| Download and install the indispensable font(s) to view Sanskrit in its full glory Read Transliterating (2) (English) to fully understand the transliteration system |
अष्टाध्यायी
अध्याय ५
Introduction
This is the fifth chapter out of eight chapters अष्टाध्यायी consists of.
This work was written by the greatest Sanskrit grammarian of all time: Pāṇini, who lived about 500BCE in India.
This अष्टाध्यायी contains the entire set of rules controlling Sanskrit grammar. It is required reading for all Sanskrit scholars and also for those who want to go deep at Sanskrit grammar.
Now read अष्टाध्यायी and experience Supreme Delight.
Important: All that is in brackets and italicized within the translation has been added by me in order to complete the sense of a particular phrase or sentence. In turn, all that is between double hyphen (--...--) constitutes clarifying further information also added by me.
Subchapter 1
५.१.१ प्राक् क्रीताच्छः।
5.1.1 Prāk krītācchaḥ|
Untranslated yet.
५.१.२ उगवादिभ्योऽत्।
5.1.2 Ugavādibhyo't|
Untranslated yet.
५.१.३ कम्बलाच्च सञ्ज्ञायाम्।
5.1.3 Kambalācca sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.१.४ विभाषा हविरपूपादिभ्यः।
5.1.4 Vibhāṣā havirapūpādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.५ तस्मै हितम्।
5.1.5 Tasmai hitam|
Untranslated yet.
५.१.६ शरीरावयवाद्यत्।
5.1.6 Śarīrāvayavādyat|
Untranslated yet.
५.१.७ खलयवमाषतिलवृषब्रह्मणश्च।
5.1.7 Khalayavamāṣatilavṛṣabrahmaṇaśca|
Untranslated yet.
५.१.८ अजाविभ्यां थ्यन्।
5.1.8 Ajāvibhyāṁ thyan|
Untranslated yet.
५.१.९ आत्मन्विश्वजनभोगोत्तरपदात्खः।
5.1.9 Ātmanviśvajanabhogottarapadātkhaḥ|
Untranslated yet.
५.१.१० सर्वपुरुषाभ्यां णढञौ।
5.1.10 Sarvapuruṣābhyāṁ ṇaḍhañau|
Untranslated yet.
५.१.११ माणवचरकाभ्यां खञ्।
5.1.11 Māṇavacarakābhyāṁ khañ|
Untranslated yet.
५.१.१२ तदर्थं विकृतेः प्रकृतौ।
5.1.12 Tadarthaṁ vikṛteḥ prakṛtau|
Untranslated yet.
५.१.१३ छदिरुपधिबलेः ढञ्।
5.1.13 Chadirupadhibaleḥ ḍhañ|
Untranslated yet.
५.१.१४ ऋषभोपानहोर्ञ्यः।
5.1.14 Ṛṣabhopānahorñyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.१५ चर्म्मणोऽञ्।
5.1.15 Carmmaṇo'ñ|
Untranslated yet.
५.१.१६ तदस्य तदस्मिन् स्यादिति।
5.1.16 Tadasya tadasmin syāditi|
Untranslated yet.
५.१.१७ परिखाया ढञ्।
5.1.17 Parikhāyā ḍhañ|
Untranslated yet.
५.१.१८ प्राग्वतेष्ठञ्।
5.1.18 Prāgvateṣṭhañ|
Untranslated yet.
५.१.१९ आर्हादगोपुच्छसङ्ख्यापरिमाणाट्ठक्।
5.1.19 Ārhādagopucchasaṅkhyāparimāṇāṭṭhak|
Untranslated yet.
५.१.२० असमासे निष्कादिभ्यः।
5.1.20 Asamāse niṣkādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.२१ शताच्च ठन्यतावशते।
5.1.21 Śatācca ṭhanyatāvaśate|
Untranslated yet.
५.१.२२ सङ्ख्याया अतिशदन्तायाः कन्।
5.1.22 Saṅkhyāyā atiśadantāyāḥ kan|
Untranslated yet.
५.१.२३ वतोरिड्वा।
5.1.23 Vatoriḍvā|
Untranslated yet.
५.१.२४ विंशतित्रिंशद्भ्यां ड्वुन्नसञ्ज्ञायाम्।
5.1.24 Viṁśatitriṁśadbhyāṁ ḍvunnasañjñāyām|
Untranslated yet.
५.१.२५ कंसाट्टिठन्।
5.1.25 Kaṁsāṭṭiṭhan|
Untranslated yet.
५.१.२६ शूर्पादञन्यतरस्याम्।
5.1.26 Śūrpādañanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.१.२७ शतमानविंशतिकसहस्रवसनादण्।
5.1.27 Śatamānaviṁśatikasahasravasanādaṇ|
Untranslated yet.
५.१.२८ अध्यर्धपूर्वद्विगोर्लुगसञ्ज्ञायाम्।
5.1.28 Adhyardhapūrvadvigorlugasañjñāyām|
Untranslated yet.
५.१.२९ विभाषा कार्षापणसहस्राभ्याम्।
5.1.29 Vibhāṣā kārṣāpaṇasahasrābhyām|
Untranslated yet.
५.१.३० द्वित्रिपूर्वान्निष्कात्।
5.1.30 Dvitripūrvānniṣkāt|
Untranslated yet.
५.१.३१ बिस्ताच्च।
5.1.31 Bistācca|
Untranslated yet.
५.१.३२ विंशतिकात् खः।
5.1.32 Viṁśatikāt khaḥ|
Untranslated yet.
५.१.३३ खार्या ईकन्।
5.1.33 Khāryā īkan|
Untranslated yet.
५.१.३४ पणपादमाषशतादत्।
5.1.34 Paṇapādamāṣaśatādat|
Untranslated yet.
५.१.३५ शाणाद्वा।
5.1.35 Śāṇādvā|
Untranslated yet.
५.१.३६ द्वित्रिपूर्वादण् च।
5.1.36 Dvitripūrvādaṇ ca|
Untranslated yet.
५.१.३७ तेन क्रीतम्।
5.1.37 Tena krītam|
Untranslated yet.
५.१.३८ तस्य निमित्तं संयोगोत्पातौ।
5.1.38 Tasya nimittaṁ saṁyogotpātau|
Untranslated yet.
५.१.३९ गोद्व्यचोरसङ्ख्यापरिमाणाश्वादेर्यत्।
5.1.39 Godvyacorasaṅkhyāparimāṇāśvāderyat|
Untranslated yet.
५.१.४० पुत्राच्छ च।
5.1.40 Putrāccha ca|
Untranslated yet.
५.१.४१ सर्वभूमिपृथिवीभ्यामणञौ।
5.1.41 Sarvabhūmipṛthivībhyāmaṇañau|
Untranslated yet.
५.१.४२ तस्येश्वरः।
5.1.42 Tasyeśvaraḥ|
Untranslated yet.
५.१.४३ तत्र विदित इति च।
5.1.43 Tatra vidita iti ca|
Untranslated yet.
५.१.४४ लोकसर्वलोकाट्ठञ्।
5.1.44 Lokasarvalokāṭṭhañ|
Untranslated yet.
५.१.४५ तस्य वापः।
5.1.45 Tasya vāpaḥ|
Untranslated yet.
५.१.४६ पात्रात् ष्ठन्।
5.1.46 Pātrāt ṣṭhan|
Untranslated yet.
५.१.४७ तदस्मिन् वृद्ध्यायलाभशुल्कोपदा दीयते।
5.1.47 Tadasmin vṛddhyāyalābhaśulkopadā dīyate|
Untranslated yet.
५.१.४८ पूरणार्धाट्ठन्।
5.1.48 Pūraṇārdhāṭṭhan|
Untranslated yet.
५.१.४९ भागाद्यच्च।
5.1.49 Bhāgādyacca|
Untranslated yet.
५.१.५० तद्धरति वहत्यावहति भाराद्वंशादिभ्यः।
5.1.50 Taddharati vahatyāvahati bhārādvaṁśādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.५१ वस्नद्रव्याभ्यां ठन्कनौ।
5.1.51 Vasnadravyābhyāṁ ṭhankanau|
Untranslated yet.
५.१.५२ सम्भवत्यवहरति पचति।
5.1.52 Sambhavatyavaharati pacati|
Untranslated yet.
५.१.५३ आढकाचितपात्रात् खोऽन्यतरयाम्।
5.1.53 Āḍhakācitapātrāt kho'nyatarayām|
Untranslated yet.
५.१.५४ द्विगोष्ठंश्च।
5.1.54 Dvigoṣṭhaṁśca|
Untranslated yet.
५.१.५५ कुलिजाल्लुक्खौ च।
5.1.55 Kulijāllukkhau ca|
Untranslated yet.
५.१.५६ सोऽस्यांशवस्नभृतयः।
5.1.56 So'syāṁśavasnabhṛtayaḥ|
Untranslated yet.
५.१.५७ तदस्य परिमाणम्।
5.1.57 Tadasya parimāṇam|
Untranslated yet.
५.१.५८ सङ्ख्यायाः सञ्ज्ञासङ्घसूत्राध्ययनेषु।
5.1.58 Saṅkhyāyāḥ sañjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu|
Untranslated yet.
५.१.५९ पङ्क्तिविंशतित्रिंशत्चत्वारिंशत्पञ्चाशत्षष्टिसप्तत्यशीतिनवतिशतम्।
5.1.59 Paṅktiviṁśatitriṁśatcatvāriṁśatpañcāśatṣaṣṭisaptatyaśītinavatiśatam|
Untranslated yet.
५.१.६० पञ्चद्दशतौ वर्गे वा।
5.1.60 Pañcaddaśatau varge vā|
Untranslated yet.
५.१.६१ सप्तनोऽञ् छन्दसि।
5.1.61 Saptano'ñ chandasi|
Untranslated yet.
५.१.६२ त्रिंशच्चत्वारिंशतोर्ब्राह्मणे सञ्ज्ञायां डण्।
5.1.62 Triṁśaccatvāriṁśatorbrāhmaṇe sañjñāyāṁ ḍaṇ|
Untranslated yet.
५.१.६३ तद् अर्हति।
5.1.63 Tad Arhati|
Untranslated yet.
५.१.६४ छेदादिभ्यो नित्यम्।
5.1.64 Chedādibhyo nityam|
Untranslated yet.
५.१.६५ शीर्षच्छेदाद्यच्च।
5.1.65 Śīrṣacchedādyacca|
Untranslated yet.
५.१.६६ दण्डादिभ्यः।
5.1.66 Daṇḍādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.६७ छन्दसि च।
5.1.67 Chandasi ca|
Untranslated yet.
५.१.६८ पात्राद्घंश्च।
5.1.68 Pātrādghaṁśca|
Untranslated yet.
५.१.६९ कडङ्गरदक्षिणाच्छ च।
5.1.69 Kaḍaṅgaradakṣiṇāccha ca|
Untranslated yet.
५.१.७० स्थालीबिलात्।
5.1.70 Sthālībilāt|
Untranslated yet.
५.१.७१ यज्ञर्त्विग्भ्यां घखञौ।
5.1.71 Yajñartvigbhyāṁ ghakhañau|
Untranslated yet.
५.१.७२ पारायणतुरायणचान्द्रायणं वर्तयति।
5.1.72 Pārāyaṇaturāyaṇacāndrāyaṇaṁ vartayati|
Untranslated yet.
५.१.७३ संशयमापन्नः।
5.1.73 Saṁśayamāpannaḥ|
Untranslated yet.
५.१.७४ योजनं गच्छति।
5.1.74 Yojanaṁ gacchati|
Untranslated yet.
५.१.७५ पथः ष्कन्।
5.1.75 Pathaḥ ṣkan|
Untranslated yet.
५.१.७६ पन्थो ण नित्यम्।
5.1.76 Pantho ṇa nityam|
Untranslated yet.
५.१.७७ उत्तरपथेनाहृतं च।
5.1.77 Uttarapathenāhṛtaṁ ca|
Untranslated yet.
५.१.७८ कालात्।
5.1.78 Kālāt|
Untranslated yet.
५.१.७९ तेन निर्वृत्तम्।
5.1.79 Tena nirvṛttam|
Untranslated yet.
५.१.८० तमधीष्टो भृतो भूतो भावी।
5.1.80 Tamadhīṣṭo bhṛto bhūto bhāvī|
Untranslated yet.
५.१.८१ मासाद्वयसि यत्खञौ।
5.1.81 Māsādvayasi yatkhañau|
Untranslated yet.
५.१.८२ द्विगोर्यप्।
5.1.82 Dvigoryap|
Untranslated yet.
५.१.८३ षण्मासाण्ण्यच्च।
5.1.83 Ṣaṇmāsāṇṇyacca|
Untranslated yet.
५.१.८४ अवयसि ठंश्च।
5.1.84 Avayasi ṭhaṁśca|
Untranslated yet.
५.१.८५ समायाः खः।
5.1.85 Samāyāḥ khaḥ|
Untranslated yet.
५.१.८६ द्विगोर्वा।
5.1.86 Dvigorvā|
Untranslated yet.
५.१.८७ रात्र्यहस्संवत्सराच्च।
5.1.87 Rātryahassaṁvatsarācca|
Untranslated yet.
५.१.८८ वर्षाल्लुक् च।
5.1.88 Varṣālluk ca|
Untranslated yet.
५.१.८९ चित्तवति नित्यम्।
5.1.89 Cittavati nityam|
Untranslated yet.
५.१.९० षष्टिकाः षष्टिरात्रेण पच्यन्ते।
5.1.90 Ṣaṣṭikāḥ ṣaṣṭirātreṇa pacyante|
Untranslated yet.
५.१.९१ वत्सरान्ताच्छश्छन्दसि।
5.1.91 Vatsarāntācchaśchandasi|
Untranslated yet.
५.१.९२ सम्परिपूर्वात् ख च।
5.1.92 Samparipūrvāt kha ca|
Untranslated yet.
५.१.९३ तेन परिजय्यलभ्यकार्यसुकरम्।
5.1.93 Tena parijayyalabhyakāryasukaram|
Untranslated yet.
५.१.९४ तदस्य ब्रह्मचर्यम्।
5.1.94 Tadasya brahmacaryam|
Untranslated yet.
५.१.९५ तस्य च दक्षिणा यज्ञाख्येभ्यः।
5.1.95 Tasya ca dakṣiṇā yajñākhyebhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.९६ तत्र च दीयते कार्यं भववत्।
5.1.96 Tatra ca dīyate kāryaṁ bhavavat|
Untranslated yet.
५.१.९७ व्युष्टादिभ्योऽण्।
5.1.97 Vyuṣṭādibhyo'ṇ|
Untranslated yet.
५.१.९८ तेन यथाकथाचहस्ताभ्यां णयतौ।
5.1.98 Tena yathākathācahastābhyāṁ ṇayatau|
Untranslated yet.
५.१.९९ सम्पादिनि।
5.1.99 Sampādini|
Untranslated yet.
५.१.१०० कर्मवेषाद्यत्।
5.1.100 Karmaveṣādyat|
Untranslated yet.
५.१.१०१ तस्मै प्रभवति सन्तापादिभ्यः।
5.1.101 Tasmai prabhavati santāpādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.१०२ योगाद्यच्च।
5.1.102 Yogādyacca|
Untranslated yet.
५.१.१०३ कर्मण उकञ्।
5.1.103 Karmaṇa ukañ|
Untranslated yet.
५.१.१०४ समयस्तदस्य प्राप्तम्।
5.1.104 Samayastadasya prāptam|
Untranslated yet.
५.१.१०५ ऋतोरण्।
5.1.105 Ṛtoraṇ|
Untranslated yet.
५.१.१०६ छन्दसि घस्।
5.1.106 Chandasi ghas|
Untranslated yet.
५.१.१०७ कालाद्यत्।
5.1.107 Kālādyat|
Untranslated yet.
५.१.१०८ प्रकृष्टे ठञ्।
5.1.108 Prakṛṣṭe ṭhañ|
Untranslated yet.
५.१.१०९ प्रयोजनम्।
5.1.109 Prayojanam|
Untranslated yet.
५.१.११० विशाखाऽऽषाढादण् मन्थदण्डयोः।
5.1.110 Viśākhā''ṣāḍhādaṇ manthadaṇḍayoḥ|
Untranslated yet.
५.१.१११ अनुप्रवचनादिभ्यश्छः।
5.1.111 Anupravacanādibhyaśchaḥ|
Untranslated yet.
५.१.११२ समापनात् सपूर्वपदात्।
5.1.112 Samāpanāt sapūrvapadāt|
Untranslated yet.
५.१.११३ ऐकागारिकट् चौरे।
5.1.113 Aikāgārikaṭ caure|
Untranslated yet.
५.१.११४ आकालिकडाद्यन्तवचने।
5.1.114 Ākālikaḍādyantavacane|
Untranslated yet.
५.१.११५ तेन तुल्यं क्रिया चेद्वतिः।
5.1.115 Tena tulyaṁ kriyā cedvatiḥ|
Untranslated yet.
५.१.११६ तत्र तस्येव।
5.1.116 Tatra tasyeva|
Untranslated yet.
५.१.११७ तदर्हम्।
5.1.117 Tadarham|
Untranslated yet.
५.१.११८ उपसर्गाच्छन्दसि धात्वर्थे।
5.1.118 Upasargācchandasi dhātvarthe|
Untranslated yet.
५.१.११९ तस्य भावस्त्वतलौ।
5.1.119 Tasya bhāvastvatalau|
Untranslated yet.
५.१.१२० आ च त्वात्।
5.1.120 Ā ca tvāt|
Untranslated yet.
५.१.१२१ न नञ्पूर्वात्तत्पुरुषादचतुरसङ्गतलवणवटयुधकतरसलसेभ्यः।
5.1.121 Na nañpūrvāttatpuruṣādacaturasaṅgatalavaṇavaṭayudhakatarasalasebhyaḥ|
Untranslated yet.
५.१.१२२ पृथ्वादिभ्य इमनिज्वा।
5.1.122 Pṛthvādibhya imanijvā|
Untranslated yet.
५.१.१२३ वर्णदृढादिभ्यः ष्यञ् च।
5.1.123 Varṇadṛḍhādibhyaḥ ṣyañ ca|
Untranslated yet.
५.१.१२४ गुणवचनब्राह्मणादिभ्यः कर्मणि च।
5.1.124 Guṇavacanabrāhmaṇādibhyaḥ karmaṇi ca|
Untranslated yet.
५.१.१२५ स्तेनाद्यन्नलोपश्च।
5.1.125 Stenādyannalopaśca|
Untranslated yet.
५.१.१२६ सख्युर्यः।
5.1.126 Sakhyuryaḥ|
Untranslated yet.
५.१.१२७ कपिज्ञात्योर्ढक्।
5.1.127 Kapijñātyorḍhak|
Untranslated yet.
५.१.१२८ पत्यन्तपुरोहितादिभ्यो यक्।
5.1.128 Patyantapurohitādibhyo yak|
Untranslated yet.
५.१.१२९ प्राणभृज्जातिवयोवचनोद्गात्रादिभ्योऽञ्।
5.1.129 Prāṇabhṛjjātivayovacanodgātrādibhyo'ñ|
Untranslated yet.
५.१.१३० हायनान्तयुवादिभ्योऽण्।
5.1.130 Hāyanāntayuvādibhyo'ṇ|
Untranslated yet.
५.१.१३१ इगन्ताच्च लघुपूर्वात्।
5.1.131 Igantācca laghupūrvāt|
Untranslated yet.
५.१.१३२ योपधाद्गुरूपोत्तमाद्वुञ्।
5.1.132 Yopadhādgurūpottamādvuñ|
Untranslated yet.
५.१.१३३ द्वन्द्वमनोज्ञादिभ्यश्च।
5.1.133 Dvandvamanojñādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.१.१३४ गोत्रचरणाच्श्लाघाऽत्याकारतदवेतेषु।
5.1.134 Gotracaraṇācślāghā'tyākāratadaveteṣu|
Untranslated yet.
५.१.१३५ होत्राभ्यश्छः।
5.1.135 Hotrābhyaśchaḥ|
Untranslated yet.
५.१.१३६ ब्रह्मणस्त्वः।
5.1.136 Brahmaṇastvaḥ|
Untranslated yet.
Subchapter 2
५.२.१ धान्यानां भवने क्षेत्रे खञ्।
5.2.1 Dhānyānāṁ bhavane kṣetre khañ|
Untranslated yet.
५.२.२ व्रीहिशाल्योर्ढक्।
5.2.2 Vrīhiśālyorḍhak|
Untranslated yet.
५.२.३ यवयवकषष्टिकादत्।
5.2.3 Yavayavakaṣaṣṭikādat|
Untranslated yet.
५.२.४ विभाषा तिलमाषोमाभङ्गाऽणुभ्यः।
5.2.4 Vibhāṣā tilamāṣomābhaṅgā'ṇubhyaḥ|
Untranslated yet.
५.२.५ सर्वचर्मणः कृतः खखञौ।
5.2.5 Sarvacarmaṇaḥ kṛtaḥ khakhañau|
Untranslated yet.
५.२.६ यथामुखसम्मुखस्य दर्शनः खः।
5.2.6 Yathāmukhasammukhasya darśanaḥ khaḥ|
Untranslated yet.
५.२.७ तत्सर्वादेः पथ्यङ्गकर्मपत्रपात्रं व्याप्नोति।
5.2.7 Tatsarvādeḥ pathyaṅgakarmapatrapātraṁ vyāpnoti|
Untranslated yet.
५.२.८ आप्रपदं प्राप्नोति।
5.2.8 Āprapadaṁ prāpnoti|
Untranslated yet.
५.२.९ अनुपदसर्वान्नायानयं बद्धाभक्षयतिनेयेषु।
5.2.9 Anupadasarvānnāyānayaṁ baddhābhakṣayatineyeṣu|
Untranslated yet.
५.२.१० परोवरपरम्परपुत्रपौत्रमनुभवति।
5.2.10 Parovaraparamparaputrapautramanubhavati|
Untranslated yet.
५.२.११ अवारपारात्यन्तानुकामं गामी।
5.2.11 Avārapārātyantānukāmaṁ gāmī|
Untranslated yet.
५.२.१२ समांसमां विजायते।
5.2.12 Samāṁsamāṁ vijāyate|
Untranslated yet.
५.२.१३ अद्यश्वीनाऽवष्टब्धे।
5.2.13 Adyaśvīnā'vaṣṭabdhe|
Untranslated yet.
५.२.१४ आगवीनः।
5.2.14 Āgavīnaḥ|
Untranslated yet.
५.२.१५ अनुग्वलङ्गामी।
5.2.15 Anugvalaṅgāmī|
Untranslated yet.
५.२.१६ अध्वनो यत्खौ।
5.2.16 Adhvano yatkhau|
Untranslated yet.
५.२.१७ अभ्यमित्राच्छ च।
5.2.17 Abhyamitrāccha ca|
Untranslated yet.
५.२.१८ गोष्ठात् खञ् भूतपूर्वे।
5.2.18 Goṣṭhāt khañ bhūtapūrve|
Untranslated yet.
५.२.१९ अश्वस्यैकाहगमः।
5.2.19 Aśvasyaikāhagamaḥ|
Untranslated yet.
५.२.२० शालीनकौपीने अधृष्टाकार्ययोः।
5.2.20 Śālīnakaupīne adhṛṣṭākāryayoḥ|
Untranslated yet.
५.२.२१ व्रातेन जीवति।
5.2.21 Vrātena jīvati|
Untranslated yet.
५.२.२२ साप्तपदीनं सख्यम्।
5.2.22 Sāptapadīnaṁ sakhyam|
Untranslated yet.
५.२.२३ हैयङ्गवीनं सञ्ज्ञायाम्।
5.2.23 Haiyaṅgavīnaṁ sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.२.२४ तस्य पाकमूले पील्वदिकर्णादिभ्यः कुणब्जाहचौ।
5.2.24 Tasya pākamūle pīlvadikarṇādibhyaḥ kuṇabjāhacau|
Untranslated yet.
५.२.२५ पक्षात्तिः।
5.2.25 Pakṣāttiḥ|
Untranslated yet.
५.२.२६ तेन वित्तश्चुञ्चुप्चणपौ।
5.2.26 Tena vittaścuñcupcaṇapau|
Untranslated yet.
५.२.२७ विनञ्भ्यां नानाञौ नसह।
5.2.27 Vinañbhyāṁ nānāñau nasaha|
Untranslated yet.
५.२.२८ वेः शालच्छङ्कटचौ।
5.2.28 Veḥ śālacchaṅkaṭacau|
Untranslated yet.
५.२.२९ सम्प्रोदश्च कटच्।
5.2.29 Samprodaśca kaṭac|
Untranslated yet.
५.२.३० अवात् कुटारच्च।
5.2.30 Avāt kuṭāracca|
Untranslated yet.
५.२.३१ नते नासिकायाः सञ्ज्ञायां टीटञ्नाटज्भ्राटचः।
5.2.31 Nate nāsikāyāḥ sañjñāyāṁ ṭīṭañnāṭajbhrāṭacaḥ|
Untranslated yet.
५.२.३२ नेर्बिडज्बिरीसचौ।
5.2.32 Nerbiḍajbirīsacau|
Untranslated yet.
५.२.३३ इनच्पिटच्चिकचि च।
5.2.33 Inacpiṭaccikaci ca|
Untranslated yet.
५.२.३४ उपाधिभ्यां त्यकन्नासन्नारूढयोः।
5.2.34 Upādhibhyāṁ tyakannāsannārūḍhayoḥ|
Untranslated yet.
५.२.३५ कर्मणि घटोऽठच्।
5.2.35 Karmaṇi ghaṭo'ṭhac|
Untranslated yet.
५.२.३६ तदस्य सञ्जातं तारकाऽऽदिभ्य इतच्।
5.2.36 Tadasya sañjātaṁ tārakā''dibhya itac|
Untranslated yet.
५.२.३७ प्रमाणे द्वयसज्दघ्नञ्मात्रचः।
5.2.37 Pramāṇe dvayasajdaghnañmātracaḥ|
Untranslated yet.
५.२.३८ पुरुषहस्तिभ्यामण् च।
5.2.38 Puruṣahastibhyāmaṇ ca|
Untranslated yet.
५.२.३९ यद्तदेतेभ्यः परिमाणे वतुप्।
5.2.39 Yadtadetebhyaḥ parimāṇe vatup|
Untranslated yet.
५.२.४० किमिदम्भ्यां वो घः।
5.2.40 Kimidambhyāṁ vo ghaḥ|
Untranslated yet.
५.२.४१ किमः सङ्ख्यापरिमाणे डति च।
5.2.41 Kimaḥ saṅkhyāparimāṇe ḍati ca|
Untranslated yet.
५.२.४२ सङ्ख्याया अवयवे तयप्।
5.2.42 Saṅkhyāyā avayave tayap|
Untranslated yet.
५.२.४३ द्वित्रिभ्यां तयस्यायज्वा।
5.2.43 Dvitribhyāṁ tayasyāyajvā|
Untranslated yet.
५.२.४४ उभादुदात्तो नित्यम्।
5.2.44 Ubhādudātto nityam|
Untranslated yet.
५.२.४५ तदस्मिन्नधिकमिति दशान्ताड्डः।
5.2.45 Tadasminnadhikamiti daśāntāḍḍaḥ|
Untranslated yet.
५.२.४६ शदन्तविंशतेश्च।
5.2.46 Śadantaviṁśateśca|
Untranslated yet.
५.२.४७ सङ्ख्याया गुणस्य निमाने मयट्।
5.2.47 Saṅkhyāyā guṇasya nimāne mayaṭ|
Untranslated yet.
५.२.४८ तस्य पूरणे डट्।
5.2.48 Tasya pūraṇe ḍaṭ|
Untranslated yet.
५.२.४९ नान्तादसङ्ख्याऽऽदेर्मट्।
5.2.49 Nāntādasaṅkhyā''dermaṭ|
Untranslated yet.
५.२.५० थट् च च्छन्दसि।
5.2.50 Thaṭ ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.२.५१ षट्कतिकतिपयचतुरां थुक्।
5.2.51 Ṣaṭkatikatipayacaturāṁ thuk|
Untranslated yet.
५.२.५२ बहुपूगगणसङ्घस्य तिथुक्।
5.2.52 Bahupūgagaṇasaṅghasya tithuk|
Untranslated yet.
५.२.५३ वतोरिथुक्।
5.2.53 Vatorithuk|
Untranslated yet.
५.२.५४ द्वेस्तीयः।
5.2.54 Dvestīyaḥ|
Untranslated yet.
५.२.५५ त्रेः सम्प्रसारणम् च।
5.2.55 Treḥ samprasāraṇam ca|
Untranslated yet.
५.२.५६ विंशत्यादिभ्यस्तमडन्यतरस्याम्।
5.2.56 Viṁśatyādibhyastamaḍanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.२.५७ नित्यं शतादिमासार्धमाससंवत्सराच्च।
5.2.57 Nityaṁ śatādimāsārdhamāsasaṁvatsarācca|
Untranslated yet.
५.२.५८ षष्ट्यादेश्चासङ्ख्याऽऽदेः।
5.2.58 Ṣaṣṭyādeścāsaṅkhyā''deḥ|
Untranslated yet.
५.२.५९ मतौ च्छः सूक्तसाम्नोः।
5.2.59 Matau cchaḥ sūktasāmnoḥ|
Untranslated yet.
५.२.६० अध्यायानुवाकयोर्लुक्।
5.2.60 Adhyāyānuvākayorluk|
Untranslated yet.
५.२.६१ विमुक्तादिभ्योऽण्।
5.2.61 Vimuktādibhyo'ṇ|
Untranslated yet.
५.२.६२ गोषदादिभ्यो वुन्।
5.2.62 Goṣadādibhyo vun|
Untranslated yet.
५.२.६३ तत्र कुशलः पथः।
5.2.63 Tatra kuśalaḥ pathaḥ|
Untranslated yet.
५.२.६४ आकर्षादिभ्यः कन्।
5.2.64 Ākarṣādibhyaḥ kan|
Untranslated yet.
५.२.६५ धनहिरण्यात् कामे।
5.2.65 Dhanahiraṇyāt kāme|
Untranslated yet.
५.२.६६ स्वाङ्गेभ्यः प्रसिते।
5.2.66 Svāṅgebhyaḥ prasite|
Untranslated yet.
५.२.६७ उदराट्ठगाद्यूने।
5.2.67 Udarāṭṭhagādyūne|
Untranslated yet.
५.२.६८ सस्येन परिजातः।
5.2.68 Sasyena parijātaḥ|
Untranslated yet.
५.२.६९ अंशं हारी।
5.2.69 Aṁśaṁ hārī|
Untranslated yet.
५.२.७० तन्त्रादचिरापहृते।
5.2.70 Tantrādacirāpahṛte|
Untranslated yet.
५.२.७१ ब्राह्मणकोष्णिके सञ्ज्ञायाम्।
5.2.71 Brāhmaṇakoṣṇike sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.२.७२ शीतोष्णाभ्यां कारिणि।
5.2.72 Śītoṣṇābhyāṁ kāriṇi|
Untranslated yet.
५.२.७३ अधिकम्।
5.2.73 Adhikam|
Untranslated yet.
५.२.७४ अनुकाभिकाभीकः कमिता।
5.2.74 Anukābhikābhīkaḥ kamitā|
Untranslated yet.
५.२.७५ पार्श्वेनान्विच्छति।
5.2.75 Pārśvenānvicchati|
Untranslated yet.
५.२.७६ अयःशूलदण्डाजिनाभ्यां ठक्ठञौ।
5.2.76 Ayaḥśūladaṇḍājinābhyāṁ ṭhakṭhañau|
Untranslated yet.
५.२.७७ तावतिथं ग्रहणमिति लुग्वा।
5.2.77 Tāvatithaṁ grahaṇamiti lugvā|
Untranslated yet.
५.२.७८ स एषां ग्रामणीः।
5.2.78 Sa eṣāṁ grāmaṇīḥ|
Untranslated yet.
५.२.७९ शृङ्खलमस्य बन्धनं करभे।
5.2.79 Śṛṅkhalamasya bandhanaṁ karabhe|
Untranslated yet.
५.२.८० उत्क उन्मनाः।
5.2.80 Utka unmanāḥ|
Untranslated yet.
५.२.८१ कालप्रयोजनाद्रोगे।
5.2.81 Kālaprayojanādroge|
Untranslated yet.
५.२.८२ तदस्मिन्नन्नं प्राये सञ्ज्ञायाम्।
5.2.82 Tadasminnannaṁ prāye sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.२.८३ कुल्माषादञ्।
5.2.83 Kulmāṣādañ|
Untranslated yet.
५.२.८४ श्रोत्रियंश्छन्दोऽधीते।
5.2.84 Śrotriyaṁśchando'dhīte|
Untranslated yet.
५.२.८५ श्राद्धमनेन भुक्तमिनिठनौ।
5.2.85 Śrāddhamanena bhuktaminiṭhanau|
Untranslated yet.
५.२.८६ पूर्वादिनिः।
5.2.86 Pūrvādiniḥ|
Untranslated yet.
५.२.८७ सपूर्वाच्च।
5.2.87 Sapūrvācca|
Untranslated yet.
५.२.८८ इष्टादिभ्यश्च।
5.2.88 Iṣṭādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.२.८९ छन्दसि परिपन्थिपरिपरिणौ पर्यवस्थातरि।
5.2.89 Chandasi paripanthiparipariṇau paryavasthātari|
Untranslated yet.
५.२.९० अनुपद्यन्वेष्टा।
5.2.90 Anupadyanveṣṭā|
Untranslated yet.
५.२.९१ साक्षाद्द्रष्टरि सञ्ज्ञायाम्।
5.2.91 Sākṣāddraṣṭari sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.२.९२ क्षेत्रियच् परक्षेत्रे चिकित्स्यः।
5.2.92 Kṣetriyac parakṣetre cikitsyaḥ|
Untranslated yet.
५.२.९३ इन्द्रियमिन्द्रलिङ्गमिन्द्रदृष्टमिन्द्रसृष्टमिन्द्रजुष्टमिन्द्रदत्तमिति वा।
5.2.93 Indriyamindraliṅgamindradṛṣṭamindrasṛṣṭamindrajuṣṭamindradattamiti vā|
Untranslated yet.
५.२.९४ तदस्यास्त्यस्मिन्निति मतुप्।
5.2.94 Tadasyāstyasminniti matup|
Untranslated yet.
५.२.९५ रसादिभ्यश्च।
5.2.95 Rasādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.२.९६ प्राणिस्थादातो लजन्यतरस्याम्।
5.2.96 Prāṇisthādāto lajanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.२.९७ सिध्मादिभ्यश्च।
5.2.97 Sidhmādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.२.९८ वत्सांसाभ्यां कामबले।
5.2.98 Vatsāṁsābhyāṁ kāmabale|
Untranslated yet.
५.२.९९ फेनादिलच् च।
5.2.99 Phenādilac ca|
Untranslated yet.
५.२.१०० लोमादिपामादिपिच्छादिभ्यः शनेलचः।
5.2.100 Lomādipāmādipicchādibhyaḥ śanelacaḥ|
Untranslated yet.
५.२.१०१ प्रज्ञाश्रद्धाऽर्चावृत्तिभ्यो णः।
5.2.101 Prajñāśraddhā'rcāvṛttibhyo ṇaḥ|
Untranslated yet.
५.२.१०२ तपःसहस्राभ्यां विनीनी।
5.2.102 Tapaḥsahasrābhyāṁ vinīnī|
Untranslated yet.
५.२.१०३ अण् च।
5.2.103 Aṇ ca|
Untranslated yet.
५.२.१०४ सिकताशर्कराभ्यां च।
5.2.104 Sikatāśarkarābhyāṁ ca|
Untranslated yet.
५.२.१०५ देशे लुबिलचौ च।
5.2.105 Deśe lubilacau ca|
Untranslated yet.
५.२.१०६ दन्त उन्नत उरच्।
5.2.106 Danta unnata urac|
Untranslated yet.
५.२.१०७ ऊषसुषिमुष्कमधो रः।
5.2.107 Ūṣasuṣimuṣkamadho raḥ|
Untranslated yet.
५.२.१०८ द्युद्रुभ्यां मः।
5.2.108 Dyudrubhyāṁ maḥ|
Untranslated yet.
५.२.१०९ केशाद्वोऽन्यतरस्याम्।
5.2.109 Keśādvo'nyatarasyām|
Untranslated yet.
५.२.११० गाण्ड्यजगात् सञ्ज्ञायाम्।
5.2.110 Gāṇḍyajagāt sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.२.१११ काण्डाण्डादीरन्नीरचौ।
5.2.111 Kāṇḍāṇḍādīrannīracau|
Untranslated yet.
५.२.११२ रजःकृष्यासुतिपरिषदो वलच्।
5.2.112 Rajaḥkṛṣyāsutipariṣado valac|
Untranslated yet.
५.२.११३ दन्तशिखात् सञ्ज्ञायाम्।
5.2.113 Dantaśikhāt sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.२.११४ ज्योत्स्नातमिस्राशृङ्गिणोजस्विन्नूर्जस्वलगोमिन्मलिनमलीमसाः।
5.2.114 Jyotsnātamisrāśṛṅgiṇojasvinnūrjasvalagominmalinamalīmasāḥ|
Untranslated yet.
५.२.११५ अत इनिठनौ।
5.2.115 Ata iniṭhanau|
Untranslated yet.
५.२.११६ व्रीह्यादिभ्यश्च।
5.2.116 Vrīhyādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.२.११७ तुन्दादिभ्य इलच् च।
5.2.117 Tundādibhya ilac ca|
Untranslated yet.
५.२.११८ एकगोपूर्वाट्ठञ् नित्यम्।
5.2.118 Ekagopūrvāṭṭhañ nityam|
Untranslated yet.
५.२.११९ शतसहस्रान्ताच्च निष्कात्।
5.2.119 Śatasahasrāntācca niṣkāt|
Untranslated yet.
५.२.१२० रूपादाहतप्रशंसयोरप्।
5.2.120 Rūpādāhatapraśaṁsayorap|
Untranslated yet.
५.२.१२१ अस्मायामेधास्रजो विनिः।
5.2.121 Asmāyāmedhāsrajo viniḥ|
Untranslated yet.
५.२.१२२ बहुलं छन्दसि।
5.2.122 Bahulaṁ chandasi|
Untranslated yet.
५.२.१२३ ऊर्णाया युस्।
5.2.123 Ūrṇāyā yus|
Untranslated yet.
५.२.१२४ वाचो ग्मिनिः।
5.2.124 Vāco gminiḥ|
Untranslated yet.
५.२.१२५ आलजाटचौ बहुभाषिणि।
5.2.125 Ālajāṭacau bahubhāṣiṇi|
Untranslated yet.
५.२.१२६ स्वामिन्नैश्वर्ये।
5.2.126 Svāminnaiśvarye|
Untranslated yet.
५.२.१२७ अर्शादिभ्योऽच्।
5.2.127 Arśādibhyo'c|
Untranslated yet.
५.२.१२८ द्वन्द्वोपतापगर्ह्यात् प्राणिस्थादिनिः।
5.2.128 Dvandvopatāpagarhyāt prāṇisthādiniḥ|
Untranslated yet.
५.२.१२९ वातातिसाराभ्यां कुक् च।
5.2.129 Vātātisārābhyāṁ kuk ca|
Untranslated yet.
५.२.१३० वयसि पूरणात्।
5.2.130 Vayasi pūraṇāt|
Untranslated yet.
५.२.१३१ सुखादिभ्यश्च।
5.2.131 Sukhādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.२.१३२ धर्मशीलवर्णान्ताच्च।
5.2.132 Dharmaśīlavarṇāntācca|
Untranslated yet.
५.२.१३३ हस्ताज्जातौ।
5.2.133 Hastājjātau|
Untranslated yet.
५.२.१३४ वर्णाद्ब्रह्मचारिणि।
5.2.134 Varṇādbrahmacāriṇi|
Untranslated yet.
५.२.१३५ पुष्करादिभ्यो देशे।
5.2.135 Puṣkarādibhyo deśe|
Untranslated yet.
५.२.१३६ बलादिभ्यो मतुबन्यतरस्याम्।
5.2.136 Balādibhyo matubanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.२.१३७ सञ्ज्ञायां मन्माभ्याम्।
5.2.137 Sañjñāyāṁ manmābhyām|
Untranslated yet.
५.२.१३८ कंशम्भ्यां बभयुस्तितुतयसः।
5.2.138 Kaṁśambhyāṁ babhayustitutayasaḥ|
Untranslated yet.
५.२.१३९ तुन्दिवलिवटेर्भः।
5.2.139 Tundivalivaṭerbhaḥ|
Untranslated yet.
५.२.१४० अहंशुभमोर्युस्।
5.2.140 Ahaṁśubhamoryus|
Untranslated yet.
Subchapter 3
५.३.१ प्राग्दिशो विभक्तिः।
5.3.1 Prāgdiśo vibhaktiḥ|
Untranslated yet.
५.३.२ किंसर्वनामबहुभ्योऽद्व्यादिभ्यः।
5.3.2 Kiṁsarvanāmabahubhyo'dvyādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.३.३ इदम इश्।
5.3.3 Idama iś|
Untranslated yet.
५.३.४ एतेतौ रथोः।
5.3.4 Etetau rathoḥ|
Untranslated yet.
५.३.५ एतदोऽश्।
5.3.5 Etado'ś|
Untranslated yet.
५.३.६ सर्वस्य सोऽन्यतरस्यां दि।
5.3.6 Sarvasya so'nyatarasyāṁ di|
Untranslated yet.
५.३.७ पञ्चम्यास्तसिल्।
5.3.7 Pañcamyāstasil|
Untranslated yet.
५.३.८ तसेश्च।
5.3.8 Taseśca|
Untranslated yet.
५.३.९ पर्यभिभ्यां च।
5.3.9 Paryabhibhyāṁ ca|
Untranslated yet.
५.३.१० सप्तम्यास्त्रल्।
5.3.10 Saptamyāstral|
Untranslated yet.
५.३.११ इदमो हः।
5.3.11 Idamo haḥ|
Untranslated yet.
५.३.१२ किमोऽत्।
5.3.12 Kimo't|
Untranslated yet.
५.३.१३ वा ह च च्छन्दसि।
5.3.13 Vā ha ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.३.१४ इतराभ्योऽपि दृश्यन्ते।
5.3.14 Itarābhyo'pi dṛśyante|
Untranslated yet.
५.३.१५ सर्वैकान्यकिंयत्तदः काले दा।
5.3.15 Sarvaikānyakiṁyattadaḥ kāle dā|
Untranslated yet.
५.३.१६ इदमो र्हिल्।
5.3.16 Idamo rhil|
Untranslated yet.
५.३.१७ अधुना।
5.3.17 Adhunā|
Untranslated yet.
५.३.१८ दानीं च।
5.3.18 Dānīṁ ca|
Untranslated yet.
५.३.१९ तदो दा च।
5.3.19 Tado dā ca|
Untranslated yet.
५.३.२० तयोर्दार्हिलौ च च्छन्दसि।
5.3.20 Tayordārhilau ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.३.२१ अनद्यतने र्हिलन्यतरस्याम्।
5.3.21 Anadyatane rhilanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.३.२२ सद्यःपरुत्परार्यैषमःपरेद्यव्यद्यपूर्वेद्युरन्येद्युरन्यतरेद्युरितरेद्युरपरेद्युरधरेद्युरुभयेद्युरुत्तरेद्युः।
5.3.22 Sadyaḥparutparāryaiṣamaḥparedyavyadyapūrvedyuranyedyuranyataredyuritaredyuraparedyuradharedyurubhayedyuruttaredyuḥ|
Untranslated yet.
५.३.२३ प्रकारवचने थाल्।
5.3.23 Prakāravacane thāl|
Untranslated yet.
५.३.२४ इदमस्थमुः।
5.3.24 Idamasthamuḥ|
Untranslated yet.
५.३.२५ किमश्च।
5.3.25 Kimaśca|
Untranslated yet.
५.३.२६ था हेतौ च च्छन्दसि।
5.3.26 Thā hetau ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.३.२७ दिक्शब्देभ्यः सप्तमीपञ्चमीप्रथमाभ्यो दिग्देशकालेष्वस्तातिः।
5.3.27 Dikśabdebhyaḥ saptamīpañcamīprathamābhyo digdeśakāleṣvastātiḥ|
Untranslated yet.
५.३.२८ दक्षिणोत्तराभ्यामतसुच्।
5.3.28 Dakṣiṇottarābhyāmatasuc|
Untranslated yet.
५.३.२९ विभाषा परावराभ्याम्।
5.3.29 Vibhāṣā parāvarābhyām|
Untranslated yet.
५.३.३० अञ्चेर्लुक्।
5.3.30 Añcerluk|
Untranslated yet.
५.३.३१ उपर्युपरिष्टात्।
5.3.31 Uparyupariṣṭāt|
Untranslated yet.
५.३.३२ पश्चात्।
5.3.32 Paścāt|
Untranslated yet.
५.३.३३ पश्च पश्चा च च्छन्दसि।
5.3.33 Paśca paścā ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.३.३४ उत्तराधरदक्षिणादातिः।
5.3.34 Uttarādharadakṣiṇādātiḥ|
Untranslated yet.
५.३.३५ एनबन्यतरस्यामदूरेऽपञ्चम्याः।
5.3.35 Enabanyatarasyāmadūre'pañcamyāḥ|
Untranslated yet.
५.३.३६ दक्षिणादाच्।
5.3.36 Dakṣiṇādāc|
Untranslated yet.
५.३.३७ आहि च दूरे।
5.3.37 Āhi ca dūre|
Untranslated yet.
५.३.३८ उत्तराच्च।
5.3.38 Uttarācca|
Untranslated yet.
५.३.३९ पूर्वाधरावराणामसि पुरधवश्चैषाम्।
5.3.39 Pūrvādharāvarāṇāmasi puradhavaścaiṣām|
Untranslated yet.
५.३.४० अस्ताति च।
5.3.40 Astāti ca|
Untranslated yet.
५.३.४१ विभाषाऽवरस्य।
5.3.41 Vibhāṣā'varasya|
Untranslated yet.
५.३.४२ सङ्ख्याया विधाऽर्थे धा।
5.3.42 Saṅkhyāyā vidhā'rthe dhā|
Untranslated yet.
५.३.४३ अधिकरणविचाले च।
5.3.43 Adhikaraṇavicāle ca|
Untranslated yet.
५.३.४४ एकाद्धो ध्यमुञन्यारयाम्।
5.3.44 Ekāddho dhyamuñanyārayām|
Untranslated yet.
५.३.४५ द्वित्र्योश्च धमुञ्।
5.3.45 Dvitryośca dhamuñ|
Untranslated yet.
५.३.४६ एधाच्च।
5.3.46 Edhācca|
Untranslated yet.
५.३.४७ याप्ये पाशप्।
5.3.47 Yāpye pāśap|
Untranslated yet.
५.३.४८ पूरणाद्भागे तीयादन्।
5.3.48 Pūraṇādbhāge tīyādan|
Untranslated yet.
५.३.४९ प्रागेकादशभ्योऽच्छन्दसि।
5.3.49 Prāgekādaśabhyo'cchandasi|
Untranslated yet.
५.३.५० षष्ठाष्टमाभ्यां ञ च।
5.3.50 Ṣaṣṭhāṣṭamābhyāṁ ña ca|
Untranslated yet.
५.३.५१ मानपश्वङ्गयोः कन्लुकौ च।
5.3.51 Mānapaśvaṅgayoḥ kanlukau ca|
Untranslated yet.
५.३.५२ एकादाकिनिच्चासहाये।
5.3.52 Ekādākiniccāsahāye|
Untranslated yet.
५.३.५३ भूतपूर्वे चरट्।
5.3.53 Bhūtapūrve caraṭ|
Untranslated yet.
५.३.५४ षष्ठ्या रूप्य च।
5.3.54 Ṣaṣṭhyā rūpya ca|
Untranslated yet.
५.३.५५ अतिशायने तमबिष्ठनौ।
5.3.55 Atiśāyane tamabiṣṭhanau|
Untranslated yet.
५.३.५६ तिङश्च।
5.3.56 Tiṅaśca|
Untranslated yet.
५.३.५७ द्विवचनविभज्योपपदे तरबीयसुनौ।
5.3.57 Dvivacanavibhajyopapade tarabīyasunau|
Untranslated yet.
५.३.५८ अजादी गुणवचनादेव।
5.3.58 Ajādī guṇavacanādeva|
Untranslated yet.
५.३.५९ तुश्छन्दसि।
5.3.59 Tuśchandasi|
Untranslated yet.
५.३.६० प्रशस्यस्य श्रः।
5.3.60 Praśasyasya śraḥ|
Untranslated yet.
५.३.६१ ज्य च।
5.3.61 Jya ca|
Untranslated yet.
५.३.६२ वृद्धस्य च।
5.3.62 Vṛddhasya ca|
Untranslated yet.
५.३.६३ अन्तिकबाढयोर्नेदसाधौ।
5.3.63 Antikabāḍhayornedasādhau|
Untranslated yet.
५.३.६४ युवाल्पयोः कनन्यतरस्याम्।
5.3.64 Yuvālpayoḥ kananyatarasyām|
Untranslated yet.
५.३.६५ विन्मतोर्लुक्।
5.3.65 Vinmatorluk|
Untranslated yet.
५.३.६६ प्रशंसायां रूपप्।
5.3.66 Praśaṁsāyāṁ rūpap|
Untranslated yet.
५.३.६७ ईषदसमाप्तौ कल्पब्देश्यदेशीयरः।
5.3.67 Īṣadasamāptau kalpabdeśyadeśīyaraḥ|
Untranslated yet.
५.३.६८ विभाषा सुपो बहुच् पुरस्तात्तु।
5.3.68 Vibhāṣā supo bahuc purastāttu|
Untranslated yet.
५.३.६९ प्रकारवचने जातीयर्.
५.३.७० प्रागिवात्कः।
5.3.69 Prakāravacane jātīyar.
5.3.70 Prāgivātkaḥ|
Untranslated yet.
५.३.७१ अव्ययसर्वनाम्नामकच् प्राक् टेः।
5.3.71 Avyayasarvanāmnāmakac prāk ṭeḥ|
Untranslated yet.
५.३.७२ कस्य च दः।
5.3.72 Kasya ca daḥ|
Untranslated yet.
५.३.७३ अज्ञाते।
5.3.73 Ajñāte|
Untranslated yet.
५.३.७४ कुत्सिते।
5.3.74 Kutsite|
Untranslated yet.
५.३.७५ सञ्ज्ञायां कन्।
5.3.75 Sañjñāyāṁ kan|
Untranslated yet.
५.३.७६ अनुकम्पायाम्।
5.3.76 Anukampāyām|
Untranslated yet.
५.३.७७ नीतौ च तद्युक्तात्।
5.3.77 Nītau ca tadyuktāt|
Untranslated yet.
५.३.७८ बह्वचो मनुष्यनाम्नष्ठज्वा।
5.3.78 Bahvaco manuṣyanāmnaṣṭhajvā|
Untranslated yet.
५.३.७९ घनिलचौ च।
5.3.79 Ghanilacau ca|
Untranslated yet.
५.३.८० प्राचामुपादेरडज्वुचौ च।
5.3.80 Prācāmupāderaḍajvucau ca|
Untranslated yet.
५.३.८१ जातिनाम्नः कन्।
5.3.81 Jātināmnaḥ kan|
Untranslated yet.
५.३.८२ अजिनान्तस्योत्तरपदलोपश्च।
5.3.82 Ajināntasyottarapadalopaśca|
Untranslated yet.
५.३.८३ ठाजादावूर्ध्वं द्वितीयादचः।
5.3.83 Ṭhājādāvūrdhvaṁ dvitīyādacaḥ|
Untranslated yet.
५.३.८४ शेवलसुपरिविशालवरुणार्यमादीनां तृतीयात्।
5.3.84 Śevalasupariviśālavaruṇāryamādīnāṁ tṛtīyāt|
Untranslated yet.
५.३.८५ अल्पे।
5.3.85 Alpe|
Untranslated yet.
५.३.८६ ह्रस्वे।
5.3.86 Hrasve|
Untranslated yet.
५.३.८७ सञ्ज्ञायां कन्।
5.3.87 Sañjñāyāṁ kan|
Untranslated yet.
५.३.८८ कुटीशमीशुण्डाभ्यो रः।
5.3.88 Kuṭīśamīśuṇḍābhyo raḥ|
Untranslated yet.
५.३.८९ कुत्वा डुपच्।
5.3.89 Kutvā ḍupac|
Untranslated yet.
५.३.९० कासूगोणीभ्यां ष्टरच्।
5.3.90 Kāsūgoṇībhyāṁ ṣṭarac|
Untranslated yet.
५.३.९१ वत्सोक्षाश्वर्षभेभ्यश्च तनुत्वे।
5.3.91 Vatsokṣāśvarṣabhebhyaśca tanutve|
Untranslated yet.
५.३.९२ किंयत्तदो निर्द्धारणे द्वयोरेकस्य डतरच्।
5.3.92 Kiṁyattado nirddhāraṇe dvayorekasya ḍatarac|
Untranslated yet.
५.३.९३ वा बहूनां जातिपरिप्रश्ने डतमच्।
5.3.93 Vā bahūnāṁ jātiparipraśne ḍatamac|
Untranslated yet.
५.३.९४ एकाच्च प्राचाम्।
5.3.94 Ekācca prācām|
Untranslated yet.
५.३.९५ अवक्षेपणे कन्।
5.3.95 Avakṣepaṇe kan|
Untranslated yet.
५.३.९६ इवे प्रतिकृतौ।
5.3.96 Ive pratikṛtau|
Untranslated yet.
५.३.९७ सञ्ज्ञायां च।
5.3.97 Sañjñāyāṁ ca|
Untranslated yet.
५.३.९८ लुम्मनुष्ये।
5.3.98 Lummanuṣye|
Untranslated yet.
५.३.९९ जीविकाऽर्थे चापण्ये।
5.3.99 Jīvikā'rthe cāpaṇye|
Untranslated yet.
५.३.१०० देवपथादिभ्यश्च।
5.3.100 Devapathādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.३.१०१ वस्तेर्ढञ्।
5.3.101 Vasterḍhañ|
Untranslated yet.
५.३.१०२ शिलाया ढः।
5.3.102 Śilāyā ḍhaḥ|
Untranslated yet.
५.३.१०३ शाखाऽऽदिभ्यो यत्।
5.3.103 Śākhā''dibhyo yat|
Untranslated yet.
५.३.१०४ द्रव्यं च भव्ये।
5.3.104 Dravyaṁ ca bhavye|
Untranslated yet.
५.३.१०५ कुशाग्राच्छः।
5.3.105 Kuśāgrācchaḥ|
Untranslated yet.
५.३.१०६ समासाच्च तद्विषयात्।
5.3.106 Samāsācca tadviṣayāt|
Untranslated yet.
५.३.१०७ शर्कराऽऽदिभ्योऽण्।
5.3.107 Śarkarā''dibhyo'ṇ|
Untranslated yet.
५.३.१०८ अङ्गुल्यादिभ्यष्ठक्।
5.3.108 Aṅgulyādibhyaṣṭhak|
Untranslated yet.
५.३.१०९ एकशालायाष्ठजन्यतरस्याम्।
5.3.109 Ekaśālāyāṣṭhajanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.३.११० कर्कलोहितादीकक्।
5.3.110 Karkalohitādīkak|
Untranslated yet.
५.३.१११ प्रत्नपूर्वविश्वेमात्थाल् छन्दसि।
5.3.111 Pratnapūrvaviśvemātthāl chandasi|
Untranslated yet.
५.३.११२ पूगाञ्ञ्योऽग्रामणीपूर्वात्।
5.3.112 Pūgāññyo'grāmaṇīpūrvāt|
Untranslated yet.
५.३.११३ व्रातच्फञोरस्त्रियाम्।
5.3.113 Vrātacphañorastriyām|
Untranslated yet.
५.३.११४ आयुधजीविसङ्घाञ्ञ्यड्वाहीकेष्वब्राह्मणराजन्यात्।
5.3.114 Āyudhajīvisaṅghāññyaḍvāhīkeṣvabrāhmaṇarājanyāt|
Untranslated yet.
५.३.११५ वृकाट्टेण्यण्।
5.3.115 Vṛkāṭṭeṇyaṇ|
Untranslated yet.
५.३.११६ दामन्यादित्रिगर्तषष्ठाच्छः।
5.3.116 Dāmanyāditrigartaṣaṣṭhācchaḥ|
Untranslated yet.
५.३.११७ पर्श्वादियौधेयादिभ्यामणञौ।
5.3.117 Parśvādiyaudheyādibhyāmaṇañau|
Untranslated yet.
५.३.११८ अभिजिद्विदभृच्छालावच्छिखावच्छमीवदूर्णावच्छ्रुमदणो यञ्।
5.3.118 Abhijidvidabhṛcchālāvacchikhāvacchamīvadūrṇāvacchrumadaṇo yañ|
Untranslated yet.
५.३.११९ ञ्यादयस्तद्राजाः।
5.3.119 Ñyādayastadrājāḥ|
Untranslated yet.
Subchapter 4
५.४.१ पादशतस्य सङ्ख्याऽऽदेर्वीप्सायां वुन् लोपश्च।
5.4.1 Pādaśatasya saṅkhyā''dervīpsāyāṁ vun lopaśca|
Untranslated yet.
५.४.२ दण्डव्यवसर्गयोश्च।
5.4.2 Daṇḍavyavasargayośca|
Untranslated yet.
५.४.३ स्थूलादिभ्यः प्रकारवचने कन्।
5.4.3 Sthūlādibhyaḥ prakāravacane kan|
Untranslated yet.
५.४.४ अनत्यन्तगतौ क्तात्।
5.4.4 Anatyantagatau ktāt|
Untranslated yet.
५.४.५ न सामिवचने।
5.4.5 Na sāmivacane|
Untranslated yet.
५.४.६ बृहत्या आच्छादने।
5.4.6 Bṛhatyā ācchādane|
Untranslated yet.
५.४.७ अषडक्षाशितङ्ग्वलङ्कर्मालम्पुरुषाध्युत्तरपदात्खः।
5.4.7 Aṣaḍakṣāśitaṅgvalaṅkarmālampuruṣādhyuttarapadātkhaḥ|
Untranslated yet.
५.४.८ विभाषा अञ्चेरदिक्स्त्रियाम्।
5.4.8 Vibhāṣā añceradikstriyām|
Untranslated yet.
५.४.९ जात्यन्ताच्छ बन्धुनि।
5.4.9 Jātyantāccha bandhuni|
Untranslated yet.
५.४.१० स्थानान्ताद्विभाषा सस्थानेनेति चेत्।
5.4.10 Sthānāntādvibhāṣā sasthāneneti cet|
Untranslated yet.
५.४.११ किमेत्तिङव्ययघादाम्वद्रव्यप्रकर्षे।
5.4.11 Kimettiṅavyayaghādāmvadravyaprakarṣe|
Untranslated yet.
५.४.१२ अमु च च्छन्दसि।
5.4.12 Amu ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.४.१३ अनुगादिनष्ठक्।
5.4.13 Anugādinaṣṭhak|
Untranslated yet.
५.४.१४ णचः स्त्रियामञ्।
5.4.14 Ṇacaḥ striyāmañ|
Untranslated yet.
५.४.१५ अणिनुणः।
5.4.15 Aṇinuṇaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१६ विसारिणो मत्स्ये।
5.4.16 Visāriṇo matsye|
Untranslated yet.
५.४.१७ सङ्ख्यायाः क्रियाऽभ्यावृत्तिगणने कृत्वसुच्।
5.4.17 Saṅkhyāyāḥ kriyā'bhyāvṛttigaṇane kṛtvasuc|
Untranslated yet.
५.४.१८ द्वित्रिचतुर्भ्यः सुच्।
5.4.18 Dvitricaturbhyaḥ suc|
Untranslated yet.
५.४.१९ एकस्य सकृच्च।
5.4.19 Ekasya sakṛcca|
Untranslated yet.
५.४.२० विभाषा बहोर्धाऽविप्रकृष्टकाले।
5.4.20 Vibhāṣā bahordhā'viprakṛṣṭakāle|
Untranslated yet.
५.४.२१ तत्प्रकृतवचने मयट्।
5.4.21 Tatprakṛtavacane mayaṭ|
Untranslated yet.
५.४.२२ समूहवच्च बहुषु।
5.4.22 Samūhavacca bahuṣu|
Untranslated yet.
५.४.२३ अनन्तावसथेतिहभेषजाञ्ञ्यः।
5.4.23 Anantāvasathetihabheṣajāññyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.२४ देवतान्तात्तादर्थ्ये यत्।
5.4.24 Devatāntāttādarthye yat|
Untranslated yet.
५.४.२५ पादार्घाभ्यां च।
5.4.25 Pādārghābhyāṁ ca|
Untranslated yet.
५.४.२६ अतिथेर्ञ्यः।
5.4.26 Atitherñyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.२७ देवात्तल्।
5.4.27 Devāttal|
Untranslated yet.
५.४.२८ अवेः कः।
5.4.28 Aveḥ kaḥ|
Untranslated yet.
५.४.२९ यावादिभ्यः कन्।
5.4.29 Yāvādibhyaḥ kan|
Untranslated yet.
५.४.३० लोहितान्मणौ।
5.4.30 Lohitānmaṇau|
Untranslated yet.
५.४.३१ वर्णे चानित्ये।
5.4.31 Varṇe cānitye|
Untranslated yet.
५.४.३२ रक्ते।
5.4.32 Rakte|
Untranslated yet.
५.४.३३ कालाच्च।
5.4.33 Kālācca|
Untranslated yet.
५.४.३४ विनयादिभ्यष्ठक्।
5.4.34 Vinayādibhyaṣṭhak|
Untranslated yet.
५.४.३५ वाचो व्याहृतार्थायाम्।
5.4.35 Vāco vyāhṛtārthāyām|
Untranslated yet.
५.४.३६ तद्युक्तात् कर्मणोऽण्।
5.4.36 Tadyuktāt karmaṇo'ṇ|
Untranslated yet.
५.४.३७ ओषधेरजातौ।
5.4.37 Oṣadherajātau|
Untranslated yet.
५.४.३८ प्रज्ञादिभ्यश्च।
5.4.38 Prajñādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.४.३९ मृदस्तिकन्।
5.4.39 Mṛdastikan|
Untranslated yet.
५.४.४० सस्नौ प्रशंसायाम्।
5.4.40 Sasnau praśaṁsāyām|
Untranslated yet.
५.४.४१ वृकज्येष्ठाभ्यां तिल्तातिलौ च च्छन्दसि।
5.4.41 Vṛkajyeṣṭhābhyāṁ tiltātilau ca cchandasi|
Untranslated yet.
५.४.४२ बह्वल्पार्थाच्छस् कारकादन्यतरस्याम्।
5.4.42 Bahvalpārthācchas kārakādanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.४.४३ सङ्ख्यैकवचनाच्च वीप्सायाम्।
5.4.43 Saṅkhyaikavacanācca vīpsāyām|
Untranslated yet.
५.४.४४ प्रतियोगे पञ्चम्यास्तसिः।
5.4.44 Pratiyoge pañcamyāstasiḥ|
Untranslated yet.
५.४.४५ अपादाने चाहीयरुहोः।
5.4.45 Apādāne cāhīyaruhoḥ|
Untranslated yet.
५.४.४६ अतिग्रहाव्यथनक्षेपेष्वकर्तरि तृतीयायाः।
5.4.46 Atigrahāvyathanakṣepeṣvakartari tṛtīyāyāḥ|
Untranslated yet.
५.४.४७ हीयमानपापयोगाच्च।
5.4.47 Hīyamānapāpayogācca|
Untranslated yet.
५.४.४८ षष्ठ्या व्याश्रये।
5.4.48 Ṣaṣṭhyā vyāśraye|
Untranslated yet.
५.४.४९ रोगाच्चापनयने।
5.4.49 Rogāccāpanayane|
Untranslated yet.
५.४.५० अभूततद्भावे कृभ्वस्तियोगे सम्पद्यकर्तरि च्विः।
5.4.50 Abhūtatadbhāve kṛbhvastiyoge sampadyakartari cviḥ|
Untranslated yet.
५.४.५१ अरुर्मनश्चक्षुश्चेतोरहोरजसां लोपश्च।
5.4.51 Arurmanaścakṣuścetorahorajasāṁ lopaśca|
Untranslated yet.
५.४.५२ विभाषा साति कार्त्स्न्ये।
5.4.52 Vibhāṣā sāti kārtsnye|
Untranslated yet.
५.४.५३ अभिविधौ सम्पदा च।
5.4.53 Abhividhau sampadā ca|
Untranslated yet.
५.४.५४ तदधीनवचने।
5.4.54 Tadadhīnavacane|
Untranslated yet.
५.४.५५ देये त्रा च।
5.4.55 Deye trā ca|
Untranslated yet.
५.४.५६ देवमनुष्यपुरुषमर्त्येभ्यो द्वितीयासप्तम्योर्बहुलम्।
5.4.56 Devamanuṣyapuruṣamartyebhyo dvitīyāsaptamyorbahulam|
Untranslated yet.
५.४.५७ अव्यक्तानुकरणाद्द्व्यजवरार्धादनितौ डाच्।
5.4.57 Avyaktānukaraṇāddvyajavarārdhādanitau ḍāc|
Untranslated yet.
५.४.५८ कृञो द्वितीयतृतीयशम्बबीजात् कृषौ।
5.4.58 Kṛño dvitīyatṛtīyaśambabījāt kṛṣau|
Untranslated yet.
५.४.५९ सङ्ख्यायाश्च गुणान्तायाः।
5.4.59 Saṅkhyāyāśca guṇāntāyāḥ|
Untranslated yet.
५.४.६० समयाच्च यापनायाम्।
5.4.60 Samayācca yāpanāyām|
Untranslated yet.
५.४.६१ सपत्त्रनिष्पत्रादतिव्यथने।
5.4.61 Sapattraniṣpatrādativyathane|
Untranslated yet.
५.४.६२ निष्कुलान्निष्कोषणे।
5.4.62 Niṣkulānniṣkoṣaṇe|
Untranslated yet.
५.४.६३ सुखप्रियादानुलोम्ये।
5.4.63 Sukhapriyādānulomye|
Untranslated yet.
५.४.६४ दुःखात् प्रातिलोम्ये।
5.4.64 Duḥkhāt prātilomye|
Untranslated yet.
५.४.६५ शूलात् पाके।
5.4.65 Śūlāt pāke|
Untranslated yet.
५.४.६६ सत्यादशपथे।
5.4.66 Satyādaśapathe|
Untranslated yet.
५.४.६७ मद्रात् परिवापणे।
5.4.67 Madrāt parivāpaṇe|
Untranslated yet.
५.४.६८ समासान्ताः।
5.4.68 Samāsāntāḥ|
Untranslated yet.
५.४.६९ न पूजनात्।
5.4.69 Na pūjanāt|
Untranslated yet.
५.४.७० किमः क्षेपे।
5.4.70 Kimaḥ kṣepe|
Untranslated yet.
५.४.७१ नञस्तत्पुरुषात्।
5.4.71 Nañastatpuruṣāt|
Untranslated yet.
५.४.७२ पथो विभाषा।
5.4.72 Patho vibhāṣā|
Untranslated yet.
५.४.७३ बहुव्रीहौ सङ्ख्येये डजबहुगणात्।
5.4.73 Bahuvrīhau saṅkhyeye ḍajabahugaṇāt|
Untranslated yet.
५.४.७४ ऋक्पूरप्धूःपथामानक्षे।
5.4.74 Ṛkpūrapdhūḥpathāmānakṣe|
Untranslated yet.
५.४.७५ अच् प्रत्यन्ववपूर्वात् सामलोम्नः।
5.4.75 Ac pratyanvavapūrvāt sāmalomnaḥ|
Untranslated yet.
५.४.७६ अक्ष्णोऽदर्शनात्।
5.4.76 Akṣṇo'darśanāt|
Untranslated yet.
५.४.७७ अचतुरविचतुरसुचतुरस्त्रीपुंसधेन्वनडुहर्क्सामवाङ्मनसाक्षिभ्रुवदारगवोर्वष्ठीवपदष्ठीवनक्तन्दिवरत्रिन्दिवाहर्दिवसरजसनिःश्रेयसपुरुषायुषद्व्यायुषत्र्यायुषर्ग्यजुषजातोक्षमहोक्षवृद्धोक्षोपशुनगोष्ठश्वाः।
5.4.77 Acaturavicaturasucaturastrīpuṁsadhenvanaḍuharksāmavāṅmanasākṣibhruvadāragavorvaṣṭhīvapadaṣṭhīvanaktandivaratrindivāhardivasarajasaniḥśreyasapuruṣāyuṣadvyāyuṣatryāyuṣargyajuṣajātokṣamahokṣavṛddhokṣopaśunagoṣṭhaśvāḥ|
Untranslated yet.
५.४.७८ ब्रह्महस्तिभ्याम् वर्च्चसः।
5.4.78 Brahmahastibhyām varccasaḥ|
Untranslated yet.
५.४.७९ अवसमन्धेभ्यस्तमसः।
5.4.79 Avasamandhebhyastamasaḥ|
Untranslated yet.
५.४.८० श्वसो वसीयःश्रेयसः।
5.4.80 Śvaso vasīyaḥśreyasaḥ|
Untranslated yet.
५.४.८१ अन्ववतप्ताद्रहसः।
5.4.81 Anvavataptādrahasaḥ|
Untranslated yet.
५.४.८२ प्रतेरुरसः सप्तमीस्थात्।
5.4.82 Praterurasaḥ saptamīsthāt|
Untranslated yet.
५.४.८३ अनुगवमायामे।
5.4.83 Anugavamāyāme|
Untranslated yet.
५.४.८४ द्विस्तावा त्रिस्तावा वेदिः।
5.4.84 Dvistāvā tristāvā vediḥ|
Untranslated yet.
५.४.८५ उपसर्गादध्वनः।
5.4.85 Upasargādadhvanaḥ|
Untranslated yet.
५.४.८६ तत्पुरुषस्याङ्गुलेः सङ्ख्याऽव्ययादेः।
5.4.86 Tatpuruṣasyāṅguleḥ saṅkhyā'vyayādeḥ|
Untranslated yet.
५.४.८७ अहस्सर्वैकदेशसङ्ख्यातपुण्याच्च रात्रेः।
5.4.87 Ahassarvaikadeśasaṅkhyātapuṇyācca rātreḥ|
Untranslated yet.
५.४.८८ अह्नोऽह्न एतेभ्यः।
5.4.88 Ahno'hna etebhyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.८९ न सङ्ख्याऽऽदेः समाहारे।
5.4.89 Na saṅkhyā''deḥ samāhāre|
Untranslated yet.
५.४.९० उत्तमैकाभ्यां च।
5.4.90 Uttamaikābhyāṁ ca|
Untranslated yet.
५.४.९१ राजाऽहस्सखिभ्यष्टच्।
5.4.91 Rājā'hassakhibhyaṣṭac|
Untranslated yet.
५.४.९२ गोरतद्धितलुकि।
5.4.92 Gorataddhitaluki|
Untranslated yet.
५.४.९३ अग्राख्यायामुरसः।
5.4.93 Agrākhyāyāmurasaḥ|
Untranslated yet.
५.४.९४ अनोऽश्मायस्सरसाम् जातिसञ्ज्ञयोः।
5.4.94 Ano'śmāyassarasām jātisañjñayoḥ|
Untranslated yet.
५.४.९५ ग्रामकौटाभ्यां च तक्ष्णः।
5.4.95 Grāmakauṭābhyāṁ ca takṣṇaḥ|
Untranslated yet.
५.४.९६ अतेः शुनः।
5.4.96 Ateḥ śunaḥ|
Untranslated yet.
५.४.९७ उपमानादप्राणिषु।
5.4.97 Upamānādaprāṇiṣu|
Untranslated yet.
५.४.९८ उत्तरमृगपूर्वाच्च सक्थ्नः।
5.4.98 Uttaramṛgapūrvācca sakthnaḥ|
Untranslated yet.
५.४.९९ नावो द्विगोः।
5.4.99 Nāvo dvigoḥ|
Untranslated yet.
५.४.१०० अर्धाच्च।
5.4.100 Ardhācca|
Untranslated yet.
५.४.१०१ खार्याः प्राचाम्।
5.4.101 Khāryāḥ prācām|
Untranslated yet.
५.४.१०२ द्वित्रिभ्यामञ्जलेः।
5.4.102 Dvitribhyāmañjaleḥ|
Untranslated yet.
५.४.१०३ अनसन्तान्नपुंसकाच्छन्दसि।
5.4.103 Anasantānnapuṁsakācchandasi|
Untranslated yet.
५.४.१०४ ब्रह्मणो जानपदाख्यायाम्।
5.4.104 Brahmaṇo jānapadākhyāyām|
Untranslated yet.
५.४.१०५ कुमहद्भ्यामन्यतरस्याम्।
5.4.105 Kumahadbhyāmanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.४.१०६ द्वन्द्वाच्चुदषहान्तात् समाहारे।
5.4.106 Dvandvāccudaṣahāntāt samāhāre|
Untranslated yet.
५.४.१०७ अव्ययीभावे शरत्प्रभृतिभ्यः।
5.4.107 Avyayībhāve śaratprabhṛtibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१०८ अनश्च।
5.4.108 Anaśca|
Untranslated yet.
५.४.१०९ नपुंसकादन्यतरस्याम्।
5.4.109 Napuṁsakādanyatarasyām|
Untranslated yet.
५.४.११० नदीपौर्णमास्याग्रहायणीभ्यः।
5.4.110 Nadīpaurṇamāsyāgrahāyaṇībhyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१११ झयः।
5.4.111 Jhayaḥ|
Untranslated yet.
५.४.११२ गिरेश्च सेनकस्य।
5.4.112 Gireśca senakasya|
Untranslated yet.
५.४.११३ बहुव्रीहौ सक्थ्यक्ष्णोः स्वाङ्गात् षच्।
5.4.113 Bahuvrīhau sakthyakṣṇoḥ svāṅgāt ṣac|
Untranslated yet.
५.४.११४ अङ्गुलेर्दारुणि।
5.4.114 Aṅgulerdāruṇi|
Untranslated yet.
५.४.११५ द्वित्रिभ्यां ष मूर्ध्नः।
5.4.115 Dvitribhyāṁ ṣa mūrdhnaḥ|
Untranslated yet.
५.४.११६ अप् पूरणीप्रमाण्योः।
5.4.116 Ap pūraṇīpramāṇyoḥ|
Untranslated yet.
५.४.११७ अन्तर्बहिर्भ्यां च लोम्नः।
5.4.117 Antarbahirbhyāṁ ca lomnaḥ|
Untranslated yet.
५.४.११८ अञ्नासिकायाः सञ्ज्ञायां नसं चास्थूलात्।
5.4.118 Añnāsikāyāḥ sañjñāyāṁ nasaṁ cāsthūlāt|
Untranslated yet.
५.४.११९ उपसर्गाच्च।
5.4.119 Upasargācca|
Untranslated yet.
५.४.१२० सुप्रातसुश्वसुदिवशारिकुक्षचतुरश्रैणीपदाजपदप्रोष्ठपदाः।
5.4.120 Suprātasuśvasudivaśārikukṣacaturaśraiṇīpadājapadaproṣṭhapadāḥ|
Untranslated yet.
५.४.१२१ नञ्दुःसुभ्यो हलिसक्थ्योरन्यतरस्याम्।
5.4.121 Nañduḥsubhyo halisakthyoranyatarasyām|
Untranslated yet.
५.४.१२२ नित्यमसिच् प्रजामेधयोः।
5.4.122 Nityamasic prajāmedhayoḥ|
Untranslated yet.
५.४.१२३ बहुप्रजाश्छन्दसि।
5.4.123 Bahuprajāśchandasi|
Untranslated yet.
५.४.१२४ धर्मादनिच् केवलात्।
5.4.124 Dharmādanic kevalāt|
Untranslated yet.
५.४.१२५ जम्भा सुहरिततृणसोमेभ्यः।
5.4.125 Jambhā suharitatṛṇasomebhyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१२६ दक्षिणेर्मा लुब्धयोगे।
5.4.126 Dakṣiṇermā lubdhayoge|
Untranslated yet.
५.४.१२७ इच् कर्मव्यतिहारे।
5.4.127 Ic karmavyatihāre|
Untranslated yet.
५.४.१२८ द्विदण्ड्यादिभ्यश्च।
5.4.128 Dvidaṇḍyādibhyaśca|
Untranslated yet.
५.४.१२९ प्रसम्भ्यां जानुनोर्ज्ञुः।
5.4.129 Prasambhyāṁ jānunorjñuḥ|
Untranslated yet.
५.४.१३० ऊर्ध्वाद्विभाषा।
5.4.130 Ūrdhvādvibhāṣā|
Untranslated yet.
५.४.१३१ ऊधसोऽनङ्।
5.4.131 Ūdhaso'naṅ|
Untranslated yet.
५.४.१३२ धनुषश्च।
5.4.132 Dhanuṣaśca|
Untranslated yet.
५.४.१३३ वा सञ्ज्ञायाम्।
5.4.133 Vā sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.४.१३४ जायाया निङ्।
5.4.134 Jāyāyā niṅ|
Untranslated yet.
५.४.१३५ गन्धस्येदुत्पूतिसुसुरभिभ्यः।
5.4.135 Gandhasyedutpūtisusurabhibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१३६ अल्पाख्यायाम्।
5.4.136 Alpākhyāyām|
Untranslated yet.
५.४.१३७ उपमानाच्च।
5.4.137 Upamānācca|
Untranslated yet.
५.४.१३८ पादस्य लोपोऽहस्त्यादिभ्यः।
5.4.138 Pādasya lopo'hastyādibhyaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१३९ कुम्भपदीषु च।
5.4.139 Kumbhapadīṣu ca|
Untranslated yet.
५.४.१४० सङ्ख्यासुपूर्वस्य।
5.4.140 Saṅkhyāsupūrvasya|
Untranslated yet.
५.४.१४१ वयसि दन्तस्य दतृ।
5.4.141 Vayasi dantasya datṛ|
Untranslated yet.
५.४.१४२ छन्दसि च।
5.4.142 Chandasi ca|
Untranslated yet.
५.४.१४३ स्त्रियां सञ्ज्ञायाम्।
5.4.143 Striyāṁ sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.४.१४४ विभाषा श्यावारोकाभ्याम्।
5.4.144 Vibhāṣā śyāvārokābhyām|
Untranslated yet.
५.४.१४५ अग्रान्तशुद्धशुभ्रवृषवराहेभ्यश्च।
5.4.145 Agrāntaśuddhaśubhravṛṣavarāhebhyaśca|
Untranslated yet.
५.४.१४६ ककुदस्यावस्थायां लोपः।
5.4.146 Kakudasyāvasthāyāṁ lopaḥ|
Untranslated yet.
५.४.१४७ त्रिककुत् पर्वते।
5.4.147 Trikakut parvate|
Untranslated yet.
५.४.१४८ उद्विभ्यां काकुदस्य।
5.4.148 Udvibhyāṁ kākudasya|
Untranslated yet.
५.४.१४९ पूर्णाद्विभाषा।
5.4.149 Pūrṇādvibhāṣā|
Untranslated yet.
५.४.१५० सुहृद्दुर्हृदौ मित्रामित्रयोः।
5.4.150 Suhṛddurhṛdau mitrāmitrayoḥ|
Untranslated yet.
५.४.१५१ उरःप्रभृतिभ्यः कप्।
5.4.151 Uraḥprabhṛtibhyaḥ kap|
Untranslated yet.
५.४.१५२ इनः स्त्रियाम्।
5.4.152 Inaḥ striyām|
Untranslated yet.
५.४.१५३ नद्यृतश्च।
5.4.153 Nadyṛtaśca|
Untranslated yet.
५.४.१५४ शेषाद्विभाषा।
5.4.154 Śeṣādvibhāṣā|
Untranslated yet.
५.४.१५५ न सञ्ज्ञायाम्।
5.4.155 Na sañjñāyām|
Untranslated yet.
५.४.१५६ ईयसश्च।
5.4.156 Īyasaśca|
Untranslated yet.
५.४.१५७ वन्दिते भ्रातुः।
5.4.157 Vandite bhrātuḥ|
Untranslated yet.
५.४.१५८ ऋतश्छन्दसि।
5.4.158 Ṛtaśchandasi|
Untranslated yet.
५.४.१५९ नाडीतन्त्र्योः स्वाङ्गे।
5.4.159 Nāḍītantryoḥ svāṅge|
Untranslated yet.
५.४.१६० निष्प्रवाणिश्च।
5.4.160 Niṣpravāṇiśca|
Untranslated yet.
TRANSLATION IS IN PROGRESS WITH NO POLISHING YET
Further Information
This document was conceived by Gabriel Pradīpaka, one of the two founders of this site, and spiritual guru conversant with Sanskrit language and Trika philosophy.
For further information about Sanskrit, Yoga and Indian Philosophy; or if you simply want to comment, ask a question or correct a mistake, feel free to contact us: This is our e-mail address.
| Back to अध्याय ४ |  |
Continue to read अध्याय ६ |