशतमसोः।
3.2.50 Ape kleśatamasoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.५१ कुमारशीर्षयोर्णिनिः।
3.2.51 Kumāraśīrṣayorṇiniḥ|
Aún sin traducir.
३.२.५२ लक्षणे जायापत्योष्टक्।
3.2.52 Lakṣaṇe jāyāpatyoṣṭak|
Aún sin traducir.
३.२.५३ अमनुष्यकर्तृके च।
3.2.53 Amanuṣyakartṛke ca|
Aún sin traducir.
३.२.५४ शक्तौ हस्तिकपाटयोः।
3.2.54 Śaktau hastikapāṭayoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.५५ पाणिघताडघौ शिल्पिनि।
3.2.55 Pāṇighatāḍaghau śilpini|
Aún sin traducir.
३.२.५६ आढ्यसुभगस्थूलपलितनग्नान्धप्रियेषु च्व्य्र्थेष्वच्वौ कृञः करणे ख्युन्।
3.2.56 Āḍhyasubhagasthūlapalitanagnāndhapriyeṣu cvyrtheṣvacvau kṛñaḥ karaṇe khyun|
Aún sin traducir.
३.२.५७ कर्तरि भुवः खिष्णुच्खुकञौ।
3.2.57 Kartari bhuvaḥ khiṣṇuckhukañau|
Aún sin traducir.
३.२.५८ स्पृशोऽनुदके क्विन्।
3.2.58 Spṛśo'nudake kvin|
Aún sin traducir.
३.२.५९ ऋत्विग्दधृक्स्रग्दिगुष्णिगञ्चुयुजिक्रुञ्चां च।
3.2.59 Ṛtvigdadhṛksragdiguṣṇigañcuyujikruñcāṁ ca|
Aún sin traducir.
३.२.६० त्यदादिषु दृशोऽनालोचने कञ् च।
3.2.60 Tyadādiṣu dṛśo'nālocane kañ ca|
Aún sin traducir.
३.२.६१ सत्सूद्विषद्रुहदुहयुजविदभिदच्छिदजिनीराजामुपसर्गेऽपि क्विप्।
3.2.61 Satsūdviṣadruhaduhayujavidabhidacchidajinīrājāmupasarge'pi kvip|
Aún sin traducir.
३.२.६२ भजो ण्विः।
3.2.62 Bhajo ṇviḥ|
Aún sin traducir.
३.२.६३ छन्दसि सहः।
3.2.63 Chandasi sahaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.६४ वहश्च।
3.2.64 Vahaśca|
Aún sin traducir.
३.२.६५ कव्यपुरीषपुरीष्येषु ञ्युट्।
3.2.65 Kavyapurīṣapurīṣyeṣu ñyuṭ|
Aún sin traducir.
३.२.६६ हव्येऽनन्तः पादम्।
3.2.66 Havye'nantaḥ pādam|
Aún sin traducir.
३.२.६७ जनसनखनक्रमगमो विट्।
3.2.67 Janasanakhanakramagamo viṭ|
Aún sin traducir.
३.२.६८ अदोऽनन्ने।
3.2.68 Ado'nanne|
Aún sin traducir.
३.२.६९ क्रव्ये च।
3.2.69 Kravye ca|
Aún sin traducir.
३.२.७० दुहः कब् घश्च।
3.2.70 Duhaḥ kab ghaśca|
Aún sin traducir.
३.२.७१ मन्त्रे श्वेतवहौक्थशस्पुरोडाशो ण्विन्।
3.2.71 Mantre śvetavahaukthaśaspuroḍāśo ṇvin|
Aún sin traducir.
३.२.७२ अवे यजः।
3.2.72 Ave yajaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.७३ विजुपे छन्दसि।
3.2.73 Vijupe chandasi|
Aún sin traducir.
३.२.७४ आतो मनिन्क्वनिप्वनिपश्च।
3.2.74 Āto maninkvanipvanipaśca|
Aún sin traducir.
३.२.७५ अन्येभ्योऽपि दृश्यन्ते।
3.2.75 Anyebhyo'pi dṛśyante|
Aún sin traducir.
३.२.७६ क्विप् च।
3.2.76 Kvip ca|
Aún sin traducir.
३.२.७७ स्थः क च।
3.2.77 Sthaḥ ka ca|
Aún sin traducir.
३.२.७८ सुप्यजातौ णिनिस्ताच्छिल्ये।
3.2.78 Supyajātau ṇinistācchilye|
Aún sin traducir.
३.२.७९ कर्तर्युपमाने।
3.2.79 Kartaryupamāne|
Aún sin traducir.
३.२.८० व्रते।
3.2.80 Vrate|
Aún sin traducir.
३.२.८१ बहुलमाभीक्ष्ण्ये।
3.2.81 Bahulamābhīkṣṇye|
Aún sin traducir.
३.२.८२ मनः।
3.2.82 Manaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.८३ आत्ममाने खश्च।
3.2.83 Ātmamāne khaśca|
Aún sin traducir.
३.२.८४ भूते।
3.2.84 Bhūte|
Aún sin traducir.
३.२.८५ करणे यजः।
3.2.85 Karaṇe yajaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.८६ कर्मणि हनः।
3.2.86 Karmaṇi hanaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.८७ ब्रह्मभ्रूणवृत्रेषु क्विप्।
3.2.87 Brahmabhrūṇavṛtreṣu kvip|
Aún sin traducir.
३.२.८८ बहुलं छन्दसि।
3.2.88 Bahulaṁ chandasi|
Aún sin traducir.
३.२.८९ सुकर्मपापमन्त्रपुण्येषु कृञः।
3.2.89 Sukarmapāpamantrapuṇyeṣu kṛñaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.९० सोमे सुञः।
3.2.90 Some suñaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.९१ अग्नौ चेः।
3.2.91 Agnau ceḥ|
Aún sin traducir.
३.२.९२ कर्मण्यग्न्याख्यायाम्।
3.2.92 Karmaṇyagnyākhyāyām|
Aún sin traducir.
३.२.९३ कर्मणीनिर्विक्रियः।
3.2.93 Karmaṇīnirvikriyaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.९४ दृशेः क्वनिप्।
3.2.94 Dṛśeḥ kvanip|
Aún sin traducir.
३.२.९५ राजनि युधिकृञः।
3.2.95 Rājani yudhikṛñaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.९६ सहे च।
3.2.96 Sahe ca|
Aún sin traducir.
३.२.९७ सप्तम्यां जनेर्डः।
3.2.97 Saptamyāṁ janerḍaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.९८ पञ्चम्यामजातौ।
3.2.98 Pañcamyāmajātau|
Aún sin traducir.
३.२.९९ उपसर्गे च सञ्ज्ञायाम्।
3.2.99 Upasarge ca sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.२.१०० अनौ कर्मणि।
3.2.100 Anau karmaṇi|
Aún sin traducir.
३.२.१०१ अन्येष्वपि दृश्यते।
3.2.101 Anyeṣvapi dṛśyate|
Aún sin traducir.
३.२.१०२ निष्ठा।
3.2.102 Niṣṭhā|
Aún sin traducir.
३.२.१०३ सुयजोर्ङ्वनिप्।
3.2.103 Suyajorṅvanip|
Aún sin traducir.
३.२.१०४ जीर्यतेरतृन्।
3.2.104 Jīryateratṛn|
Aún sin traducir.
३.२.१०५ छन्दसि लिट्।
3.2.105 Chandasi liṭ|
Aún sin traducir.
३.२.१०६ लिटः कानज्वा।
3.2.106 Liṭaḥ kānajvā|
Aún sin traducir.
३.२.१०७ क्वसुश्च।
3.2.107 Kvasuśca|
Aún sin traducir.
३.२.१०८ भाषायां सदवसश्रुवः।
3.2.108 Bhāṣāyāṁ sadavasaśruvaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१०९ उपेयिवाननाश्वाननूचानश्च।
3.2.109 Upeyivānanāśvānanūcānaśca|
Aún sin traducir.
३.२.११० लुङ्।
3.2.110 Luṅ|
Aún sin traducir.
३.२.१११ अनद्यतने लङ्।
3.2.111 Anadyatane laṅ|
Aún sin traducir.
३.२.११२ अभिज्ञावचने लृट्।
3.2.112 Abhijñāvacane lṛṭ|
Aún sin traducir.
३.२.११३ न यदि।
3.2.113 Na yadi|
Aún sin traducir.
३.२.११४ विभाषा साकाङ्क्षे।
3.2.114 Vibhāṣā sākāṅkṣe|
Aún sin traducir.
३.२.११५ परोक्षे लिट्।
3.2.115 Parokṣe liṭ|
Aún sin traducir.
३.२.११६ हशश्वतोर्लङ् च।
3.2.116 Haśaśvatorlaṅ ca|
Aún sin traducir.
३.२.११७ प्रश्ने चासन्नकाले।
3.2.117 Praśne cāsannakāle|
Aún sin traducir.
३.२.११८ लट् स्मे।
3.2.118 Laṭ sme|
Aún sin traducir.
३.२.११९ अपरोक्षे च।
3.2.119 Aparokṣe ca|
Aún sin traducir.
३.२.१२० ननौ पृष्टप्रतिवचने।
3.2.120 Nanau pṛṣṭaprativacane|
Aún sin traducir.
३.२.१२१ नन्वोर्विभाषा।
3.2.121 Nanvorvibhāṣā|
Aún sin traducir.
३.२.१२२ पुरि लुङ् चास्मे।
3.2.122 Puri luṅ cāsme|
Aún sin traducir.
३.२.१२३ वर्तमाने लट्।
3.2.123 Vartamāne laṭ|
Aún sin traducir.
३.२.१२४ लटः शतृशनचावप्रथमासमानाधिकरणे।
3.2.124 Laṭaḥ śatṛśanacāvaprathamāsamānādhikaraṇe|
Aún sin traducir.
३.२.१२५ सम्बोधने च।
3.2.125 Sambodhane ca|
Aún sin traducir.
३.२.१२६ लक्षणहेत्वोः क्रियायाः।
3.2.126 Lakṣaṇahetvoḥ kriyāyāḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१२७ तौ सत्।
3.2.127 Tau sat|
Aún sin traducir.
३.२.१२८ पूङ्यजोः शानन्।
3.2.128 Pūṅyajoḥ śānan|
Aún sin traducir.
३.२.१२९ ताच्छील्यवयोवचनशक्तिषु चानश्।
3.2.129 Tācchīlyavayovacanaśaktiṣu cānaś|
Aún sin traducir.
३.२.१३० इङ्धार्योः शत्रकृच्छ्रिणि।
3.2.130 Iṅdhāryoḥ śatrakṛcchriṇi|
Aún sin traducir.
३.२.१३१ द्विषोऽमित्रे।
3.2.131 Dviṣo'mitre|
Aún sin traducir.
३.२.१३२ सुञो यज्ञसंयोगे।
3.2.132 Suño yajñasaṁyoge|
Aún sin traducir.
३.२.१३३ अर्हः पूजायाम्।
3.2.133 Arhaḥ pūjāyām|
Aún sin traducir.
३.२.१३४ आक्वेस्तच्छीलतद्धर्मतत्साधुकारिषु।
3.2.134 Ākvestacchīlataddharmatatsādhukāriṣu|
Aún sin traducir.
३.२.१३५ तृन्।
3.2.135 Tṛn|
Aún sin traducir.
३.२.१३६ अलङ्कृञ्निराकृञ्प्रजनोत्पचोत्पतोन्मदरुच्यपत्रपवृतुवृधुसहचर इष्णुच्।
3.2.136 Alaṅkṛñnirākṛñprajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc|
Aún sin traducir.
३.२.१३७ णेश्छन्दसि।
3.2.137 Ṇeśchandasi|
Aún sin traducir.
३.२.१३८ भुवश्च।
3.2.138 Bhuvaśca|
Aún sin traducir.
३.२.१३९ ग्लाजिस्थश्च क्स्नुः।
3.2.139 Glājisthaśca ksnuḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१४० त्रसिगृधिधृषिक्षिपेः क्नुः।
3.2.140 Trasigṛdhidhṛṣikṣipeḥ knuḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१४१ शमित्यष्टाभ्यो घिनुण्।
3.2.141 Śamityaṣṭābhyo ghinuṇ|
Aún sin traducir.
३.२.१४२ सम्पृचानुरुधाङ्यमाङ्यसपरिसृसंसृजपरिदेविसञ्ज्वरपरिक्षिपपरिरटपरिवदपरिदहपरिमुहदुषद्विषद्रुहदुहयुजाक्रीडविविचत्यजरजभजातिचरापचरामुषाभ्याहनश्च।
3.2.142 Sampṛcānurudhāṅyamāṅyasaparisṛsaṁsṛjaparidevisañjvaraparikṣipapariraṭaparivadaparidahaparimuhaduṣadviṣadruhaduhayujākrīḍavivicatyajarajabhajāticarāpacarāmuṣābhyāhanaśca|
Aún sin traducir.
३.२.१४३ वौ कषलसकत्थस्रम्भः।
3.2.143 Vau kaṣalasakatthasrambhaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१४४ अपे च लषः।
3.2.144 Ape ca laṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१४५ प्रे लपसृद्रुमथवदवसः।
3.2.145 Pre lapasṛdrumathavadavasaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१४६ निन्दहिंसक्लिशखादविनाशपरिक्षिपपरिरटपरिवादिव्याभाषासूयो वुञ्।
3.2.146 Nindahiṁsakliśakhādavināśaparikṣipapariraṭaparivādivyābhāṣāsūyo vuñ|
Aún sin traducir.
३.२.१४७ देविक्रुशोश्चोपसर्गे।
3.2.147 Devikruśoścopasarge|
Aún sin traducir.
३.२.१४८ चलनशब्दार्थादकर्मकाद्युच्।
3.2.148 Calanaśabdārthādakarmakādyuc|
Aún sin traducir.
३.२.१४९ अनुदात्तेतश्च हलादेः।
3.2.149 Anudāttetaśca halādeḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१५० जुचङ्क्रम्यदन्द्रम्यसृगृधिज्वलशुचलषपतपदः।
3.2.150 Jucaṅkramyadandramyasṛgṛdhijvalaśucalaṣapatapadaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१५१ क्रुधमण्डार्थेभ्यश्च।
3.2.151 Krudhamaṇḍārthebhyaśca|
Aún sin traducir.
३.२.१५२ न यः।
3.2.152 Na yaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१५३ सूददीपदीक्षश्च।
3.2.153 Sūdadīpadīkṣaśca|
Aún sin traducir.
३.२.१५४ लषपतपदस्थाभूवृषहनकमगमशॄभ्य उकञ्।
3.2.154 Laṣapatapadasthābhūvṛṣahanakamagamaśṝbhya ukañ|
Aún sin traducir.
३.२.१५५ जल्पभिक्षकुट्टलुण्टवृङः षाकन्।
3.2.155 Jalpabhikṣakuṭṭaluṇṭavṛṅaḥ ṣākan|
Aún sin traducir.
३.२.१५६ प्रजोरिनिः।
3.2.156 Prajoriniḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१५७ जिदृक्षिविश्रीण्वमाव्यथाभ्यमपरिभूप्रसूभ्यश्च।
3.2.157 Jidṛkṣiviśrīṇvamāvyathābhyamaparibhūprasūbhyaśca|
Aún sin traducir.
३.२.१५८ स्पृहिगृहिपतिदयिनिद्रातन्द्राश्रद्धाभ्य आलुच्।
3.2.158 Spṛhigṛhipatidayinidrātandrāśraddhābhya āluc|
Aún sin traducir.
३.२.१५९ दाधेट्सिशदसदो रुः।
3.2.159 Dādheṭsiśadasado ruḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१६० सृघस्यदः क्मरच्।
3.2.160 Sṛghasyadaḥ kmarac|
Aún sin traducir.
३.२.१६१ भञ्जभासमिदो घुरच्।
3.2.161 Bhañjabhāsamido ghurac|
Aún sin traducir.
३.२.१६२ विदिभिदिच्छिदेः कुरच्।
3.2.162 Vidibhidicchideḥ kurac|
Aún sin traducir.
३.२.१६३ इण्नश्जिसर्त्तिभ्यः क्वरप्।
3.2.163 Iṇnaśjisarttibhyaḥ kvarap|
Aún sin traducir.
३.२.१६४ गत्वरश्च।
3.2.164 Gatvaraśca|
Aún sin traducir.
३.२.१६५ जागुरूकः।
3.2.165 Jāgurūkaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१६६ यजजपदशां यङः।
3.2.166 Yajajapadaśāṁ yaṅaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१६७ नमिकम्पिस्म्यजसकमहिंसदीपो रः।
3.2.167 Namikampismyajasakamahiṁsadīpo raḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१६८ सनाशंसभिक्ष उः।
3.2.168 Sanāśaṁsabhikṣa uḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१६९ विन्दुरिच्छुः।
3.2.169 Vinduricchuḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१७० क्याच्छन्दसि।
3.2.170 Kyācchandasi|
Aún sin traducir.
३.२.१७१ आदृगमहनजनः किकिनौ लिट् च।
3.2.171 Ādṛgamahanajanaḥ kikinau liṭ ca|
Aún sin traducir.
३.२.१७२ स्वपितृषोर्नजिङ्।
3.2.172 Svapitṛṣornajiṅ|
Aún sin traducir.
३.२.१७३ शॄवन्द्योरारुः।
3.2.173 Śṝvandyorāruḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१७४ भियः क्रुक्लुकनौ।
3.2.174 Bhiyaḥ kruklukanau|
Aún sin traducir.
३.२.१७५ स्थेशभासपिसकसो वरच्।
3.2.175 Stheśabhāsapisakaso varac|
Aún sin traducir.
३.२.१७६ यश्च यङः।
3.2.176 Yaśca yaṅaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१७७ भ्राजभासधुर्विद्युतोर्जिपॄजुग्रावस्तुवः क्विप्।
3.2.177 Bhrājabhāsadhurvidyutorjipṝjugrāvastuvaḥ kvip|
Aún sin traducir.
३.२.१७८ अन्येभ्योऽपि दृश्यते।
3.2.178 Anyebhyo'pi dṛśyate|
Aún sin traducir.
३.२.१७९ भुवः सञ्ज्ञाऽन्तरयोः।
3.2.179 Bhuvaḥ sañjñā'ntarayoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१८० विप्रसम्भ्यो ड्वसञ्ज्ञायाम्।
3.2.180 Viprasambhyo ḍvasañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.२.१८१ धः कर्मणि ष्ट्रन्।
3.2.181 Dhaḥ karmaṇi ṣṭran|
Aún sin traducir.
३.२.१८२ दाम्नीशसयुयुजस्तुतुदसिसिचमिहपतदशनहः करणे।
3.2.182 Dāmnīśasayuyujastutudasisicamihapatadaśanahaḥ karaṇe|
Aún sin traducir.
३.२.१८३ हलसूकरयोः पुवः।
3.2.183 Halasūkarayoḥ puvaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१८४ अर्तिलूधूसूखनसहचर इत्रः।
3.2.184 Artilūdhūsūkhanasahacara itraḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१८५ पुवः सञ्ज्ञायाम्।
3.2.185 Puvaḥ sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.२.१८६ कर्तरि चर्षिदेवतयोः।
3.2.186 Kartari carṣidevatayoḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१८७ ञीतः क्तः।
3.2.187 Ñītaḥ ktaḥ|
Aún sin traducir.
३.२.१८८ मतिबुद्धिपूजार्थेभ्यश्च।
3.2.188 Matibuddhipūjārthebhyaśca|
Aún sin traducir.
Subcapítulo 3
३.३.१ उणादयो बहुलम्।
3.3.1 Uṇādayo bahulam|
Aún sin traducir.
३.३.२ भूतेऽपि दृश्यन्ते।
3.3.2 Bhūte'pi dṛśyante|
Aún sin traducir.
३.३.३ भविष्यति गम्यादयः।
3.3.3 Bhaviṣyati gamyādayaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.४ यावत्पुरानिपातयोर्लट्।
3.3.4 Yāvatpurānipātayorlaṭ|
Aún sin traducir.
३.३.५ विभाषा कदाकर्ह्योः।
3.3.5 Vibhāṣā kadākarhyoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.६ किंवृत्ते लिप्सायाम्।
3.3.6 Kiṁvṛtte lipsāyām|
Aún sin traducir.
३.३.७ लिप्स्यमानसिद्धौ च।
3.3.7 Lipsyamānasiddhau ca|
Aún sin traducir.
३.३.८ लोडर्थलक्षणे च।
3.3.8 Loḍarthalakṣaṇe ca|
Aún sin traducir.
३.३.९ लिङ् चोर्ध्वमौहूर्तिके।
3.3.9 Liṅ cordhvamauhūrtike|
Aún sin traducir.
३.३.१० तुमुन्ण्वुलौ क्रियायां क्रियार्थायाम्।
3.3.10 Tumunṇvulau kriyāyāṁ kriyārthāyām|
Aún sin traducir.
३.३.११ भाववचनाश्च।
3.3.11 Bhāvavacanāśca|
Aún sin traducir.
३.३.१२ अण् कर्मणि च।
3.3.12 Aṇ karmaṇi ca|
Aún sin traducir.
३.३.१३ लृट् शेषे च।
3.3.13 Lṛṭ śeṣe ca|
Aún sin traducir.
३.३.१४ लृटः सद् वा।
3.3.14 Lṛṭaḥ sad vā|
Aún sin traducir.
३.३.१५ अनद्यतने लुट्।
3.3.15 Anadyatane luṭ|
Aún sin traducir.
३.३.१६ पदरुजविशस्पृशो घञ्।
3.3.16 Padarujaviśaspṛśo ghañ|
Aún sin traducir.
३.३.१७ सृ स्थिरे।
3.3.17 Sṛ sthire|
Aún sin traducir.
३.३.१८ भावे।
3.3.18 Bhāve|
Aún sin traducir.
३.३.१९ अकर्तरि च कारके सञ्ज्ञायाम्।
3.3.19 Akartari ca kārake sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.३.२० परिमणाख्यायां सर्वेभ्यः।
3.3.20 Parimaṇākhyāyāṁ sarvebhyaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२१ इङश्च।
3.3.21 Iṅaśca|
Aún sin traducir.
३.३.२२ उपसर्गे रुवः।
3.3.22 Upasarge ruvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२३ समि युद्रुदुवः।
3.3.23 Sami yudruduvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२४ श्रिणीभुवोऽनुपसर्गे।
3.3.24 Śriṇībhuvo'nupasarge|
Aún sin traducir.
३.३.२५ वौ क्षुश्रुवः।
3.3.25 Vau kṣuśruvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२६ अवोदोर्नियः।
3.3.26 Avodorniyaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२७ प्रे द्रुस्तुस्रुवः।
3.3.27 Pre drustusruvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२८ निरभ्योः पूल्वोः।
3.3.28 Nirabhyoḥ pūlvoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.२९ उन्न्योर्ग्रः।
3.3.29 Unnyorgraḥ|
Aún sin traducir.
३.३.३० कॄ धान्ये।
3.3.30 Kṝ dhānye|
Aún sin traducir.
३.३.३१ यज्ञे समि स्तुवः।
3.3.31 Yajñe sami stuvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.३२ प्रे स्त्रोऽयज्ञे।
3.3.32 Pre stro'yajñe|
Aún sin traducir.
३.३.३३ प्रथने वावशब्दे।
3.3.33 Prathane vāvaśabde|
Aún sin traducir.
३.३.३४ छन्दोनाम्नि च।
3.3.34 Chandonāmni ca|
Aún sin traducir.
३.३.३५ उदि ग्रहः।
3.3.35 Udi grahaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.३६ समि मुष्टौ।
3.3.36 Sami muṣṭau|
Aún sin traducir.
३.३.३७ परिन्योर्नीणोर्द्यूताभ्रेषयोः।
3.3.37 Parinyornīṇordyūtābhreṣayoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.३८ परावनुपात्यय इणः।
3.3.38 Parāvanupātyaya iṇaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.३९ व्युपयोः शेतेः पर्याये।
3.3.39 Vyupayoḥ śeteḥ paryāye|
Aún sin traducir.
३.३.४० हस्तादाने चेरस्तेये।
3.3.40 Hastādāne cerasteye|
Aún sin traducir.
३.३.४१ निवासचितिशरीरोपसमाधानेष्वादेश्च कः।
3.3.41 Nivāsacitiśarīropasamādhāneṣvādeśca kaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.४२ सङ्घे चानौत्तराधर्ये।
3.3.42 Saṅghe cānauttarādharye|
Aún sin traducir.
३.३.४३ कर्मव्यतिहारे णच् स्त्रियाम्।
3.3.43 Karmavyatihāre ṇac striyām|
Aún sin traducir.
३.३.४४ अभिविधौ भाव इनुण्।
3.3.44 Abhividhau bhāva inuṇ|
Aún sin traducir.
३.३.४५ आक्रोशेऽवन्योर्ग्रहः।
3.3.45 Ākrośe'vanyorgrahaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.४६ प्रे लिप्सायाम्।
3.3.46 Pre lipsāyām|
Aún sin traducir.
३.३.४७ परौ यज्ञे।
3.3.47 Parau yajñe|
Aún sin traducir.
३.३.४८ नौ वृ धान्ये।
3.3.48 Nau vṛ dhānye|
Aún sin traducir.
३.३.४९ उदि श्रयतियौतिपूद्रुवः।
3.3.49 Udi śrayatiyautipūdruvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.५० विभाषाऽऽङि रुप्लुवोः।
3.3.50 Vibhāṣā''ṅi rupluvoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.५१ अवे ग्रहो वर्षप्रतिबन्धे।
3.3.51 Ave graho varṣapratibandhe|
Aún sin traducir.
३.३.५२ प्रे वणिजाम्।
3.3.52 Pre vaṇijām|
Aún sin traducir.
३.३.५३ रश्मौ च।
3.3.53 Raśmau ca|
Aún sin traducir.
३.३.५४ वृणोतेराच्छादने।
3.3.54 Vṛṇoterācchādane|
Aún sin traducir.
३.३.५५ परौ भुवोऽवज्ञाने।
3.3.55 Parau bhuvo'vajñāne|
Aún sin traducir.
३.३.५६ एरच्।
3.3.56 Erac|
Aún sin traducir.
३.३.५७ ऋदोरप्।
3.3.57 Ṛdorap|
Aún sin traducir.
३.३.५८ ग्रहवृदृनिश्चिगमश्च।
3.3.58 Grahavṛdṛniścigamaśca|
Aún sin traducir.
३.३.५९ उपसर्गेऽदः।
3.3.59 Upasarge'daḥ|
Aún sin traducir.
३.३.६० नौ ण च।
3.3.60 Nau ṇa ca|
Aún sin traducir.
३.३.६१ व्यधजपोरनुपसर्गे।
3.3.61 Vyadhajaporanupasarge|
Aún sin traducir.
३.३.६२ स्वनहसोर्वा।
3.3.62 Svanahasorvā|
Aún sin traducir.
३.३.६३ यमः समुपनिविषु।
3.3.63 Yamaḥ samupaniviṣu|
Aún sin traducir.
३.३.६४ नौ गदनदपठस्वनः।
3.3.64 Nau gadanadapaṭhasvanaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.६५ क्वणो वीणायां च।
3.3.65 Kvaṇo vīṇāyāṁ ca|
Aún sin traducir.
३.३.६६ नित्यं पणः परिमाणे।
3.3.66 Nityaṁ paṇaḥ parimāṇe|
Aún sin traducir.
३.३.६७ मदोऽनुपसर्गे।
3.3.67 Mado'nupasarge|
Aún sin traducir.
३.३.६८ प्रमदसम्मदौ हर्षे।
3.3.68 Pramadasammadau harṣe|
Aún sin traducir.
३.३.६९ समुदोरजः पशुषु।
3.3.69 Samudorajaḥ paśuṣu|
Aún sin traducir.
३.३.७० अक्षेषु ग्लहः।
3.3.70 Akṣeṣu glahaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.७१ प्रजने सर्तेः।
3.3.71 Prajane sarteḥ|
Aún sin traducir.
३.३.७२ ह्वः सम्प्रसारणं च न्यभ्युपविषु।
3.3.72 Hvaḥ samprasāraṇaṁ ca nyabhyupaviṣu|
Aún sin traducir.
३.३.७३ आङि युद्धे।
3.3.73 Āṅi yuddhe|
Aún sin traducir.
३.३.७४ निपानमाहावः।
3.3.74 Nipānamāhāvaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.७५ भावेऽनुपसर्गस्य।
3.3.75 Bhāve'nupasargasya|
Aún sin traducir.
३.३.७६ हनश्च वधः।
3.3.76 Hanaśca vadhaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.७७ मूर्तौ घनः।
3.3.77 Mūrtau ghanaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.७८ अन्तर्घनो देशे।
3.3.78 Antarghano deśe|
Aún sin traducir.
३.३.७९ अगारैकदेशे प्रघणः प्रघाणश्च।
3.3.79 Agāraikadeśe praghaṇaḥ praghāṇaśca|
Aún sin traducir.
३.३.८० उद्घनोऽत्याधानम्।
3.3.80 Udghano'tyādhānam|
Aún sin traducir.
३.३.८१ अपघनोऽङ्गम्।
3.3.81 Apaghano'ṅgam|
Aún sin traducir.
३.३.८२ करणेऽयोविद्रुषु।
3.3.82 Karaṇe'yovidruṣu|
Aún sin traducir.
३.३.८३ स्तम्बे क च।
3.3.83 Stambe ka ca|
Aún sin traducir.
३.३.८४ परौ घः।
3.3.84 Parau ghaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.८५ उपघ्न आश्रये।
3.3.85 Upaghna āśraye|
Aún sin traducir.
३.३.८६ सङ्घोद्घौ गणप्रशंसयोः।
3.3.86 Saṅghodghau gaṇapraśaṁsayoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.८७ निघो निमितम्।
3.3.87 Nigho nimitam|
Aún sin traducir.
३.३.८८ ड्वितः क्त्रिः।
3.3.88 Ḍvitaḥ ktriḥ|
Aún sin traducir.
३.३.८९ ट्वितोऽथुच्।
3.3.89 Ṭvito'thuc|
Aún sin traducir.
३.३.९० यजयाचयतविच्छप्रच्छरक्षो नङ्।
3.3.90 Yajayācayatavicchapraccharakṣo naṅ|
Aún sin traducir.
३.३.९१ स्वपो नन्।
3.3.91 Svapo nan|
Aún sin traducir.
३.३.९२ उपसर्गे घोः किः।
3.3.92 Upasarge ghoḥ kiḥ|
Aún sin traducir.
३.३.९३ कर्मण्यधिकरणे च।
3.3.93 Karmaṇyadhikaraṇe ca|
Aún sin traducir.
३.३.९४ स्त्रियां क्तिन्।
3.3.94 Striyāṁ ktin|
Aún sin traducir.
३.३.९५ स्थागापापचां भावे।
3.3.95 Sthāgāpāpacāṁ bhāve|
Aún sin traducir.
३.३.९६ मन्त्रे वृषेषपचमनविदभूवीरा उदात्तः।
3.3.96 Mantre vṛṣeṣapacamanavidabhūvīrā udāttaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.९७ ऊतियूतिजूतिसातिहेतिकीर्तयश्च।
3.3.97 Ūtiyūtijūtisātihetikīrtayaśca|
Aún sin traducir.
३.३.९८ व्रजयजोर्भावे क्यप्।
3.3.98 Vrajayajorbhāve kyap|
Aún sin traducir.
३.३.९९ सञ्ज्ञायां समजनिषदनिपतमनविदषुञ्शीङ्भृञिणः।
3.3.99 Sañjñāyāṁ samajaniṣadanipatamanavidaṣuñśīṅbhṛñiṇaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१०० कृञः श च।
3.3.100 Kṛñaḥ śa ca|
Aún sin traducir.
३.३.१०१ इच्छा।
3.3.101 Icchā|
Aún sin traducir.
३.३.१०२ अ प्रत्ययात्।
3.3.102 A pratyayāt|
Aún sin traducir.
३.३.१०३ गुरोश्च हलः।
3.3.103 Gurośca halaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१०४ षिद्भिदादिभ्योऽङ्।
3.3.104 Ṣidbhidādibhyo'ṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१०५ चिन्तिपूजिकथिकुम्बिचर्चश्च।
3.3.105 Cintipūjikathikumbicarcaśca|
Aún sin traducir.
३.३.१०६ आतश्चोपसर्गे।
3.3.106 Ātaścopasarge|
Aún sin traducir.
३.३.१०७ ण्यासश्रन्थो युच्।
3.3.107 Ṇyāsaśrantho yuc|
Aún sin traducir.
३.३.१०८ रोगाख्यायां ण्वुल् बहुलम्।
3.3.108 Rogākhyāyāṁ ṇvul bahulam|
Aún sin traducir.
३.३.१०९ सञ्ज्ञायाम्।
3.3.109 Sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.३.११० विभाषाऽऽख्यानपरिप्रश्नयोरिञ् च।
3.3.110 Vibhāṣā''khyānaparipraśnayoriñ ca|
Aún sin traducir.
३.३.१११ पर्यायार्हर्णोत्पत्तिषु ण्वुच्।
3.3.111 Paryāyārharṇotpattiṣu ṇvuc|
Aún sin traducir.
३.३.११२ आक्रोशे नञ्यनिः।
3.3.112 Ākrośe nañyaniḥ|
Aún sin traducir.
३.३.११३ कृत्यल्युटो बहुलम्।
3.3.113 Kṛtyalyuṭo bahulam|
Aún sin traducir.
३.३.११४ नपुंसके भावे क्तः।
3.3.114 Napuṁsake bhāve ktaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.११५ ल्युट् च।
3.3.115 Lyuṭ ca|
Aún sin traducir.
३.३.११६ कर्मणि च येन संस्पर्शात् कर्तुः शरीरसुखम्।
3.3.116 Karmaṇi ca yena saṁsparśāt kartuḥ śarīrasukham|
Aún sin traducir.
३.३.११७ करणाधिकरणयोश्च।
3.3.117 Karaṇādhikaraṇayośca|
Aún sin traducir.
३.३.११८ पुंसि सञ्ज्ञायां घः प्रायेण।
3.3.118 Puṁsi sañjñāyāṁ ghaḥ prāyeṇa|
Aún sin traducir.
३.३.११९ गोचरसञ्चरवहव्रजव्यजापणनिगमाश्च।
3.3.119 Gocarasañcaravahavrajavyajāpaṇanigamāśca|
Aún sin traducir.
३.३.१२० अवे तॄस्त्रोर्घञ्।
3.3.120 Ave tṝstrorghañ|
Aún sin traducir.
३.३.१२१ हलश्च।
3.3.121 Halaśca|
Aún sin traducir.
३.३.१२२ अध्यायन्यायोद्यावसंहाराधारावयाश्च।
3.3.122 Adhyāyanyāyodyāvasaṁhārādhārāvayāśca|
Aún sin traducir.
३.३.१२३ उदङ्कोऽनुदके।
3.3.123 Udaṅko'nudake|
Aún sin traducir.
३.३.१२४ जालमानायः।
3.3.124 Jālamānāyaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१२५ खनो घ च।
3.3.125 Khano gha ca|
Aún sin traducir.
३.३.१२६ ईषद्दुःसुषु कृच्छ्राकृच्छ्रार्थेषु खल्।
3.3.126 Īṣadduḥsuṣu kṛcchrākṛcchrārtheṣu khal|
Aún sin traducir.
३.३.१२७ कर्तृकर्मणोश्च भूकृञोः।
3.3.127 Kartṛkarmaṇośca bhūkṛñoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१२८ आतो युच्।
3.3.128 Āto yuc|
Aún sin traducir.
३.३.१२९ छन्दसि गत्यर्थेभ्यः।
3.3.129 Chandasi gatyarthebhyaḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१३० अन्येभ्योऽपि दृश्यते।
3.3.130 Anyebhyo'pi dṛśyate|
Aún sin traducir.
३.३.१३१ वर्तमानसामीप्ये वर्तमानवद्वा।
3.3.131 Vartamānasāmīpye vartamānavadvā|
Aún sin traducir.
३.३.१३२ आशंसायां भूतवच्च।
3.3.132 Āśaṁsāyāṁ bhūtavacca|
Aún sin traducir.
३.३.१३३ क्षिप्रवचने लृट्।
3.3.133 Kṣipravacane lṛṭ|
Aún sin traducir.
३.३.१३४ आशंसावचने लिङ्।
3.3.134 Āśaṁsāvacane liṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१३५ नानद्यतनवत् क्रियाप्रबन्धसामीप्ययोः।
3.3.135 Nānadyatanavat kriyāprabandhasāmīpyayoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१३६ भविष्यति मर्यादावचनेऽवरस्मिन्।
3.3.136 Bhaviṣyati maryādāvacane'varasmin|
Aún sin traducir.
३.३.१३७ कालविभागे चानहोरात्राणाम्।
3.3.137 Kālavibhāge cānahorātrāṇām|
Aún sin traducir.
३.३.१३८ परस्मिन् विभाषा।
3.3.138 Parasmin vibhāṣā|
Aún sin traducir.
३.३.१३९ लिङ्निमित्ते लृङ् क्रियाऽतिपत्तौ।
3.3.139 Liṅnimitte lṛṅ kriyā'tipattau|
Aún sin traducir.
३.३.१४० भूते च।
3.3.140 Bhūte ca|
Aún sin traducir.
३.३.१४१ वोताप्योः।
3.3.141 Votāpyoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१४२ गर्हायां लडपिजात्वोः।
3.3.142 Garhāyāṁ laḍapijātvoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१४३ विभाषा कथमि लिङ् च।
3.3.143 Vibhāṣā kathami liṅ ca|
Aún sin traducir.
३.३.१४४ किंवृत्ते लिङ्लृटौ।
3.3.144 Kiṁvṛtte liṅlṛṭau|
Aún sin traducir.
३.३.१४५ अनवकॢप्त्यमर्षयोरकिंवृत्ते अपि।
3.3.145 Anavakḷptyamarṣayorakiṁvṛtte api|
Aún sin traducir.
३.३.१४६ किङ्किलास्त्यर्थेषु लृट्।
3.3.146 Kiṅkilāstyartheṣu lṛṭ|
Aún sin traducir.
३.३.१४७ जातुयदोर्लिङ्।
3.3.147 Jātuyadorliṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१४८ यच्चयत्रयोः।
3.3.148 Yaccayatrayoḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१४९ गर्हायां च।
3.3.149 Garhāyāṁ ca|
Aún sin traducir.
३.३.१५० चित्रीकरणे च।
3.3.150 citrīkaraṇe ca|
Aún sin traducir.
३.३.१५१ शेषे लृडयदौ।
3.3.151 Śeṣe lṛḍayadau|
Aún sin traducir.
३.३.१५२ उताप्योः समर्थयोर्लिङ्।
3.3.152 Utāpyoḥ samarthayorliṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१५३ कामप्रवेदनेऽकच्चिति।
3.3.153 Kāmapravedane'kacciti|
Aún sin traducir.
३.३.१५४ सम्भवानेऽलमिति चेत् सिद्धाप्रयोगे।
3.3.154 Sambhavāne'lamiti cet siddhāprayoge|
Aún sin traducir.
३.३.१५५ विभाषा धातौ सम्भावनवचनेऽयदि।
3.3.155 Vibhāṣā dhātau sambhāvanavacane'yadi|
Aún sin traducir.
३.३.१५६ हेतुहेतुमतोर्लिङ्।
3.3.156 Hetuhetumatorliṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१५७ इच्छार्थेषु लिङ्लोटौ।
3.3.157 Icchārtheṣu liṅloṭau|
Aún sin traducir.
३.३.१५८ समानकर्तृकेषु तुमुन्।
3.3.158 Samānakartṛkeṣu tumun|
Aún sin traducir.
३.३.१५९ लिङ् च।
3.3.159 Liṅ ca|
Aún sin traducir.
३.३.१६० इच्छार्थेभ्यो विभाषा वर्तमाने।
3.3.160 Icchārthebhyo vibhāṣā vartamāne|
Aún sin traducir.
३.३.१६१ विधिनिमन्त्रणामन्त्रण अधीष्टसम्प्रश्नप्रार्थनेषु लिङ्।
3.3.161 Vidhinimantraṇāmantraṇa adhīṣṭasampraśnaprārthaneṣu liṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१६२ लोट् च।
3.3.162 Loṭ ca|
Aún sin traducir.
३.३.१६३ प्रैषातिसर्गप्राप्तकालेषु कृत्याश्च।
3.3.163 Praiṣātisargaprāptakāleṣu kṛtyāśca|
Aún sin traducir.
३.३.१६४ लिङ् चोर्ध्वमौहूर्तिके।
3.3.164 Liṅ cordhvamauhūrtike|
Aún sin traducir.
३.३.१६५ स्मे लोट्।
3.3.165 Sme loṭ|
Aún sin traducir.
३.३.१६६ अधीष्टे च।
3.3.166 Adhīṣṭe ca|
Aún sin traducir.
३.३.१६७ कालसमयवेलासु तुमुन्।
3.3.167 Kālasamayavelāsu tumun|
Aún sin traducir.
३.३.१६८ लिङ् यदि।
3.3.168 Liṅ yadi|
Aún sin traducir.
३.३.१६९ अर्हे कृत्यतृचश्च।
3.3.169 Arhe kṛtyatṛcaśca|
Aún sin traducir.
३.३.१७० आवश्यकाधमर्ण्ययोर्णिनिः।
3.3.170 Āvaśyakādhamarṇyayorṇiniḥ|
Aún sin traducir.
३.३.१७१ कृत्याश्च।
3.3.171 Kṛtyāśca|
Aún sin traducir.
३.३.१७२ शकि लिङ् च।
3.3.172 Śaki liṅ ca|
Aún sin traducir.
३.३.१७३ आशिषि लिङ्लोटौ।
3.3.173 Āśiṣi liṅloṭau|
Aún sin traducir.
३.३.१७४ क्तिच्क्तौ च सञ्ज्ञायाम्।
3.3.174 Kticktau ca sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.३.१७५ माङि लुङ्।
3.3.175 Māṅi luṅ|
Aún sin traducir.
३.३.१७६ स्मोत्तरे लङ् च।
3.3.176 Smottare laṅ ca|
Aún sin traducir.
Subcapítulo 4
३.४.१ धातुसम्बन्धे प्रत्ययाः।
3.4.1 Dhātusambandhe pratyayāḥ|
Aún sin traducir.
३.४.२ क्रियासमभिहारे लोट्, लोटो हिस्वौ, वा च तध्वमोः।
3.4.2 Kriyāsamabhihāre loṭ, loṭo hisvau, vā ca tadhvamoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३ समुच्चयेऽन्यतरस्याम्।
3.4.3 Samuccaye'nyatarasyām|
Aún sin traducir.
३.४.४ यथाविध्यनुप्रयोगः पूर्वस्मिन्।
3.4.4 Yathāvidhyanuprayogaḥ pūrvasmin|
Aún sin traducir.
३.४.५ समुच्चये सामान्यवचनस्य।
3.4.5 Samuccaye sāmānyavacanasya|
Aún sin traducir.
३.४.६ छन्दसि लुङ्लङ्लिटः।
3.4.6 Chandasi luṅlaṅliṭaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.७ लिङर्थे लेट्।
3.4.7 Liṅarthe leṭ|
Aún sin traducir.
३.४.८ उपसंवादाशङ्कयोश्च।
3.4.8 Upasaṁvādāśaṅkayośca|
Aún sin traducir.
३.४.९ तुमर्थे सेसेनसेअसेन्क्सेकसेनध्यैअध्यैन्कध्यैकध्यैन्शध्यैशध्यैन्तवैतवेङ्तवेनः।
3.4.9 Tumarthe sesenaseasenksekasenadhyaiadhyainkadhyaikadhyainśadhyaiśadhyaintavaitaveṅtavenaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.१० प्रयै रोहिष्यै अव्यथिष्यै।
3.4.10 Prayai rohiṣyai avyathiṣyai|
Aún sin traducir.
३.४.११ दृशे विख्ये च।
3.4.11 Dṛśe vikhye ca|
Aún sin traducir.
३.४.१२ शकि णमुल्कमुलौ।
3.4.12 Śaki ṇamulkamulau|
Aún sin traducir.
३.४.१३ ईश्वरे तोसुन्कसुनौ।
3.4.13 Īśvare tosunkasunau|
Aún sin traducir.
३.४.१४ कृत्यार्थे तवैकेन्केन्यत्वनः।
3.4.14 Kṛtyārthe tavaikenkenyatvanaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.१५ अवचक्षे च।
3.4.15 Avacakṣe ca|
Aún sin traducir.
३.४.१६ भावलक्षणे स्थेण्कृञ्वदिचरिहुतमिजनिभ्यस्तोसुन्।
3.4.16 Bhāvalakṣaṇe stheṇkṛñvadicarihutamijanibhyastosun|
Aún sin traducir.
३.४.१७ सृपितृदोः कसुन्।
3.4.17 Sṛpitṛdoḥ kasun|
Aún sin traducir.
३.४.१८ अलङ्खल्वोः प्रतिषेधयोः प्राचां क्त्वा।
3.4.18 Alaṅkhalvoḥ pratiṣedhayoḥ prācāṁ ktvā|
Aún sin traducir.
३.४.१९ उदीचां माङो व्यतीहारे।
3.4.19 Udīcāṁ māṅo vyatīhāre|
Aún sin traducir.
३.४.२० परावरयोगे च।
3.4.20 Parāvarayoge ca|
Aún sin traducir.
३.४.२१ समानकर्तृकयोः पूर्वकाले।
3.4.21 Samānakartṛkayoḥ pūrvakāle|
Aún sin traducir.
३.४.२२ आभीक्ष्ण्ये णमुल् च।
3.4.22 Ābhīkṣṇye ṇamul ca|
Aún sin traducir.
३.४.२३ न यद्यनाकाङ्क्षे।
3.4.23 Na yadyanākāṅkṣe|
Aún sin traducir.
३.४.२४ विभाषाऽग्रेप्रथमपूर्वेषु।
3.4.24 Vibhāṣā'greprathamapūrveṣu|
Aún sin traducir.
३.४.२५ कर्मण्याक्रोशे कृञः खमुञ्।
3.4.25 Karmaṇyākrośe kṛñaḥ khamuñ|
Aún sin traducir.
३.४.२६ स्वादुमि णमुल्।
3.4.26 Svādumi ṇamul|
Aún sin traducir.
३.४.२७ अन्यथैवङ्कथमित्थंसु सिद्धाप्रयोगश्चेत्।
3.4.27 Anyathaivaṅkathamitthaṁsu siddhāprayogaścet|
Aún sin traducir.
३.४.२८ यथातथयोरसूयाप्रतिवचने।
3.4.28 Yathātathayorasūyāprativacane|
Aún sin traducir.
३.४.२९ कर्मणि दृशिविदोः साकल्ये।
3.4.29 Karmaṇi dṛśividoḥ sākalye|
Aún sin traducir.
३.४.३० यावति विन्दजीवोः।
3.4.30 Yāvati vindajīvoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३१ चर्मोदरयोः पूरेः।
3.4.31 Carmodarayoḥ pūreḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३२ वर्षप्रमाण ऊलोपश्चास्यान्यतरास्यम्।
3.4.32 Varṣapramāṇa ūlopaścāsyānyatarāsyam|
Aún sin traducir.
३.४.३३ चेले क्नोपेः।
3.4.33 Cele knopeḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३४ निमूलसमूलयोः कषः।
3.4.34 Nimūlasamūlayoḥ kaṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३५ शुष्कचूर्णरूक्षेषु पिषः।
3.4.35 Śuṣkacūrṇarūkṣeṣu piṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३६ समूलाकृतजीवेषु हन्कृङ्ग्रहः।
3.4.36 Samūlākṛtajīveṣu hankṛṅgrahaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३७ करणे हनः।
3.4.37 Karaṇe hanaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३८ स्नेहने पिषः।
3.4.38 Snehane piṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.३९ हस्ते वर्त्तिग्रहोः।
3.4.39 Haste varttigrahoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.४० स्वे पुषः।
3.4.40 Sve puṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.४१ अधिकरणे बन्धः।
3.4.41 Adhikaraṇe bandhaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.४२ सञ्ज्ञायाम्।
3.4.42 Sañjñāyām|
Aún sin traducir.
३.४.४३ कर्त्रोर्जीवपुरुषयोर्नशिवहोः।
3.4.43 Kartrorjīvapuruṣayornaśivahoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.४४ ऊर्ध्वे शुषिपूरोः।
3.4.44 Ūrdhve śuṣipūroḥ|
Aún sin traducir.
३.४.४५ उपमाने कर्मणि च।
3.4.45 Upamāne karmaṇi ca|
Aún sin traducir.
३.४.४६ कषादिषु यथाविध्यनुप्रयोगः।
3.4.46 Kaṣādiṣu yathāvidhyanuprayogaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.४७ उपदंशस्तृतीयायाम्।
3.4.47 Upadaṁśastṛtīyāyām|
Aún sin traducir.
३.४.४८ हिंसार्थानां च समानकर्मकाणाम्।
3.4.48 Hiṁsārthānāṁ ca samānakarmakāṇām|
Aún sin traducir.
३.४.४९ सप्तम्यां चोपपीडरुधकर्षः।
3.4.49 Saptamyāṁ copapīḍarudhakarṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.५० समासत्तौ।
3.4.50 Samāsattau|
Aún sin traducir.
३.४.५१ प्रमाणे च।
3.4.51 Pramāṇe ca|
Aún sin traducir.
३.४.५२ अपादाने परीप्सायाम्।
3.4.52 Apādāne parīpsāyām|
Aún sin traducir.
३.४.५३ द्वितीयायां च।
3.4.53 Dvitīyāyāṁ ca|
Aún sin traducir.
३.४.५४ स्वाङ्गेऽध्रुवे।
3.4.54 Svāṅge'dhruve|
Aún sin traducir.
३.४.५५ परिक्लिश्यमाने च।
3.4.55 Parikliśyamāne ca|
Aún sin traducir.
३.४.५६ विशिपतिपदिस्कन्दां व्याप्यमानासेव्यमानयोः।
3.4.56 Viśipatipadiskandāṁ vyāpyamānāsevyamānayoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.५७ अस्यतितृषोः क्रियाऽन्तरे कालेषु।
3.4.57 Asyatitṛṣoḥ kriyā'ntare kāleṣu|
Aún sin traducir.
३.४.५८ नाम्न्यादिशिग्रहोः।
3.4.58 Nāmnyādiśigrahoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.५९ अव्ययेऽयथाभिप्रेताख्याने कृञः क्त्वाणमुलौ।
3.4.59 Avyaye'yathābhipretākhyāne kṛñaḥ ktvāṇamulau|
Aún sin traducir.
३.४.६० तिर्यच्यपवर्गे।
3.4.60 Tiryacyapavarge|
Aún sin traducir.
३.४.६१ स्वाङ्गे तस्प्रत्यये कृभ्वोः।
3.4.61 Svāṅge taspratyaye kṛbhvoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.६२ नाधाऽर्थप्रत्यये च्व्यर्थे।
3.4.62 Nādhā'rthapratyaye cvyarthe|
Aún sin traducir.
३.४.६३ तूष्णीमि भुवः।
3.4.63 Tūṣṇīmi bhuvaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.६४ अन्वच्यानुलोम्ये।
3.4.64 Anvacyānulomye|
Aún sin traducir.
३.४.६५ शकधृषज्ञाग्लाघटरभलभक्रमसहार्हास्त्यर्थेषु तुमुन्।
3.4.65 Śakadhṛṣajñāglāghaṭarabhalabhakramasahārhāstyartheṣu tumun|
Aún sin traducir.
३.४.६६ पर्याप्तिवचनेष्वलमर्थेषु।
3.4.66 Paryāptivacaneṣvalamartheṣu|
Aún sin traducir.
३.४.६७ कर्तरि कृत्।
3.4.67 Kartari kṛt|
Aún sin traducir.
३.४.६८ भव्यगेयप्रवचनीयोपस्थानीयजन्याप्लाव्यापात्या वा।
3.4.68 Bhavyageyapravacanīyopasthānīyajanyāplāvyāpātyā vā|
Aún sin traducir.
३.४.६९ लः कर्मणि च भावे चाकर्मकेभ्यः.।
3.4.69 Laḥ karmaṇi ca bhāve cākarmakebhyaḥ.|
Aún sin traducir.
३.४.७० तयोरेव कृत्यक्तखलर्थाः।
3.4.70 Tayoreva kṛtyaktakhalarthāḥ|
Aún sin traducir.
३.४.७१ अदिकर्मणि क्तः कर्तरि च।
3.4.71 Adikarmaṇi ktaḥ kartari ca|
Aún sin traducir.
३.४.७२ गत्यर्थाकर्मकश्लिषशीङ्स्थाऽऽसवसजनरुहजीर्यतिभ्यश्च।
3.4.72 Gatyarthākarmakaśliṣaśīṅsthā''savasajanaruhajīryatibhyaśca|
Aún sin traducir.
३.४.७३ दाशगोघ्नौ सम्प्रदाने।
3.4.73 Dāśagoghnau sampradāne|
Aún sin traducir.
३.४.७४ भीमादयोऽपादाने।
3.4.74 Bhīmādayo'pādāne|
Aún sin traducir.
३.४.७५ ताभ्यामन्यत्रोणादयः।
3.4.75 Tābhyāmanyatroṇādayaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.७६ क्तोऽधिकरणे च ध्रौव्यगतिप्रत्यवसानार्थेभ्यः।
3.4.76 Kto'dhikaraṇe ca dhrauvyagatipratyavasānārthebhyaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.७७ लस्य।
3.4.77 Lasya|
Aún sin traducir.
३.४.७८ तिप्तस्झिसिप्थस्थमिब्वस्मस्ताताञ्झथासाथान्ध्वमिड्वहिमहिङ्।
3.4.78 Tiptasjhisipthasthamibvasmastātāñjhathāsāthāndhvamiḍvahimahiṅ|
Aún sin traducir.
३.४.७९ टित आत्मनेपदानां टेरे।
3.4.79 Ṭita ātmanepadānāṁ ṭere|
Aún sin traducir.
३.४.८० थासस्से।
3.4.80 Thāsasse|
Aún sin traducir.
३.४.८१ लिटस्तझयोरेशिरेच्।
3.4.81 Liṭastajhayoreśirec|
Aún sin traducir.
३.४.८२ परस्मैपदानां णलतुसुस्थलथुसणल्वमाः।
3.4.82 Parasmaipadānāṁ ṇalatususthalathusaṇalvamāḥ|
Aún sin traducir.
३.४.८३ विदो लटो वा।
3.4.83 Vido laṭo vā|
Aún sin traducir.
३.४.८४ ब्रुवः पञ्चानामादित आहो ब्रुवः।
3.4.84 Bruvaḥ pañcānāmādita āho bruvaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.८५ लोटो लङ्वत्।
3.4.85 Loṭo laṅvat|
Aún sin traducir.
३.४.८६ एरुः।
3.4.86 Eruḥ|
Aún sin traducir.
३.४.८७ सेर्ह्यपिच्च।
3.4.87 Serhyapicca|
Aún sin traducir.
३.४.८८ वा छन्दसि।
3.4.88 Vā chandasi|
Aún sin traducir.
३.४.८९ मेर्निः।
3.4.89 Merniḥ|
Aún sin traducir.
३.४.९० आमेतः।
3.4.90 Āmetaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.९१ सवाभ्यां वामौ।
3.4.91 Savābhyāṁ vāmau|
Aún sin traducir.
३.४.९२ आडुत्तमस्य पिच्च।
3.4.92 Āḍuttamasya picca|
Aún sin traducir.
३.४.९३ एत ऐ।
3.4.93 Eta ai|
Aún sin traducir.
३.४.९४ लेटोऽडाटौ।
3.4.94 Leṭo'ḍāṭau|
Aún sin traducir.
३.४.९५ आत ऐ।
3.4.95 Āta ai|
Aún sin traducir.
३.४.९६ वैतोऽन्यत्र।
3.4.96 Vaito'nyatra|
Aún sin traducir.
३.४.९७ इतश्च लोपः परस्मैपदेषु।
3.4.97 Itaśca lopaḥ parasmaipadeṣu|
Aún sin traducir.
३.४.९८ स उत्तमस्य।
3.4.98 Sa uttamasya|
Aún sin traducir.
३.४.९९ नित्यं ङितः।
3.4.99 Nityaṁ ṅitaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.१०० इतश्च।
3.4.100 Itaśca|
Aún sin traducir.
३.४.१०१ तस्थस्थमिपां तान्तन्तामः।
3.4.101 Tasthasthamipāṁ tāntantāmaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.१०२ लिङस्सीयुट्।
3.4.102 Liṅassīyuṭ|
Aún sin traducir.
३.४.१०३ यासुट् परस्मैपदेषूदात्तो ङिच्च।
3.4.103 Yāsuṭ parasmaipadeṣūdātto ṅicca|
Aún sin traducir.
३.४.१०४ किदाशिषि।
3.4.104 Kidāśiṣi|
Aún sin traducir.
३.४.१०५ झस्य रन्।
3.4.105 Jhasya ran|
Aún sin traducir.
३.४.१०६ इटोऽत्।
3.4.106 Iṭo't|
Aún sin traducir.
३.४.१०७ सुट् तिथोः।
3.4.107 Suṭ tithoḥ|
Aún sin traducir.
३.४.१०८ झेर्जुस्।
3.4.108 Jherjus|
Aún sin traducir.
३.४.१०९ सिजभ्यस्तविदिभ्यः च।
3.4.109 Sijabhyastavidibhyaḥ ca|
Aún sin traducir.
३.४.११० आतः।
3.4.110 Ātaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.१११ लङः शाकटायनस्यैव।
3.4.111 Laṅaḥ śākaṭāyanasyaiva|
Aún sin traducir.
३.४.११२ द्विषश्च।
3.4.112 Dviṣaśca|
Aún sin traducir.
३.४.११३ तिङ्शित्सार्वधातुकम्।
3.4.113 Tiṅśitsārvadhātukam|
Aún sin traducir.
३.४.११४ आर्द्धधातुकं शेषः।
3.4.114 Ārddhadhātukaṁ śeṣaḥ|
Aún sin traducir.
३.४.११५ लिट् च।
3.4.115 Liṭ ca|
Aún sin traducir.
३.४.११६ लिङाशिषि।
3.4.116 Liṅāśiṣi|
Aún sin traducir.
३.४.११७ छन्दस्युभयथा।
3.4.117 Chandasyubhayathā|
Aún sin traducir.
LA TRADUCCIÓN ESTÁ EN PROGRESO SIN NINGÚN TIPO DE PULIDO TODAVÍA
Información Adicional
Este documento ha sido concebido por Gabriel Pradīpaka, uno de los dos fundadores de este sitio, y guru espiritual versado en idioma Sánscrito y filosofía Trika.
Para mayor información sobre Sánscrito, Yoga y Filosofía India; o si quieres hacerme algún comentario, preguntar algo o corregir algún error, siéntete libre de contactarnos: Ésta es nuestra dirección de correo.
| Regresa a Capítulo 2 |  |
Sigue leyendo Capítulo 4 |