| Скачайте и установите необходимые шрифты, чтобы санскрит отображался во всей его красе Прочтите Транслитерация (2) (русский), чтобы полностью понять систему транслитерации |
Aṣṭādhyāyī - Объяснение
Глава 1 - Подраздел 3
Introduction
This is the first chapter/third subchapter out of eight chapters/thirty-two subchapters Aṣṭādhyāyī consists of.
This work was written by the greatest Sanskrit grammarian of all time: Pāṇini, who lived about 500BCE in India.
This Aṣṭādhyāyī contains the entire set of rules controlling Sanskrit grammar. It is required reading for all Sanskrit scholars and also for those who want to go deep at Sanskrit grammar.
Now read Aṣṭādhyāyī and experience Supreme Delight.
Important: All that is in brackets and italicized within the translation has been added by me in order to complete the sense of a particular phrase or sentence. In turn, all that is between double hyphen (--...--) constitutes clarifying further information also added by me.
Aphorisms 1-10
१.३.१ भूवादयो धातवः।
1.3.1 Bhūvādayo dhātavaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२ उपदेशेऽजनुनासिक इत्।
1.3.2 Upadeśe'janunāsika it|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३ हलन्त्यम्।
1.3.3 Halantyam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४ न विभक्तौ तुस्माः।
1.3.4 Na vibhaktau tusmāḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५ आदिर्ञिटुडवः।
1.3.5 Ādirñiṭuḍavaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६ षः प्रत्ययस्य।
1.3.6 Ṣaḥ pratyayasya|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७ चुटू।
1.3.7 Cuṭū|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८ लशक्वतद्धिते।
1.3.8 Laśakvataddhite|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.९ तस्य लोपः।
1.3.9 Tasya lopaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१० यथासङ्ख्यम् अनुदेशः समानाम्।
1.3.10 Yathāsaṅkhyam anudeśaḥ samānām|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 11-20
१.३.११ स्वरितेनाधिकारः।
1.3.11 Svaritenādhikāraḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१२ अनुदात्तङित आत्मनेपदम्।
1.3.12 Anudāttaṅita ātmanepadam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१३ भावकर्मणोः।
1.3.13 Bhāvakarmaṇoḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१४ कर्तरि कर्मव्यतिहारे।
1.3.14 Kartari karmavyatihāre|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१५ न गतिहिंसार्थेभ्यः।
1.3.15 Na gatihiṁsārthebhyaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१६ इतरेतरान्योन्योपपदाच्च।
1.3.16 Itaretarānyonyopapadācca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१७ नेर्विशः।
1.3.17 Nerviśaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१८ परिव्यवेभ्यः क्रियः।
1.3.18 Parivyavebhyaḥ kriyaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.१९ विपराभ्यां जेः।
1.3.19 Viparābhyāṁ jeḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२० आङो दोऽनास्यविहरणे।
1.3.20 Āṅo do'nāsyaviharaṇe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 21-30
१.३.२१ क्रीडोऽनुसम्परिभ्यश्च।
1.3.21 Krīḍo'nusamparibhyaśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२२ समवप्रविभ्यः स्थः।
1.3.22 Samavapravibhyaḥ sthaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२३ प्रकाशनस्थेयाख्ययोश्च।
1.3.23 Prakāśanastheyākhyayośca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२४ उदोऽनूर्द्ध्वकर्मणि।
1.3.24 Udo'nūrddhvakarmaṇi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२५ उपान्मन्त्रकरणे।
1.3.25 Upānmantrakaraṇe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२६ अकर्मकाच्च।
1.3.26 Akarmakācca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२७ उद्विभ्यां तपः।
1.3.27 Udvibhyāṁ tapaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२८ आङो यमहनः।
1.3.28 Āṅo yamahanaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.२९ समो गम्यृच्छिप्रच्छिस्वरत्यर्तिश्रुविदिभ्यः।
1.3.29 Samo gamyṛcchipracchisvaratyartiśruvidibhyaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३० निसमुपविभ्यो ह्वः।
1.3.30 Nisamupavibhyo hvaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 31-40
१.३.३१ स्पर्द्धायामाङः।
1.3.31 Sparddhāyāmāṅaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३२ गन्धनावक्षेपणसेवनसाहसिक्यप्रतियत्नप्रकथनोपयोगेषु कृञः।
1.3.32 Gandhanāvakṣepaṇasevanasāhasikyapratiyatnaprakathanopayogeṣu kṛñaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३३ अधेः प्रसहने।
1.3.33 Adheḥ prasahane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३४ वेः शब्दकर्मणः।
1.3.34 Veḥ śabdakarmaṇaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३५ अकर्मकाच्च।
1.3.35 Akarmakācca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३६ सम्माननोत्सञ्जनाचार्यकरणज्ञानभृतिविगणनव्ययेषु नियः।
1.3.36 Sammānanotsañjanācāryakaraṇajñānabhṛtivigaṇanavyayeṣu niyaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३७ कर्तृस्थे चाशरीरे कर्मणि।
1.3.37 Kartṛsthe cāśarīre karmaṇi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३८ वृत्तिसर्गतायनेषु क्रमः।
1.3.38 Vṛttisargatāyaneṣu kramaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.३९ उपपराभ्याम्।
1.3.39 Upaparābhyām|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४० आङ उद्गमने।
1.3.40 Āṅa udgamane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 41-50
१.३.४१ वेः पादविहरणे।
1.3.41 Veḥ pādaviharaṇe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४२ प्रोपाभ्यां समर्थाभ्याम्।
1.3.42 Propābhyāṁ samarthābhyām|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४३ अनुपसर्गाद्वा।
1.3.43 Anupasargādvā|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४४ अपह्नवे ज्ञः।
1.3.44 Apahnave jñaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४५ अकर्मकाच्च।
1.3.45 Akarmakācca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४६ सम्प्रतिभ्यामनाध्याने।
1.3.46 Sampratibhyāmanādhyāne|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४७ भासनोपसम्भाषाज्ञानयत्नविमत्युपमन्त्रणेषु वदः।
1.3.47 Bhāsanopasambhāṣājñānayatnavimatyupamantraṇeṣu vadaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४८ व्यक्तवाचां समुच्चारणे।
1.3.48 Vyaktavācāṁ samuccāraṇe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.४९ अनोरकर्मकात्।
1.3.49 Anorakarmakāt|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५० विभाषा विप्रलापे।
1.3.50 Vibhāṣā vipralāpe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 51-60
१.३.५१ अवाद्ग्रः।
1.3.51 Avādgraḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५२ समः प्रतिज्ञाने।
1.3.52 Samaḥ pratijñāne|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५३ उदश्चरः सकर्मकात्।
1.3.53 Udaścaraḥ sakarmakāt|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५४ समस्तृतीयायुक्तात्।
1.3.54 Samastṛtīyāyuktāt|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५५ दाणश्च सा चेच्चतुर्थ्यर्थे।
1.3.55 Dāṇaśca sā ceccaturthyarthe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५६ उपाद्यमः स्वकरणे।
1.3.56 Upādyamaḥ svakaraṇe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५७ ज्ञाश्रुस्मृदृशां सनः।
1.3.57 Jñāśrusmṛdṛśāṁ sanaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५८ नानोर्ज्ञः।
1.3.58 Nānorjñaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.५९ प्रत्याङ्भ्यां श्रुवः।
1.3.59 Pratyāṅbhyāṁ śruvaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६० शदेः शितः।
1.3.60 Śadeḥ śitaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 61-70
१.३.६१ म्रियतेर्लुङ्लिङोश्च।
1.3.61 Mriyaterluṅliṅośca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६२ पूर्ववत् सनः।
1.3.62 Pūrvavat sanaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६३ आम्प्रत्ययवत् कृञोऽनुप्रयोगस्य।
1.3.63 Āmpratyayavat kṛño'nuprayogasya|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६४ प्रोपाभ्यां युजेरयज्ञपात्रेषु।
1.3.64 Propābhyāṁ yujerayajñapātreṣu|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६५ समः क्ष्णुवः।
1.3.65 Samaḥ kṣṇuvaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६६ भुजोऽनवने।
1.3.66 Bhujo'navane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६७ णेरणौ यत् कर्म णौ चेत् स कर्ताऽनाध्याने।
1.3.67 Ṇeraṇau yat karma ṇau cet sa kartā'nādhyāne|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६८ भीस्म्योर्हेतुभये।
1.3.68 Bhīsmyorhetubhaye|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.६९ गृधिवञ्च्योः प्रलम्भने।
1.3.69 Gṛdhivañcyoḥ pralambhane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७० लियः सम्माननशालिनीकरणयोश्च।
1.3.70 Liyaḥ sammānanaśālinīkaraṇayośca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 71-80
१.३.७१ मिथ्योपपदात् कृञोऽभ्यासे।
1.3.71 Mithyopapadāt kṛño'bhyāse|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७२ स्वरितञितः कर्त्रभिप्राये क्रियाफले।
1.3.72 Svaritañitaḥ kartrabhiprāye kriyāphale|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७३ अपाद्वदः।
1.3.73 Apādvadaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७४ णिचश्च।
1.3.74 Ṇicaśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७५ समुदाङ्भ्यो यमोऽग्रन्थे।
1.3.75 Samudāṅbhyo yamo'granthe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७६ अनुपसर्गाज्ज्ञः।
1.3.76 Anupasargājjñaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७७ विभाषोपपदेन प्रतीयमाने।
1.3.77 Vibhāṣopapadena pratīyamāne|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७८ शेषात् कर्तरि परस्मैपदम्।
1.3.78 Śeṣāt kartari parasmaipadam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.७९ अनुपराभ्यां कृञः।
1.3.79 Anuparābhyāṁ kṛñaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८० अभिप्रत्यतिभ्यः क्षिपः।
1.3.80 Abhipratyatibhyaḥ kṣipaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 81-90
१.३.८१ प्राद्वहः।
1.3.81 Prādvahaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८२ परेर्मृषः।
1.3.82 Parermṛṣaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८३ व्याङ्परिभ्यो रमः।
1.3.83 Vyāṅparibhyo ramaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८४ उपाच्च।
1.3.84 Upācca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८५ विभाषाऽकर्मकात्।
1.3.85 Vibhāṣā'karmakāt|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८६ बुधयुधनशजनेङ्प्रुद्रुस्रुभ्यो णेः।
1.3.86 Budhayudhanaśajaneṅprudrusrubhyo ṇeḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८७ निगरणचलनार्थेभ्यः।
1.3.87 Nigaraṇacalanārthebhyaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८८ अणावकर्मकाच्चित्तवत्कर्तृकात्।
1.3.88 Aṇāvakarmakāccittavatkartṛkāt|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.८९ न पादम्याङ्यमाङ्यसपरिमुहरुचिनृतिवदवसः।
1.3.89 Na pādamyāṅyamāṅyasaparimuharucinṛtivadavasaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.९० वा क्यषः।
1.3.90 Vā kyaṣaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 91-93
१.३.९१ द्युद्भ्यो लुङि।
1.3.91 Dyudbhyo luṅi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.९२ वृद्भ्यः स्यसनोः।
1.3.92 Vṛdbhyaḥ syasanoḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.३.९३ लुटि च कॢपः।
1.3.93 Luṭi ca kḷpaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
EXPLANATION IS IN PROGRESS WITH NO POLISHING YET
Further Information
Этот документ был составлен Габриэлем Pradīpaka, одним из двух основателей этого сайта, духовным гуру, экспертом в санскрите и философии Трика.
Для получения дополнительной информации о санскрите, йоге и философии, или если вы просто хотите оставить комментарий, задать вопрос или нашли ошибку, напишите нам: Это наша электронная почта.
| Вернуться Глава 1 - Подраздел 2 |  |
Продолжить чтение Глава 1 - Подраздел 4 |