Скачайте и установите необходимые шрифты, чтобы санскрит отображался во всей его красе Прочтите Транслитерация (2) (русский), чтобы полностью понять систему транслитерации |
Aṣṭādhyāyī - Объяснение
Глава 1 - Подраздел 4
Introduction
This is the first chapter/fourth subchapter out of eight chapters/thirty-two subchapters Aṣṭādhyāyī consists of.
This work was written by the greatest Sanskrit grammarian of all time: Pāṇini, who lived about 500BCE in India.
This Aṣṭādhyāyī contains the entire set of rules controlling Sanskrit grammar. It is required reading for all Sanskrit scholars and also for those who want to go deep at Sanskrit grammar.
Now read Aṣṭādhyāyī and experience Supreme Delight.
Important: All that is in brackets and italicized within the translation has been added by me in order to complete the sense of a particular phrase or sentence. In turn, all that is between double hyphen (--...--) constitutes clarifying further information also added by me.
Aphorisms 1-10
१.४.१ आ कडारादेका सञ्ज्ञा।
1.4.1 Ā kaḍārādekā sañjñā|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२ विप्रतिषेधे परं कार्यम्।
1.4.2 Vipratiṣedhe paraṁ kāryam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३ यू स्त्र्याख्यौ नदी।
1.4.3 Yū stryākhyau nadī|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४ नेयङुवङ्स्थानावस्त्री।
1.4.4 Neyaṅuvaṅsthānāvastrī|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५ वाऽऽमि।
1.4.5 Vā''mi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६ ङिति ह्रस्वश्च।
1.4.6 Ṅiti hrasvaśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७ शेषो घ्यसखि।
1.4.7 Śeṣo ghyasakhi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८ पतिः समास एव।
1.4.8 Patiḥ samāsa eva|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९ षष्ठीयुक्तश्छन्दसि वा।
1.4.9 Ṣaṣṭhīyuktaśchandasi vā|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१० ह्रस्वं लघु।
1.4.10 Hrasvaṁ laghu|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 11-20
१.४.११ संयोगे गुरु।
1.4.11 Saṁyoge guru|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१२ दीर्घं च।
1.4.12 Dīrghaṁ ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१३ यस्मात् प्रत्ययविधिस्तदादि प्रत्ययेऽङ्गम्।
1.4.13 Yasmāt pratyayavidhistadādi pratyaye'ṅgam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१४ सुप्तिङन्तं पदम्।
1.4.14 Suptiṅantaṁ padam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१५ नः क्ये।
1.4.15 Naḥ kye|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१६ सिति च।
1.4.16 Siti ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१७ स्वादिष्वसर्वनमस्थाने।
1.4.17 Svādiṣvasarvanamasthāne|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१८ यचि भम्।
1.4.18 Yaci bham|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१९ तसौ मत्वर्थे।
1.4.19 Tasau matvarthe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२० अयस्मयादीनि च्छन्दसि।
1.4.20 Ayasmayādīni cchandasi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 21-30
१.४.२१ बहुषु बहुवचनम्।
1.4.21 Bahuṣu bahuvacanam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२२ द्व्येकयोर्द्विवचनैकवचने।
1.4.22 Dvyekayordvivacanaikavacane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२३ कारके।
1.4.23 Kārake|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२४ ध्रुवमपायेऽपादानम्।
1.4.24 Dhruvamapāye'pādānam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२५ भीत्रार्थानां भयहेतुः।
1.4.25 Bhītrārthānāṁ bhayahetuḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२६ पराजेरसोढः।
1.4.26 Parājerasoḍhaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२७ वारणार्थानां ईप्सितः।
1.4.27 Vāraṇārthānāṁ īpsitaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२८ अन्तर्द्धौ येनादर्शनमिच्छति।
1.4.28 Antarddhau yenādarśanamicchati|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.२९ आख्यातोपयोगे।
1.4.29 Ākhyātopayoge|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३० जनिकर्तुः प्रकृतिः।
1.4.30 Janikartuḥ prakṛtiḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 31-40
१.४.३१ भुवः प्रभवः।
1.4.31 Bhuvaḥ prabhavaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३२ कर्मणा यमभिप्रैति स सम्प्रदानम्।
1.4.32 Karmaṇā yamabhipraiti sa sampradānam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३३ रुच्यर्थानां प्रीयमाणः।
1.4.33 Rucyarthānāṁ prīyamāṇaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३४ श्लाघह्नुङ्स्थाशपां ज्ञीप्स्यमानः।
1.4.34 Ślāghahnuṅsthāśapāṁ jñīpsyamānaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३५ धारेरुत्तमर्णः।
1.4.35 Dhāreruttamarṇaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३६ स्पृहेरीप्सितः।
1.4.36 Spṛherīpsitaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३७ क्रुधद्रुहेर्ष्याऽसूयार्थानां यं प्रति कोपः।
1.4.37 Krudhadruherṣyā'sūyārthānāṁ yaṁ prati kopaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३८ क्रुधद्रुहोरुपसृष्टयोः कर्म।
1.4.38 Krudhadruhorupasṛṣṭayoḥ karma|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.३९ राधीक्ष्योर्यस्य विप्रश्नः।
1.4.39 Rādhīkṣyoryasya vipraśnaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४० प्रत्याङ्भ्यां श्रुवः पूर्वस्य कर्ता।
1.4.40 Pratyāṅbhyāṁ śruvaḥ pūrvasya kartā|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 41-50
१.४.४१ अनुप्रतिगृणश्च।
1.4.41 Anupratigṛṇaśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४२ साधकतमं करणम्।
1.4.42 Sādhakatamaṁ karaṇam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४३ दिवः कर्म च।
1.4.43 Divaḥ karma ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४४ परिक्रयणे सम्प्रदानमन्यतरस्याम्।
1.4.44 Parikrayaṇe sampradānamanyatarasyām|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४५ आधारोऽधिकरणम्।
1.4.45 Ādhāro'dhikaraṇam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४६ अधिशीङ्स्थाऽऽसां कर्म।
1.4.46 Adhiśīṅsthā''sāṁ karma|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४७ अभिनिविशश्च।
1.4.47 Abhiniviśaśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४८ उपान्वध्याङ्वसः।
1.4.48 Upānvadhyāṅvasaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.४९ कर्तुरीप्सिततमं कर्म।
1.4.49 Karturīpsitatamaṁ karma|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५० तथायुक्तं चानिप्सीतम्।
1.4.50 Tathāyuktaṁ cānipsītam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 51-60
१.४.५१ अकथितं च।
1.4.51 Akathitaṁ ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५२ गतिबुद्धिप्रत्यवसानार्थशब्दकर्माकर्मकाणामणि कर्ता स णौ।
1.4.52 Gatibuddhipratyavasānārthaśabdakarmākarmakāṇāmaṇi kartā sa ṇau|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५३ हृक्रोरन्यतरस्याम्।
1.4.53 Hṛkroranyatarasyām|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५४ स्वतन्त्रः कर्ता।
1.4.54 Svatantraḥ kartā|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५५ तत्प्रयोजको हेतुश्च।
1.4.55 Tatprayojako hetuśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५६ प्राग्रीश्वरान्निपातः।
1.4.56 Prāgrīśvarānnipātaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५७ चादयोऽसत्त्वे।
1.4.57 Cādayo'sattve|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५८ प्रादयः।
1.4.58 Prādayaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.५९ उपसर्गाः क्रियायोगे।
1.4.59 Upasargāḥ kriyāyoge|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६० गतिश्च।
1.4.60 Gatiśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 61-70
१.४.६१ ऊर्यादिच्विडाचश्च।
1.4.61 Ūryādicviḍācaśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६२ अनुकरणं चानितिपरम्।
1.4.62 Anukaraṇaṁ cānitiparam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६३ आदरानादरयोः सदसती।
1.4.63 Ādarānādarayoḥ sadasatī|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६४ भूषणेऽलम्।
1.4.64 Bhūṣaṇe'lam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६५ अन्तरपरिग्रहे।
1.4.65 Antaraparigrahe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६६ कणेमनसी श्रद्धाप्रतीघाते।
1.4.66 Kaṇemanasī śraddhāpratīghāte|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६७ पुरोऽव्ययम्।
1.4.67 Puro'vyayam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६८ अस्तं च।
1.4.68 Astaṁ ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.६९ अच्छ गत्यर्थवदेषु।
1.4.69 Accha gatyarthavadeṣu|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७० अदोऽनुपदेशे।
1.4.70 Ado'nupadeśe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 71-80
१.४.७१ तिरोऽन्तर्धौ।
1.4.71 Tiro'ntardhau|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७२ विभाषा कृञि।
1.4.72 Vibhāṣā kṛñi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७३ उपाजेऽन्वाजे।
1.4.73 Upāje'nvāje|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७४ साक्षात्प्रभृतीनि च।
1.4.74 Sākṣātprabhṛtīni ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७५ अनत्याधान उरसिमनसी।
1.4.75 Anatyādhāna urasimanasī|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७६ मध्येपदेनिवचने च।
1.4.76 Madhyepadenivacane ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७७ नित्यं हस्ते पाणावुपयमने।
1.4.77 Nityaṁ haste pāṇāvupayamane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७८ प्राध्वं बन्धने।
1.4.78 Prādhvaṁ bandhane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.७९ जीविकोपनिषदावौपम्ये।
1.4.79 Jīvikopaniṣadāvaupamye|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८० ते प्राग्धातोः।
1.4.80 Te prāgdhātoḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 81-90
१.४.८१ छन्दसि परेऽपि।
1.4.81 Chandasi pare'pi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८२ व्यवहिताश्च।
1.4.82 Vyavahitāśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८३ कर्मप्रवचनीयाः।
1.4.83 Karmapravacanīyāḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८४ अनुर्लक्षणे।
1.4.84 Anurlakṣaṇe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८५ तृतीयाऽर्थे।
1.4.85 Tṛtīyā'rthe|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८६ हीने।
1.4.86 Hīne|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८७ उपोऽधिके च।
1.4.87 Upo'dhike ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८८ अपपरी वर्जने।
1.4.88 Apaparī varjane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.८९ आङ् मर्यादावचने।
1.4.89 Āṅ maryādāvacane|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९० लक्षणेत्थम्भूताख्यानभागवीप्सासु प्रतिपर्यनवः।
1.4.90 Lakṣaṇetthambhūtākhyānabhāgavīpsāsu pratiparyanavaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 91-100
१.४.९१ अभिरभागे।
1.4.91 Abhirabhāge|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९२ प्रतिः प्रतिनिधिप्रतिदानयोः।
1.4.92 Pratiḥ pratinidhipratidānayoḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९३ अधिपरी अनर्थकौ।
1.4.93 Adhiparī anarthakau|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९४ सुः पूजायाम्।
1.4.94 Suḥ pūjāyām|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९५ अतिरतिक्रमणे च।
1.4.95 Atiratikramaṇe ca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९६ अपिः पदार्थसम्भावनान्ववसर्गगर्हासमुच्चयेषु।
1.4.96 Apiḥ padārthasambhāvanānvavasargagarhāsamuccayeṣu|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९७ अधिरीश्वरे।
1.4.97 Adhirīśvare|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९८ विभाषा कृञि।
1.4.98 Vibhāṣā kṛñi|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.९९ लः परस्मैपदम्।
1.4.99 Laḥ parasmaipadam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०० तङानावात्मनेपदम्।
1.4.100 Taṅānāvātmanepadam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
Aphorisms 101-110
१.४.१०१ तिङस्त्रीणि त्रीणि प्रथममध्यमोत्तमाः।
1.4.101 Tiṅastrīṇi trīṇi prathamamadhyamottamāḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०२ तान्येकवचनद्विवचनबहुवचनान्येकशः।
1.4.102 Tānyekavacanadvivacanabahuvacanānyekaśaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०३ सुपः।
1.4.103 Supaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०४ विभक्तिश्च।
1.4.104 Vibhaktiśca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०५ युष्मद्युपपदे समानाधिकरणे स्थानिन्यपि मध्यमः।
1.4.105 Yuṣmadyupapade samānādhikaraṇe sthāninyapi madhyamaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०६ प्रहासे च मन्योपपदे मन्यतेरुत्तम एकवच्च।
1.4.106 Prahāse ca manyopapade manyateruttama ekavacca|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०७ अस्मद्युत्तमः।
1.4.107 Asmadyuttamaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०८ शेषे प्रथमः।
1.4.108 Śeṣe prathamaḥ|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.१०९ परः सन्निकर्षः संहिता।
1.4.109 Paraḥ sannikarṣaḥ saṁhitā|
Untranslated yet.
No explanation yet.
१.४.११० विरामोऽवसानम्।
1.4.110 Virāmo'vasānam|
Untranslated yet.
No explanation yet.
EXPLANATION IS IN PROGRESS WITH NO POLISHING YET
Further Information
Этот документ был составлен Габриэлем Pradīpaka, одним из двух основателей этого сайта, духовным гуру, экспертом в санскрите и философии Трика.
Для получения дополнительной информации о санскрите, йоге и философии, или если вы просто хотите оставить комментарий, задать вопрос или нашли ошибку, напишите нам: Это наша электронная почта.
Вернуться Глава 1 - Подраздел 3 | Продолжить чтение Глава 2 - Подраздел 1 |